Náttúrufræðingurinn - 1977, Síða 36
2. mynd. Sjálfsáið lerki á Hallormsstað.
þau í sérstökum reit í Hallormsstaða-
skógi, ekki langt frá foreldrinu. Upp
frá þessu hafa trén borið köngla öðru
hverju, en frætekju lítið sinnt. Hins
vegar finnast nú með ári hverju sjálf-
sánar lerkiplöntur umhverfis þessa
lerkiteiga á Hallormsstað (2. mynd).
Þær elstu eru allt að 2 metrar á hæð
en hinar yngstu á stærð við vísifing-
ur. Hinar sjálfsánu plöntur skipta
tugum og sennilega hundruðum, ef
vel væri leitað.
Úr því að minnst er á sjálfsáin tré
má Iræta jtví við, að um og eftir 1950
var farið að taka eftir sjálfsánum
fjallafurum á Þingvöllum og við
Grund í Eyjalirði. Þar næst fundust
sjálfsáin lerki og á síðustu árum má
finna hæði sjálfsáið sitkagreni og
stafafuru, ef vel er leitað.
Algengt er að sjá sjálfsánar birki-
plöntur í görðum manna, svo og bæði
reyni- og gráreyniplöntur. Hinu taka
menn sjaldnar eftir, að hlynur vex
oft sjálfsáinn innan um gisið gras.
Fólk gerir of lítið af því að hirða
þessar plöntur og koma þeim á legg,
sem er vandalaust verk.
Óþarfi er að fara fleiri orðurn um
þetta. S.l. haust var mikið fræfall á
sitkagreni, einkum austan lands, en
jafnframt þroskuðust könglar á fleiri
tegundum, og ef allt er með felldu
um veðráttu vors og sumars hér sunn-
an lands, er ekki ólíklegt að fræ-
þroski verði sæmilega góður á ýmsum
trjátegundum haustið 1977.
30