Náttúrufræðingurinn

Ukioqatigiit

Náttúrufræðingurinn - 1945, Qupperneq 17

Náttúrufræðingurinn - 1945, Qupperneq 17
NÁTTÚRUFR/EÐINGURINN .79 um. Tempraða beltið skiptist eftir gróðurfari í þrennt: Laufskóga- Iieltið syðst, eyðimerkur og steppur, og barrskógabeltið nyrzt... Laufskógabeltið er syðst. Vaxa þar sumargrænir skógar, einkum með ströndum fram, þar sem raki er verulegur (og sæmilegur jarð- vegur). Innan um laufskógasvæðið er allmikið um graslendi, mýrar og lynglieiðar (N.-Kína, N.-Japan, austurhluti Bandaríkjanna, Mið- og V.-Evrópa, sunnanverð Norðurlönd). Inni á meginlöndum tempraða beltisins eru sums staðar steppur og eyðimerkur á þurrustu svæðunum, einkum sunnan til. Er talið, að þegar samanlögð tala regndaga fjögurra rökustu mánaðanna fer niður fyrir 40, hætti skógar að þrífast. Gróðurlendin eru svipuð og í heittempruðu beltunum. Gresjur eru helzt í Ungverjalandi, Suður- Rússlandi, milli Missisippi og Klettafjalla í Bandaríkjunum, en eyði- merkur t. d. í Mongólíu, Túran og á hásléttum Bandaríkjanna. Norðan við laufskógana, nyrzt í tempraða beltinu, liggur barr- skógabeltið þvert yfir meginlönd Evrópu, Asíu og Ameríku. Loftslag er allmismunandi, en þó fremur svalt. Sumarið of stutt til þess að verulegir laufskógar nái miklum þroska. í Skandinavíu er talið að 155 dagar þurfi að ná 8° C. ;í sumri Jiverju, til þess að lauftré nái sæmilegum þroska. í barrskógabeltinu ríkja ýmis barrtré, einkum greni- og furutegundir. Flest. barrtré eru sígræn. Þola liin smáu blöð vel þurrk og kulda á vetrum. Barrviðir eru fremur nægjusamir um jarðveg; þeir vaxa oft í sendnu og grýttu landi. Sumar tegundir þola einnig allvel vota jörð. I Alaska eru til barrskógar, þar sem frost fer ekki algerlega úr jörðu. Á Norðurlöndum vex grenið einkum á betri stöðunum, en furan þar, sem Iirjóstrugra er. í skógarsverðinum vaxa lielzt mosar og lyng. Sums staðar er líka mjög mikið um fléttur, sem oft vaxa líka á trjánum; lianga sumar þeirra niður, svo að skógurinn verður „kafloðinn". Birkiskógar vaxa allvíða á liarrskógasvæðinu, einkum samt nyrzt og til fjalla, rétt við skógarmörkin. í barrskógalieltinu eru ýmis gróð- urlendi auk skóganna, einkuni mýrlendi, graslendi og lteiðar. I barr- skógabeltinu liggja Norðurlönd, Finnland, norðurhluti Rússlands, Síbería, Kanada og Alaska. Norðan við tempraða beltið tekur við kuldabeltið eða heimskauta- löndin. Eru takmörkin oft talin þar sem meðalhiti lieitasta mánaðar- ins fer niður fyrir 10° C. og skógar liætta að þrífast. Veturinn er langur og kaldur. Nær yfirleitt frá sept. til maí. Sumarliiti er lágur við strendur og á eyjtun, en getur orðið talsverður inni á meginlönd- um. Úrkoma er allmikil víða, einkum nærri sjó. t lieimskantabeltinu
Qupperneq 1
Qupperneq 2
Qupperneq 3
Qupperneq 4
Qupperneq 5
Qupperneq 6
Qupperneq 7
Qupperneq 8
Qupperneq 9
Qupperneq 10
Qupperneq 11
Qupperneq 12
Qupperneq 13
Qupperneq 14
Qupperneq 15
Qupperneq 16
Qupperneq 17
Qupperneq 18
Qupperneq 19
Qupperneq 20
Qupperneq 21
Qupperneq 22
Qupperneq 23
Qupperneq 24
Qupperneq 25
Qupperneq 26
Qupperneq 27
Qupperneq 28
Qupperneq 29
Qupperneq 30
Qupperneq 31
Qupperneq 32
Qupperneq 33
Qupperneq 34
Qupperneq 35
Qupperneq 36
Qupperneq 37
Qupperneq 38
Qupperneq 39
Qupperneq 40
Qupperneq 41
Qupperneq 42
Qupperneq 43
Qupperneq 44
Qupperneq 45
Qupperneq 46
Qupperneq 47
Qupperneq 48
Qupperneq 49
Qupperneq 50
Qupperneq 51
Qupperneq 52
Qupperneq 53
Qupperneq 54
Qupperneq 55
Qupperneq 56
Qupperneq 57
Qupperneq 58
Qupperneq 59
Qupperneq 60
Qupperneq 61
Qupperneq 62
Qupperneq 63
Qupperneq 64
Qupperneq 65
Qupperneq 66
Qupperneq 67
Qupperneq 68

x

Náttúrufræðingurinn

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Náttúrufræðingurinn
https://timarit.is/publication/337

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.