Samvinnan - 01.12.1956, Blaðsíða 23

Sýslumannsmaddaman reeddi við prófastinn um grun peirra varSandi Atla, og hann varð orðlaus
af undun og skelfingu.
fylgst með öllu, svo að ég ætla að
biðja þig að lauma bita að lionum,
ef svo fer að maturinn verður af
skornum skammti, sem ég býst við.
Hún Þórunn mín heldur að hann
gangist við afbrotinu ef hann er haid-
inn hart, en það versta er, að aðrir og
voldugri menn eru með henni í því.
Ætlarðu að gera þetta, Steini minn?“
„Já, já, þó það væri nú, og bless-
aður húsbóndinn getur reitt sig á
þagmælsku mína, og ekki skal Broddi
verða sveltur, því að ég veit vel hvar
búrið er, hí, hí, hí, og svo er mér nú
létt um svefn“.
Haraldur sýslumaður brosti. Hann
treysti Steina gamla fullkomlega og
varð nú rólegri. Hann þurfti umfram
allt góðan tíma. Þó að hann hefði
látið undan konu sinni og prófastin-
um í þessu, var ekki víst, nema hann
yrði sigurvegari að lokum....
-----Tveim dögum eftir þetta
fór Halla til prófastsins, til þess, eins
og móðir hennar sagði, að fullnuma
sig í saumaskap hjá prófastsmaddöm-
unni, en hún var ennþá betur að sér
í þeim efnum en sýslumannsfrúin,
vinkona hennar.
VIII.
Prófasturinn.
Sigurður prófastur í Múla var
hniginn á efri ár. Hann hafði þjónað
prestakallinu lengi og vissi, að hann
var bráðum ekki fær um það fyrir
sakir elli og lasleika. Hafði hann af
því stórar áhyggiur, því að ef hann
segði brauðinu lausu, mátti hann bú-
ast við að verða að fara frá Múla, en
það gat hann sízt af öllu hugsað sér,
enda hafði hann dvalið þar alla sína
prestskapartíð.
Sigurður prófastur hafði jafnan lát-
ið mikið að sér kveða innan sveitar-
innar, og utan raunar líka, því að
hann var mjög handgenginn biskup-
inum, sem hafði hann með sér í ráð-
um um marga hluti. Heldur þótti séra
Sigurður ágjarn maður, enda hafði
honum illa haldizt á kapellánum fyrir
nízku sakir. Var sagt, að hann tímdi
hvorki að gefa þeim kaup né mat.
Prófastur gerði sér mikið far um að
vingast við betri menn sveitarinnar,
einkum þó við sýslumanninn. Nú var
því þannig farið, að maddama Þór-
unn á Felli og prófasturinn voru þrc-
menningar að frændsemi og haíði
jafnan farið vel á með þeim, utan
hvað Þórunni líkaði miður, hve naurn-
ur á fjárútlát frændi hennar var.
Þótti henni að því skömm mikil, því
að hún var höfðingskona. Séra Sig-
urður hafði lengi róið að því öllum
árum að tengdir tækjust með þeim,
en Þórunn hafði tekið því fálega —
þangað til orðrómurinn um samdrátt
Höllu og Brodda barst henni. Þá fór
hún að fitja upp á málinu að nýju
við séra Sigurð, er varð allshugar
feginn. Var nú svo komið, að þau
voru þegar búin að ákveða með sér,
að brúðkaupið skyldi fara fram að
vori. Ekki var Haraldur sýslumaður
hafður með í þ essum ráðum.
Prófastshjónin í Múla áttu aðeins
eitt barn, son er Halldór hét. Hann
var kominn yfir þrítugt. Hann var
hár vexti en fremur slánalegur. Hafði
hann verið sendur í Hólaskóla, en
ekki hafði honum tekizt að lúka nám-
inu enn. Prófastshjónin kenndu um
drykkjuskap, þegar þau ræddu um
það við aðra menn, en orsökin var þó
ekki sú ein. Sannleikurinn var raun-
verulega sá, að réttmætara hefði ver-
ið kenna gáfnaskorti um gengileysi
hans — skólabræður hans sögðu að
hann væri ósköp þunnur, og faðir
hans varð líka að iáta það fyrir sjálf-
um sér. En þetta voru honum því
sárari vonbrigði, sem ákveðið var að
Halldór skyldi taka við embættinu
af föður sínum; biskupinn hafði lofað
séra Sigurði því að því tilskyldu að
hann næði prófinu, en biskup var
strangur í allri lærdóms-sundurhlut-
an, eins þótt vinir hans ættu í hlut.
Halldór hafði valdið foreldrum sín-
um vonbrigðum í fleiru en þessu.
Hann var ekki við eina fjölina feíld-
ur í kvennamálum, og að minnsta
kosti tvisvar hafði faðir hans, með
ærnum kostnaði, orðið að fá aðra til
að gangast við börnum, sem honum
höfðu verið kennd. Það var því engin
furða, þótt þau gerðu allt sem unnt
■/! .1 ' •
23
b