Stúdentablaðið - 01.12.1965, Blaðsíða 13
STÚDENTABLAÐ
13
hefur borizt, er bókasafn Benedikts
S. Þórarinssonar kaupmanns, sem
hann gerði gjafabréf um árið 1935.
Benedikt lézt árið 1940, og var safn
hans flutt í háskólabygginguna nýju
Dr. Finnur Jónsson
árið eftir. Þar er því haldið að-
greindu frá öðrum bókum safnsins í
sérstökum sal, og gilda strangari
reglur um notkun þess en aðrar safn-
bækur. Safn Bencdikts er um 8000
bindi, að smáprenti meðtöldu, mest
íslenzkar bækur, en einnig erlend rit
um íslenzk efni. Eru í þessu safni
Benedikts ýmsar hinna elztu og fá-
sénustu bóka, sem prentaðar voru
hér á landi, og eru sumar þeirra auk
þess hinir mestu stássgripir vegna
bands og frágangs, sem Benedikt var
mjög sýnt um.
Einar Benediktsson
Einar skáld Benediktsson arfleiddi
háskólann að bókasfani sínu, og var
það flutt í húsakynni Háskólabóka-
safns árið 1950, alls rúml. 1200
bindi. Er í því margt fornra og fá-
gætra bóka, einkum í klassískum
Dr Benedikt S. Þórarinsson í skrifstofu sinni
fræðum, landfræðisögu og sagn-
fræði.
Frú Hildur Blöndal gaf háskól-
anum allar erlendar bækur sínar
og manns síns, dr. Sigfúss Blöndals,
hins góðkunna orðabókarhöfundar,
en hann andaðist árið 1950, og var
bókunum komið fyrir í Háskóla-
bókasafni árið eftir. Námu bæk-
urnar hátt á 6. þús. binda, og eru
margar þeirra daglega í notkun á
safninu, nokkrar eru aftur fágætar og
hafðar með öðrum kjörgripum í eld-
traustum klefa, einkum rit um sögu
Væringja, sem dr. Sigfús lagði sig
mjög eftir, þ. á m. 54ra binda rit-
safn Býzanzhöfunda.
Fyrir um áratug gaf Þorsteinn
Sch. Thorsteinsson lyfsali bókasafn-
inu dýrmætan flokk rita, einkum
varðandi landfræðisögu Islands. Þar
á meðal er kjörgripur eins og Olaus
Magnus: Historia de gentibus sep-
Dr. Sigfús Blöndal
tentrionalibus, gefin út í Róm 1555.
Árið 1962 gaf próf. Alvar Nel-
son, sonur dr. Axels Nelsons, bóka-
varðar í Uppsölum, Háskólabóka-
safni mikinn hluta af bókum föður
síns. Er safn Nelsons einkum auðugt
að fornklassískum bókmenntum og
miðaldaritum, bókum um tungu og
sögu Norðurlanda og almenna bók-
fræði.
Árið 1963 gáfu erfingjar Þor-
steins Konráðssonar frá Eyjólfsstöð-
um í Vatnsdal háskólanum bóka-
safn hans, alls nokkuð yfir 2000
bindi. Er þetta hið þarfasta notkun-
arsafn íslenzkra bóka, yfirleitt í
vönduðu og traustu bandi, en sér-
stæðasti þátturinn í safni Þorsteins
er þó tónlistarrit hans innlend og
erlend, þ. á m. mikið af nótnabók-
um.
Þá hafa stofnanir ýmsar, erlendar
og innlendar, fært safninu bóka-
gjafir bæði fyrr og síðar, og vil ég
frá síðari árum einkum geta um
tvær stórgjafir vestur-þýzka vísinda-
sjóðsins (Deutsche Forschungsge-
meinschaft). Barst hin fyrri árið
1961, hin síðari 1964. Var hér ein-
göngu um að ræða nýjar eða nýleg-
ar bækur, mestmegnis fræðirit á svið-
um raunvísinda, sagnfræði og landa-
fræði, en einnig drjúgt bóka um list-
ir, svo sem tónlist, málaralist og
húsagerðarlist, og hefur úrvali þeirra
bóka verið komið fyrir á lestrarsal.
Á hálfrar aldar afmæli háskólans
bárust safninu nokkrar góðar bóka-
gjafir. Til dæmis gaf Ábo Akademis
bibliotek um 5000 bindi úr tvítök-
um sínum, einkum um sögu og
menningu Finnlands. Og Universi-
tetsforlaget í Osló gaf 400 bindi og
síðan allar árlegar útgáfubækur sín-
ar næstu 10 ár.
Síðast liðið vor gáfu erfingjar
Skúla Hansens tannlæknis, frú
Kristín Snæhólm og synir hans,
háskólanum mikið og verðmætt
hljómplötusafn. Fylgja því skrár um
allt safnið, bæði höfunda og flytj-
endur, er Skúli heitinn hafði sam-
ið af mikilli kostgæfni, og er það
því hið aðgengilegasta til notkunar.
Alls eru þetta hátt á fjórða þúsund
plötur og alstærsta einkasafn sinnar
tegundar á landinu. Því hefur nú
verið komið fyrir á góðum stað í
Háskólabókasafni og fengið til þess
lítið hljómplötutæki til að bregða
á plötu, þótt lengra verði að leita
til að njóta fyllstu tóngæða.
Bækur þær, sem safninu hafa bor-
izt að gjöf, bera að jafnaði stimpil
með nafni síns fyrri eiganda eða þá
bókmerki hans, sem minna bóka-
verði og aðra, sem um fjalla, stöð-
ugt á þá þakkarskuld, sem safnið
stendur í við gefendur. Er raunar
vant að sjá, hvar hag stofnunarinn-
ar væri komið, ef hún hefði ekki
notið góðs hugar og örlætis hinna
fjölmörgu gefenda, allt frá fyrstu
tíð.
V.
Síðan árið 1941 hefur Háskólabóka-
safn notið þeirra hlunninda að fá
eitt eintak allra rita, sem prentuð
eru á Islandi og prentsmiðjur eru
lögum samkvæmt skyldar að láta
af hendi. Landsbókasafn annast
þessi prentskil og dreifingu til ann-
Þorsteinn Konróðsson
arra safna, sem þeirra njóta. Það er
Háskólabókasafni nokkur byrði, að
skyldurit þessi berast því öll óbund-
in eða jafnvel í lausum örkum og
allkostnaðarsamt að kaupa hand-
band á allar þær bækur, sem nauð-
synlegt er þó að eiga bundnar. Það
er því tillaga mín, að sú tilhögun
prentskila verði tekin upp, að sem
flest rit séu tekin í forlagsbandi og
forlögunum verði greiddur sá auka-