Náttúrufræðingurinn - 1944, Side 41

NÁTTÚRUFRÆÐINGURINN
35
Pyþagoras sagði, að sálir dýranna væru hirigað komnar frá
stjörnunum. Það er einhver tegund magnanar, sem geislar frá
ibúum einliverra jarðstjarna, sem tendrar lifið á öðrum jarð-
stjörnum alheimsins, þegar efnisagnir liafa þar náð þeim marg-
faldleika og þeirri samstillingu margfaldleikans, sem þarf til
þess að það samband geti orðið.
Skáldið segir ennfremur, s. 355: „Koma mannsins í sýnilegan
heim er leyndardómur eigi miklu minni en það undur, að jóla-
barnið sé öðruvisi komið undir en öll önnur börn.“
Er þarna vikið að því trúaratriði, sem hverjum menntuðum
manni mun, á vorum dögum, þykja í erfiðasta lagi viðfangs. Það
sem kallað er meyarfæðing (parþenogenesis) á sér að visu
stað í dýraríkinu, en þó aðeins hjá hryggleysingjum, þekkist ekki
hjá neinu hryggdýri, jafnvel ekki þeim allralægstu. Hugsandi
mönnum er þvi ekki láandi þó að þeim hafi gengið illa að trúa á
parþenogenesis humana, eða meyjarfæðingu þar í lífriki jarðar
sem hennar væri sizt að vænta, og erfiðleikar þeirra aukist enn,
al' þvi að Markús, sá guðspjallamaðurinn sem lielzt virðist liafa
verið sögumaður, minnist ekki einu orði á meyjarfæðinguna,
heidur er það Lúkas, skáldið meðal guðspjallamannanna, sem þar
er helzt til frásagnar. Annars er rétt að taka það fram, að saga
Jesú verður ekki skilin til fulls né metin að verðleikum, fyrr en
iíffræðin hefir verið færð út til stjarnanna, fullkomlega Ijóst orð-
ið, að h’fið er magnan, og liver nauðsyn oss hér á jörðu er á sam-
bandi við lífmagnaðri mannkyn annara jarðstjarna. —
Skáldið spáir engu siður dapurlega um framtíð vísindanna, en
heimspekiprófessorinn. Því að slíkur spádómur felst í þessum orð-
um skáldsins (s. 352): „Sannleikur trúarbragðanna er undir hul-
iðshjálmi — var, er og verður.“ Þetta þýðir vitanlega það, að
aldrei muni verða vitað, hvort til eru æðri verur en mannkynið,
eða hvort lifað er eftir dauðann. En í eftirfarandi orðum (s.
355—6) kemur i ljós, að skáldið vanmetur á ennþá hærra stigi en
prófessorinn það sem þegar hefir áunnist í þekkingarefnum. „Eigi
er um það að villast“ — segir skáldið — „að veröldinni er stjórnað.
Jörðin t. d. lýtur því lögmáli, að sólargangurinn tekur til að hækka
og aftur að lækka tiltekna daga á ári hverju, þá breytir jörðin um
hátterni. Hver skilur vangaveltur hennar? Vér höfum þennan
leyndardóm fyrir augum alla ævi vora og skiljum þó eigi upp né
niður i honum.“
Sú var að vísu tiðin, að þetta var leyndardómur, en nú má sjá
hann skýrðan í hverri kennslubók í landafræði, og hefir svo lengi