Samvinnan - 01.12.1956, Blaðsíða 22

frí af fleiri áföllum og leiðu slaðri“.
„O, ekki held ég nú að ég fari að
senda hana burt vegna óverulegs
kjaftæðis, eða hvert ætti hún að
fara?“
„Prófasturinn sagði, að hún væri
velkominn til sín á meðan verið er að
Ijúka þessu leiða máli“.
„Þangað fer hún líklega seint. Hún
hefur trúað mér fyrir því, að hún
vilji hvorki heyra né sjá prófastsson-
inn, enda átti ég engan þátt í þeirri
ráðagerð“.
Maddama Þórunn reis á fætur.
Hún leit á mann sinn og nú var svip-
urinn hörkulegur.
„Svo að þú ert þá ekki heill í þessu
máli! Ég heimta, að þetta verði eins
og okkur prófastinum hefur komið
saman um“.
„Talaðu um það við hana sjálfa“.
„Og svo heimta ég, að þú hættir
þessari linkind við þjófinn og setjir
hann í járn strax og hann kemur úr
göngunum, semjir síðan dóm og látir
taka hann af á þingstaðnum núna
fyrir jólin. Að öðrum kosti bið ég
prófastinn að sjá um að annar sýslu-
maður verði fenginn til að dæma mál-
ið, og það verður ekki betra fyrir þig.
Prófasturinn hefur góð sambönd þar
syðra, og ef hann beitir sér í málinu,
veitzu eins vel og ég, að þú ert ekki
vel staddur. Ég skil ekkert í þér, sem
þó ættir að vera framar öðrum mönn-
um hér í sveitinni. Þú ert þó að
minnsta kosti sýslumaðurinn, og ætt-
ir ekki að láta afbrotahyskið vaða
yfir hausinn á þér“.
Haraldur stóð upp og gekk um gólf
í þungum hugsunum. Hann vissi, að
kona hans meinti hvert orð af því,
sem hún sagði. Og hann var ekki
nógu sterkur til þess að standa gegn
henni og prófastinum, því að þá væri
allt vald í landinu auðvitað með
þeim líka. Prófasturinn var í miklu
vinfengi við biskupinn og biskupinn
var áhrifamaður hjá stiftamtmanni.
Þeir gætu eyðilagt hann. En þrátt
fyrir það varð hann ennþá ákveðnari
í að láta ekki undan. Halla skyldi
aldrei verða gift syni prófastsins gegn
vilja sínum, og fyrr skyldi hann dauð-
ur liggja, en að hann dæmdi Brodda
að svo stöddu. En úr því að prófast-
urinn var kominn í málið, varð hann
að fara gætilega.
„Já, ég sé að þú hefur á réttu að
standa“, sagði hann, „en þjófarnir
voru nú tveir, og það /erður að hafa
upp á þeim báðum áður en dómur er
felldur. Þess vegna get ég ekkert á-
kveðið um dóm enn“.
„Það gerir ekkert til“, sagði Þór-
unn, en nú var hún blíðari í máli. því
að hún fann lát á manni sínum. „Það
er nóg að hengja annan þeirra. Hinn
mun koma í leitirnar og þá er alltaf
hægt að afgreiða hann. Prófasturinn
sagði mér nefnilega, að illgjarnar
kjaftakindur væru farnar að bendla
Atla okkar við ránið, og úr því svo
er, hlýturðu að sjá það sjálfur, að
það verður að flýta málinu til þess
að stöðva slaðrið“.
„Já, hm, hm, kona góð, ég hef líka
heyrt það, og nú skal ég segja þér
það, sem ég ætlaði annars að þegja
yfir, að Eyrarskipið sigldi ekki fyrr
en daginn eftir að ránið var framið,
og Atli og vinur hans frá Hólum
tóku sér far með því. Ég hef líka
fengið áreiðanlega vissu fyrir því, að
þeir voru með peninga, því að faktor-
inn var búinn að neita Atla um far,
nema að hann borgaði allt upp í
topp, og þú veizt að hann var pen-
ingalaus, þegar hann var hérna sein-
ast, þegar ég neitaði að hjálpa hon-
um, illu heilli“, sagði sýslumaður, •—
dapur í bragði.
„Það ber allt að sama brunni“,
sagði Þórunn eftir nokkra þögn, „og
sé það svo, að blessaður drengurinn
hafi látið illan félagsskap leiða sig út
í að fremja lögbrot, þá er það okkar,
foreldranna, að hjálpa honum, og
það tekst aðeins með því einu að
dæma Brodda fyrir ránið“.
Haraldur sýslumaður leit furðu
lostinn á konu sína. Hann vissi, að
hún var stolt og skaphörð, en slíku
hafði hann ekki búizt við. Og í fyrsta
skipti í sambúð þeirra kenndi hann
biturrar andúðar.
Hann reyndi að malda í móinn
með því að Ieiða henni fyrir sjónir,
að þetta, sem hún væri að fara fram
á, væri glæpur, en hún varð því há-
værari, svo að hann gafst algerlega
upp. Lauk samtali þeirra með því, að
hann lofaði að setja Brodda í höft og
gæta hans betur en áður, en ófáan-
legur var hann til þess að kveða upp
dóm að sinni. „Það verður að bíða
lögþingsins“, sagði hann. Þórunn varð
að sætta sig við það, þótt henni líkaði
það illa, en þegar mesti móðurinn var
runninn af henni, sá hún, að það væri
þá ef til vill hyggilegast að láta hann
ráða því.
------Þegar Broddi kom heim úr
göngunum tók sýslumaður hann
strax í yfirheyrslu, en varð auðvitað
einskis vísari, því að Broddi stóð við
framburð sinn eins og áður. Sýslu-
maður skipaði þá svo fyrir, að hann
yrði settur í hlekki í afhýsi einu inn
af eldhúsinu.
Broddi varð meira en hissa, en í
fyrsta skipti, síðan málið var hafið
gegn honum, varð hann alvarlega
óttasleginn.
En þegar búið var að leiða Brodda
út og til afhýsisins, þar sem Þorbjörn
lagði hann í hlekkina um leið og hann
hughreysti hann og bað hann vera
þolinmóðan, því að vinir hans mundu
ekkert spara til að hjálpa honum, lét
sýslumaðurinn kalla Steina gamla inn
til sín.
Steini gamli staðnæmdist í dyrun-
um, en sýslumaður skipaði honum að
koma inn fyrir og lokaði rammlega
hurðinni.
„Héma er svolítil tóbakstugga
handa þér, gamli minn“, sagði sýslu-
maður og rétti gamla manninum dá-
lítinn pakka.
„Ástarþakkir!“ sagði Steini gamli,
hræður yfir gjafmildi húsbóndans.
„Heyrðu, Steini gamli, þú heyrir
nú svo margt og fylgist vel með öllu
hérna á heimilinu og ég veit, að ég
get reitt mig á þagmælsku þína. Ég
verð nú að loka Brodda inni um tíma,
en ég er sjaldan heima og get ekki
22