Tímarit íslenzkra samvinnufélaga - 01.03.1922, Side 28

22 Tímarit íslenskra samvinnufélaga.
eru svo auðugar, að liver þjóð getur í því efni verið
sjálfri sér nóg.
Til að geta skilið félagslíf nútímans, og þar með þá
möguleika, sem samvinnustefnan liefir til að bæta kjör
almennings, þarf að taka fleiri fræðigreinar til stuðnings.
Koma þar helst til greina mannkynssagan, félagsfræðin,
hagfræðin, siðfræðin og þegnfélagsfræði, þ. e. lýsing af
stjórnarskipun og stjórnarháttum iandsins. Þessar greinar
eru, að viðbættum samvinnufræðunum, aðalatriðin í kenslu
skólans, engu síður fyrir verslunarstarfsmenn félaganna.
Verður vikið að því i öðru sambandi, hversvegna einmitt
þeim er óhjákvæmilegt að fá félagslega mentun.
Kenslan í mannkynssögu er bygð á því, að nem-
endur hafi áður lesið stutt ágrip. Verður síðan kent með
fyrirlestrum um helstu tímabil sögunnar, og vakin eftir-
tekt á séreinkennum þeirra. An þess að hafa nokkurn
sérundirbúning og skilning á almennri sögu, er nær því
ómögulegt að nerna sér til gagns hinar ýmsu greinar
félagsfræðanna.
1 félagsfræðinni sjálfri er í fyrstu deild sögulegt
yfirlit fyrri veturinn. Er þá fyrst sagt frá Comte, braut-
ryðjandanum á þessu sviði, og kenningum hans. Á sama
hátt um Herbert Spencer, G-umplowicz, Eatzenhofer,
Letourneau, Tarde, Lester Ward, Lombroso, og Wester-
marck, og bornar saman kenningar þeirra. Síðari vetur
verða notaðar enskar kenslubækur eftir Lester Ward og
Edv. Koss, um niðurstöður og staðreyndir félagsfræðinnar
nú á dögum. Hafa báðar þessar bækur verið notaðar í
Samvinnuskólanum undanfarin ár. í Ameríku og Englandi
eru þær víðast livar hafðar sem kenslubækur fyrir full-
orðna byrjendur, þar sem félagsfræði er annars kend.
Samvinnuskólinn er fyrsti skólinn hér á landi þar sem
kend hefir verið félagsfræði. Meira að segja er varla til
um þessa fræðigrein nokkurt orð á íslensku, nema grein
Benedikts Jónssonar á Auðnum, „Um skipulagu. Hann
virðist vera hinn fyrsti íslendingur, sem skilið liefir hversu