Fálkinn - 17.12.1959, Blaðsíða 21

T At A T?T A XT rÍT T/* 'MG 1 QCÍQ cM4 oM4 -^'4 .$'4 j$>'4 ^'4 jM4 ^J4 .$14 .^4 .$14 jM4 jM4 ^'4 M4 ^'4 ^'4 jM4 ^'4 jM4 cM4 ^'4 ^'4 jM4 ^'4 cM4 ^'4 ^'4 ^'4 ^'4 ^'4 ^14 ^'4 ^'4 ^'4 ^'4 ^'4 ^'4 ^'4 ^'4 ^'4
j3&3&3&§&3i&3&3i&3i&§i&3&3&g&g&g&^ii&^3i&3fca&3&3&a&3te3&a&ai&3i&g&»gi&a&a&§&a»a&á&a&a&afegfeg&a&
17
*
2^
Hve margt
er fólkið?
Það er fjör og líf á götuliorninu í Litluvík. — Nú er eftir aö vita, hve
margar persónur — sýnilegar og ósýnilegar—pið getið fundið á myndinni.
Athugið hana vel, það er nefnilega talsvert erfitt að sjá suma, sem þarna
eru. Stundum sér maður ekki nema skiigga, stundum aðeins byssuhlaup. —
Teljið nú vel og athugið, hve marga þið finnið! — (Ráðning er á bls. 44).
owski, svaraði hún afdráttarlaust:
— Þessi söguburður er fráleitur.
Ég neita ekki að við Stokowski er-
um mjög góðir vinir. En að við fær-
um að giftast — nei, það kemur
ekki til nokkurra mála.
En sagan fékk nýjan byr, er þau
hittust í Napoli síðar á sama ári og
fóru saman á báti til Ravello,
skammt þaðan. Samvera þeirra í
Ravello var umtalsefni um alla
ítalíu og enda víðar. Þegar blaða-
menn settust að Stokowski vildi
hann tala við þá um allt milli him-
ins og jarðar — nema Gretu Garbo.
Svo lognaðist þessi ástarsaga út
af, og þegar Stokowski kynntist
Gloriu Vanderbilt var þáttur Gretu
Garþo fyrir löngu á enda skráður.
Stokowski tók Gloriu að sér. Hann
hélt í höndina á henni. Hún sagði
að hann væri einmitt maðurinn, sem
hún þyrfti á að halda, maður, sem
þekkti lífið og allar þess leynigildr-
ur og gæti verið bæði eiginmaður
hennar, faðir og ráðunautur hennar
og allra dollaramilljónanna hennar.
Stokowski varð allt þetta — og
dálítið meira. Hann leiddi hana inn
í veröld tónlistar og annarra lista
og kenndi henni að þekkja lífið.
Þau eignuðust tvo drengi, Stanislás,
sem er á 9. árinu, og Christopher,
á 8. árinu. En allt í einu breyttist
þetta. Gloriu fannst gamli maðurinn
vera orðinn þreytandi og leiðinleg-
ur. Hann vildi sitja heima og tefla
skák eða hlusta á Bach og Beet-
hoven, þegar hún vildi fara út og
skemmta sér.
— Ég get ekki eytt æfinni í að
horfa á gamla andlitið á þér og
hlusta á tónlist, sagði hún. Ég vil
njóta lífsins, og ef þú vilt ekki
fara út með mér, get ég fundið
aðra, sem þykir vænt um að fá að
gera það.
Hún fékk það sem læknarnir
kalla „psykosomatik einkenni klau-
strofobíu“ og fór að fá svimaköst
og sams konar martröð og hún hafði
haft sem barn Næstu mánuðina
eyddi hún yfir hundrað þúsund doll-
urum í sálfræðinga og taugalækna.
Hún hætti að fá hræðsluköstin og
náði sér furðanlega. Hún vildi
mála, leika, ferðast og umgangast
fólk á sínu reki. En Stokowski vildi
ekki heyra þetta nefnt, og sagði,
að það væri hann, sem hefði kennt
henni að þroskast. Það var satt, en
leikar fóru svo, að lærlingurinn
varð ofjarl meistarans.
í janúar 1955 slitnaði loks upp
úr hjónabandinu og nú kom ný
Gloria fram á sjónarsviðið, eins og
fiðrildi úr púpu. Gloria var ekki að-
gerðarlaus eftir skilnaðinn. Nokkr-
um vikum síðar var hún harðgift
leikstjóranum Sidney Lumet, sem
lofaði að elska Stokowski-drengina
eins og hann ætti þá sjálfur.
En nú gerði Stokowski kröfu til
drengjanna. Og það hlýtur að hafa
verið þraut fyrir Gloriu að þurfa að
standa fyrir rétti í sams konar mála-
rekstri og forðum hafði staðið um
hana sjálfa og spillt sálarlífi henn-
ar sem barns.
Hún var kornung, þegar hún lýsti
tilfinningum sínum, eftir hið fræga
hneykslismál, sem hún hafði lifað
11 ára: — Hvenær sem mér leið illa
og ég var einmana, óskaði ég að ég
ætti föður á lífi, og móður, sem
þætti vænt um hann. Ég sagði við
sjálfa mig: — Þegar ég verð stór
ætla ég að eignast sæg af krökkum
og vera svo góð við þau, að þeim
líði aldrei illa eða finnist þau vera
einmana. Engin börn ættu nokkurn
tíma að vera kvödd fyrir rétt.
Þegar Gloria Vanderbilt og Stok-
owski skildu í október 1955, — hún
fékk skilnaðinn í Mexico — kom
þeim saman um að drengirnir
skyldu vera 5 mánuði ársins hjá
honum en sjö hjá henni. Og þegar
þau væru hjá henni gat faðirinn far-
ið með þá í miðdegisverð heim til
sín annanhvern dag. En nú heimtar
Stokowski að fá að hafa drengina
lengur en Gloria berst gegn því og
krefst að hann fái ekki að hafa þá
nema 2 vikur á ári, í stað 5 mán-
aða.
í einu bréfinu, sem hún skrifaði
Stokowski skömmu áður en þau
skildu, stendur þetta: — Reyndu að
skilja þetta, þú skalt aldrei fá að
taka drengina frá mér, hvernig sem
þú reynir. Því einstrengislegar sem
þú heldur fram þínum úrelta mál-
stað, því sannfærðari er ég um að
draga verður úr rétti þínum til
drengjanna. Tilgangur minn —
heldur hún áfram, er að fá þig til
að skilja, að ég er ekki á þínu
valdi.. .
Gloria sakaði Stokowski um harð-
neskju og ráðríki og sagði, að hann
vildi m. a. ráða hvað drengirnir
fengi að borða og hvað ekki. Hún
sagði, að Stokowski gerði þá tauga-
veiklaða og að þeir væru hræddir
við hann. Læknirinn Arthur F. And-
erson bar fyrir rétti, að Stokowski
„færi alltaf á einhverja tiltekna
staði með drengina, væri alltaf að
skipa þeim að gera hitt og þetta,
og færi með þá í löng og þarflaus
ferðalög“.
Hann var í Varsjava, þegar Gloria
mætti í réttinum til að svara ásök-
unum hans og berjast fyrir réttinum
til drengjanna. Bað hann þá um að
Gloria yrði athuguð af geðveikra-
læknum. Hún sagði þá, að fyrri
heimsóknir sínar til geðveikralækna
stöfuðu af þeirri meðferð, sem hún
hafði orðið fyrir í málaferlunum út
af henni sjálfri, þegar hún var barn.
Og við þessu vildi hún hlífa sín-
um eigin börnum, sagði hún, og var
illa við að lenda í klónum á gífur-
tíðindaskriffinnunum. Hún reyndi í
lengstu lög að komast að sætt við
Stokowski, svo að ekki kæmi til
málareksturs. í marz síðastliðnum
skrifaði hún Stokowski: — Við meg-
um ekki nota drengina sem vopn til
að láta persónulegar óskir okkar
rætast. Það er framtíð þeirra og
þarfir, sem við verðum að hugsa
um...
En Stokowski vildi ekki fallast á
skoðanir hennar og fór í mál. Dóm-
arinn úrskurðaði, að öll réttarhöldin
skyldu fara fram fyrir luktum dyr-
um, vegna drengjanna.
En fólk vill fylgjast með deilu
þessarra frægu hjóna, og það kann
að fara svo, að drengirnir líði jafn
mikið við þetta og Gloria gerði fyrir
25 árum. Stokowski heldur því
nefnilega fram, að Gloria sé ekki
með öllum mjalla, en hún segir, að
hann sé harðstjóri og ófreskja.
Leopold Stokowski, sem enginn veit hve gamall er.