Náttúrufræðingurinn - 1977, Blaðsíða 17

(Skeneopsis planorbis), baugasnotru
(Onoba aculeus) og klettadoppu. Við
Stokkseyri fundust stranddoppur í
grunnu fjörulóni, sem er opið til
sjávar. Selta var 24.0%„. í lóninu er
Iireinn sandbotn og ríkjandi tegundir
sandmaðkur og burstaormurinn Pygo-
spio elegans. Stranddoppan kom að-
eins í ljós við sigtun sandsins, en mjög
mikið var af henni, eflaust þúsundir
á fermetra.
Á leirum liefur stranddoppan fund-
ist á nokkrum stöðum nálægt Vogi á
Mýrum (fyrst í nóvember 1974), norð-
vestan við bæinn Straumsfjörð á Mýr-
um (25. ágúst 1976) og í Djúpafirði,
A.-Barð. (12. ágúst 1975). Leirur þess-
ar eru gljúpar og fínkornóttar. Á
þeim öllum vex töluverður marhálm-
ur og sandmaðkur er áberandi, en
margar aðrar dýrategundir eru al-
gengar. Útbreiðsla snigilsins á þessum
leirum virðist afar blettótt, og þar
sem hann finnst er magnið mjög mis-
ntikið, en yfirleitt svo lítið, að snigill-
inn fæst ekki í leðjusýni, sem tekið er
af 20 X 20 cm reit. Á leirubletti við
Vog á Mýrum fengust þó allt að 242
dýr í slíku sýni (þ. e. um 6000/m?).
Þrátt fyrir mergðina þarna eru snigl-
arnir nrjög lítið áberandi, þar senr
þeir eru fleslir á kafi í leðjunni. Selta
hefur verið mæld á ýmsum stigum
sjávarfalla við Vog og reyndist hún
há og líit breytileg, eða frá 32.7—
33.4%c.
Kjörsvæði stranddoppu hérlendis
virðist svipað því og gerist víða er-
lendis, þar senr hún lifir einkum í
ísöltum lónum og tjörnum, sem ekki
liafa stöðugan samgang við sjó, svo og
í árósum og skýldum vogum. Hún
finnst á alls konar undirlagi, nema
svartri súrefnislausri leðju. í Dan-
mörku er tegundin algeng í 5—24%0
seltu (Muus 1967), en finnst allt nið-
ur að 2%o seltu. Annars staðar hefur
hún þó einnig fundist í nær fullsölt-
um sjó (Fretter og Graham 1962,
Davis 1966). Stranddoppan er víða
mjög algeng erlendis og skipta ein-
staklingar olt þúsundum eða tugþús-
undum á fermetra.
Stranddoppan verpur stökum
rauðumiklum eggjum í egghylki sent
hún límir utan á sandkorn, smásteina
eða aðra kuðunga. Mörg eintök frá
Vogi (25. ágúst), Gálgahrauni (19.
september) og Melabökkum (22. sept-
ember) voru með egghylki, sem senni-
lega tilheyrðu stranddoppu, utan á
kuðungnum eða stöku sinnum á lok-
unni. Flest egghylkjanna voru tóm og
ekki tókst að klekja úr þeim hylkjum
sem virtust innihalda lifandi egg. Að-
eins tónr egghylki fundust á kuðung-
um frá Stokkseyri (25. september). Á
Melabökkum fannst mikið af ungviði
(hæð kuðungs um 1—2 mm) í þör-
ungaslýi. Samkvæmt þessu er aðal-
tímgunartími tegundarinnar hér við
land sennilega fyrri hluta sumars. Við
Danmörku gýtur stranddoppan mest
í maí (Muus 1967).
Stranddoppan (Hyclrobia ventrosa)
er fortálkni (undirflokkur Proso-
branchia) og telst til ættarinnar
Hydrobiidae, en hún er skyklust
bauguættinni (Rissoidae) af íslensk-
um sæsniglaættum og telst ásamt.
henni og nokkrnm öðrum ættum til
yfirættarinnar Rissoacea. Lýsing ís-
lenskra eintaka fer hér á eftir.
Kuðungurinn (2. mynd) er kcilu-
laga, hálfgegnsær og hornlitur, slétt-
ur en með snrásæjum vaxtarrákum.
11