Fálkinn - 12.12.1958, Blaðsíða 18
12 JÓLABLAÐ FÁLKANS 1958
TLUNIN liafði verið að ég
færi lieim til foreldra minna
um jólin, en því miður gat
ekki orðið af því. Ég liafði
fiutst að heiman i höfuðstaðinn, bein-
línis vegna þess að maðurinn, sem mér
þótti vænt mn sneri við mér bakinu.
Við Þórir höfðum verið trúlofuð í
mörg ár, en einn góðan veðurdag
frétti ég að nú þætti honum orðið
vænt um aðra. Ég tók mér þetta svo
nærri, að ég gat ekki unað heima,
því að það var óhjákvæmilegt að við
hittumst ef ég væri kyr í sveitinni.
Það kom á daginn að Þórir, sem var
sonur riks óðaksbónda, hafði orðið
ástfanginn af einum sumargestinum á
bænum, ungri stúlku frá Aravik. Þetta
var ótrúlegt, ])ví að mér fannst ég
vera honum fyrir öllu. Foreldrar
mínir höfðu ekkert við þvi að segja
að ég flyttist í höfuðborgina. Eina
manneskjan sem ég þekkti þar var
Ása frá Stóra-Nesi, luin var úr sömu
sveitinni og ég. Ég hafði skrifað
henni og sagt henni frá öllu saman,
og svaraði að ég gæti verið i herbergi
með sér og ef til vill gæti liún útvegað
mér starf í sömu brauðsölunni, sem
hún vann í.
Og svo fór ég og við Ása bjuggum
saman í ofurlitlu herbergi. Hún út-
vegaði mér vinnu í brauðsölunni.
Kaupið var lágt. Við höfðum svo að
segja ekki neitt fyrir fötum og
skemmtunum. En við vorum í félagi,
þar sem við hittum fólk úr sveit og
þar var gaman á fundunum. Þegar
frá leið hugsaði ég minna um Þóri
en áður. Mamma skrifaði mér að hann
væri giftur þessari stúlku.
Við Ása bjuggum saman í þrjú ár,
en svo fékk hún sjúkdóm, sem varð
henni að bana. Ég fékk þá herbergið
ein. Mig langaði til að bera ofurlitið
meira úr býtum, og þegar stúlkan hjá
Nielsen, sem ég leigði lijá, sagði upp
vistinni og giftist, spurði ég frú Niel-
scn hvort hún þyrfti ekki á hjálp að
halda á heimilinu, og það þurfti hún.
Ég hjálpaði henni þrjú kvöld í viku
og fékk húsnæðið ókeypis fyrir. Nú
gat ég sparað nokkrar krónur á hverj-
um mánuði. En því miður hafði ég
ekki vit á að leggja peningana mína
i bankann. Ég gekk með þá í töskunni
minni.
Á einu ári hafði ég sparað rúmar
900 krónur. Mér fannst þetta mikið
fé. Mig langaði heim og afréð að
skreppa lieim um jólin. Nú hafði ég
alveg gleymt Þóri; ég mundi ekki
taka nærri mér þótt ég sæi hann. Ég
skrifaði heim og sagði að ég mundi
koma á jóladaginn. Vitanlega ætlaði
ég að koma með gjafir handa pabba
og mömmu. Æ, ég hlakkaði svo mikið
til! Ég hafði ekki séð þau í fjögur ár.
Foreldrar mínir voru ekki svo vel
stæð að þau gætu sent mér ferðapen-
ingana, en mér fannst ég vera rík.
Þrenmr dögum áður en ég ætlaði
að fara keypti ég mér farmiða. Þegar
ég ætlaði að fara að borga og opnaði
töskuna mina var veskið mitt ekki i
henni. Ég get ekki lýst hvernig mér
varð við. Var þetla mögulegt — hafði
ég misst allt spariféð mitt? Ég hafði
ekki gleymt veskinu, hvorki heima né
i búðinni, þvi að ég fann það ekki
þar. Það var gersamlega horfið. Ég
sá það ekki framar og enn í dag veit
ég ekki hvað af því hefir orðið. Það
er og verður óráðin gáta.
Ég símaði heim og sagði hvernig
komið var, og að foreldrar mínir
skyldu ekki búast við mér heim um
jólin.
Svo kom aðfangadagskvöldið. Ég
hafði setið ein i herberginu mínu að-
fangadagskvöld fyrr, svo að þetta
mundi einhvern veginn líða líka. Allt-
af kemur jóladagurinn. En ég kveið
meira fyrir þessum jólum en nokkurn
tíma áður, því að ég hafði hlakkað
svo mikið til að koma heim. Mér
fannst ég fátækari en nokkurn tíma
áður, — ég hafði misst aleigu mina.
Mamma og pabbi voru vafalaust i
slænm skapi, því að þau höfðu hlakk-
að til að sjá mig.
I sögunum má lesa ótrúlegustu hluti,
en margt af því sem kemur úr penna
skáldsins er alls ckki ótrúlegt, finnst
mér. Þvi að margt ótrúlegt skeður í
daglega lifinu líka. Það hefi ég feng-
ið að reyna.
Fyrrpart jóladagsins bað brauðsölu-
stýran mig að fara með brauð til
ekkjufrúar, sem átti heima skammt
frá brauðsölunni. Ég ætla að lcalla
hana frú Larsen. Hún var fastur við-
skiptavinur okkar, en hafði lamast
eftir heilablæðingu, svo að allt varð
að senda henni heim. Hún staulaðist
um inni, við tvo stafi. Oftast fór
brauðekillinn með böggulinn hennar,
en hann átti annríkt þennan dag. Það
voru ekki mörg skref til frú Larsen.
Ég fór en varð að bíða talsvert lengi
þangað til opnað var.
— Jæja, komið þér þá í dagl sagði
hún þegar hún sá mig. Komið þér
innfyrir, ungfrú Jórunn. — Ég er svo
tímabundin, sagði ég, svo að ég má
ekki staldra við. — Þér hljótið að
geta eytt fimm mínútum í gamla kerl-
ingu, sagði hún, og ég fór með henni
inn í stofuna. Hún vildi endilega láta
mig bragða á kökunum sínum.
Frú Larsen vissi að ég var úr sveit
og spurði hvers vegna ég hefði ekki
farið heim um jólin. Ég sagði henni
hvað komið hefði fyrir.
— Hvaða vandræði, sagði hún. —
En ég er jafn einmana og þér. Viljið
þér ekki koma til mín í kvöld? Þá
þarf ég ekki að borða svinasteikina
mína ein.
Ég gat vel hugsað mér það. Allt var
betra en að kúra ein í kytrunni sinni.
Þetta varð allra skemmtilegasta
jólakvöld, með svinasteik og rauðvíni,
jólatré vantaði heldur ekki hjá frú
Larsen. Hún sagði mér svo margt.
Eiginlega hefði hún átt að liggja i
sjúkrahúsinu ennþá, sagði hún, en
liún vildi ekki binda rúmið fyrir öðr-
um. Það eru margir sem hafa meiri
þörf á að vera í sjúkraluisi en ég,
sagði liún. — Ég bjarga mér ef allt
er sent heim til mín, sem ég þarf.
Hún sagðist þurfa á stúlku að halda,
en það væri svo erfitt að ná i þær.
Ég fór frá henni klukkan 23.
Þegar ég opnaði hurðina hrökk ég
við, þvi að fyrir utan stóð maður, á
að giska um fertugt. — Það var gott
að þér komuð, ungfrú, sagði hann, —
ég hefi nefnilega gleymt lyklinum að
hurðinni. Og hann var fljótur að vinda
sér innfyrir.
Mér fannst eitthvað grunsamlegt
við manninn, þess vegna lokaði ég
ekki portinu. Nú má enginn lialda,
að ég hafi stundað reyfaralestur í
óhófi, en rödd hvislaði að mér að ég
skyldi ekki fara. Ég get ekki skýrt
þetta öðru visi. Ég fór inn i anddyrið,
hlustaði en heyrði ekki neitt. Hann á
vafalaust heima í húsinu, hugsaði ég
með mér. Mér er óhætt að fara heim
að sofa. En ég var orðin forvitin. Ég
fór ekki heim heldur upp stigann á
þriðju hæð, þvi að mig grunaði að
maðurinn sem inn fór ætti ekki heima
þarna, en ætlaði að komast inn til
frú Larsen. En enginn sást við ganga-
dyrnar hennar. Dyrnar voru lokaðar
og ég fór niður aftur. Mér hafði skjátl-
ast.
Ég fór út á götuna og gekk yfir á
fjarri gangstéttina, en þá heyrði ég
hliðið opnast hak við mig. Það var
sami maðurinn, sem kom út. Það var
asi á honum. Hann tók ekki eftir mér,
en ég sá hann greinilega. Hann var
breiðleitur og líkast og hann hefði
fengið högg á nefið einhvern tíma, því
að það var breitt og flatt eins og á
hnefaköppum. Hann liljóp við fót
fram götuna.
Ég var ekki í vafa um að hann liafði
ekki hreint mél í pokanum.
Þriðja i jólum fékk ég bréf frá lög-
reglunni. Átti að koma á tiltekinni
stundu sama dag á lögreglustöðina.
Jæja, þetta var efnilegt! Maðurinn
sem ég sá hafði stolið einhverju frá
frú Larsen, ég var sú eina, sem liafði
komið til hennar, svo að ekki gat þjóf
urinn verið neinn annar en ég.
Jú, það var sem mig grunaði. Lög-
reglumennirnir tveir, sem spurðu mig
spjörunum úr, sögðu að rúmum 5000
krónum liefði verið stolið úr tösku frú
Larsen, sem hafði verið í anddyrinu.
Frú Larsen hafði sagt þeim frá, að
ég hefði misst sparipeningana mína
— langaði mig ekki heim og þurfti
peninga til ferðarinnar? Jú, það var
alveg rétt — ég viðurkenndi það. Nú
var ég illa stödd. Ég var sú eina, sem
hafði komið inn til frú Larsen sið-
an á Þorláksmessu. Og jóladaginn
liafði taskan verið vís — það var á-
reiðanlegt.
Geta má nærri að ég varð hrædd.
Það var ekki nema eðlilegt að frú Lar-
sen grunaði mig. Ég mundi liafa gert
eins, i liennar sporum, þvi að hver
annar gat hafa stolið peningunum?
Ég vissi að annar hafði gert það, ert
ég gat ekki sannað það.
Auðvitað sagði ég þeim frá mann-
inum. Ég fékk að skoða myndasafn
lögreglunnar en gat ekki þekkt hann
þar. Allt þetta varð til þess að ég
missti starfið miitt í brauðsölunni.
Þetta spurðist nefnilega í grenndinni,
og allir héldu að ég væri þjófurinn.
Samviska mín var hrein, en gat ég
sannað það? Það yrði enginn hægðar-
leikur. Lögreglan rannsakaði herberg-
ið mitt itarlega. Nilsen, sem ég bjó
hjá, lofaði mér til allrar liamingju
að vera áfram, þau trúðu engu illu
um mig, hjónin. Það var þó bót i máli.
Ekkert hafði horfið lijá þeim. Ég
hafði oft verið ein í íbúðinni vik-
um saman, og engum dyrum hafði ver-
ið læst. Ég skrifaði ekkert heim eftir
þetta. Síðar frétti ég að mamma og
pabbi höfðu fengið vitneskju um það,
— lögreglan liafði grennslast ítarlega
um fortið mína lieima i sveitinni.
Ég fékk stöðu í lélegu og andstyggi-
legu kaffihúsi, en það varð mér til
happs. Einn daginn kom hann nefni-
lega inn, maðurinn sem hafði komist
inn í íbúð frú Larsen. Þessi með
breiða, flata nefið. Nú varð að láta
hendur standa fram úr ermum. Þeg-
ar ég hafði borið honum kaffi og vin-
arbrauð hringdi ég til lögreglunnar.
Ég vissi hvern ég átti að biðja um að
fá að tala við, nefnilega annan hvorn
lögreglumanninn, sem hafði yfirheyrt
mig. Ég sagði lionum að þarna á kaffi-
húsinu sæti maðurinn, sem ég héldi
að væri þjófurinn. Lögreglubíllinn
kom eftir örfáar minútur.
Ég fékk fulla uppreisn. Það kom á
daginn að mér hafði ekki skjátlast -—
þessi maður var þjófurinn. Hann hafði
á sinum tíma leigt herbergi í húsinu,
sem frú Larsen bjó í. Nú átti hann
annars staðar heima. í lierberginu
hans fann lögrcglan ýmislegt alliug-
unarvert, þar á meðal lykil að gang-
dyrunum hjá frú Larsen. Málið upp-
lýstist að fullu. Frú Larsen missti ekki
peningana sína. Þorparinn liafði sem
sé geymsluhólf í banka. Hann var að
safna sér peningum til að lcomast til
Ástralíu. Þar ætlaði hann að setja á
stofn gildaskála, sagði hann.
Framhald á bls. 11.
Maðurinn kom út úr portinu. Það var asi á honum ...
-----------★--★--K--------
• •
Orlagaríkt jólakvöld
Sú grnnaða segir sjálf frá.
-----------★-★--★---------