Fálkinn - 17.12.1959, Blaðsíða 43

JÖLABLAÐ FÁLKANS 1959
39
á annað borð minnzt á veit-
ingastaði, sem framreiða
fyrsta flokks snöggsoðinn humar,
verður ekki komizt hjá að nefna
þann, sem er við Boylstongötuna í
bænum Boston, Massachusetts, og
kvöldið, sem hér er um að vera, sit
ég og náungi, sem nefnist Hesta-
þjófur, á áðurnefndum gildaskála
og gæðum okkur á þessum mat.
Hestaþjófur er venjulega bara
kallaður Hestur, af því að það er
styttra, og hann hefur ekki fengið
þetta nafn af því að hann flakki
um og steli hestum, en það er al-
menn skoðun að hann væri til í að
stela ef tækifæri byðist.
Persónulega er ég þeirrar skoð-
unar að Hesturinn sé bezti náungi.
Hann er þannig gerður, að hvenær
sem hnífur hans kemur í feitt á
brokkbrautinni, er hann óspar á að
láta aðra njóta góðs af gróðanum,
og í þetta sinn hefur hnífur hans
komið í óvenjulega feitt. Það er
því að þakka sem gerist á brokk-
brautinni Soffolk Down við Boston,
að hann eyðir humar í mig.
Við næsta borð sitja fjórir—fimm
karlar, sem virðast allir vera vel
til fara og vel aldir og rjóðir í kinn-
um og líklegir til að hafa gildar
vasabækur, og allir tala þeir með
ekta Bostonhreim, sem er settur
saman úr mörgum fláum a-um og
ákaflega fáum r-um. Allir, sem
þekkja Boston, vita hvers konar
karla ég á við. Þetta eru oftast
stjórnmálamenn, lögreglumenn á
eftirlaunum eða ef til vill húsa-
smiðir, því að í Boston eru kynstur
af þess háttar kónum.
Ég læt sem ég sjái þá ekki, því
að þeir sitja og þamba öl og tala
hávært saman, og það er góð stund
síðan ég tek eftir, að þegar Boston-
drellirnir eru að ölfylla sig þá á
maður að láta þá í friði, því að abb-
ist maður upp á þá á því stigi máls-
ins þá fær maður að minnsta kosti
spark í trýnið fyrir þá ferðina. —
En Hesturinn hefur hlustandatil-
hneigingar og er mjög áfjáður í það,
sem þeir eru að tala um, og loks
fer ég að leggja eyrað við líka, til
þess að heyra hvað það er, sem hann
er svona fíkinn í að heyra. Einn
drellirinn mælir nú á þessa leið:
,,Ég,“ segir hann, ,,er reiðubúinn
til að veðja tíu þúsund dollurum
um að hann getur étið alla aðra
matgogga í Bandaríkjunum undir
borðið hvenær sem vera skal.“
Og nú stendur hesturinn upp og
trítlar að hinu borðinu og hneigir
sig og brosir gleitt til þeirra, sem
sitja kringum það.
„Herrar mínir,“ segir hann. ,,Af-
sakið að ég tek fram í og fyrirgefið
að ég abbast upp á ykkur, en —“
segir hann, „er það svo að skilja,
sem þið talið um átvögl, sem eigi
lögheimili í þessari fögru borg?“
Jæja, það skal, játað, að þessir
Boston-drellirar glápa á Hestinn
með svo lítilli alúð, að ég sit og bíð
þess, að einn þeirra spretti upp og
biðji hann að gera svo vel að gæða
þeim með fjarveru sinni. En Hest-
urinn heldur áfram að hneigja sig
og brosa, og þeir hljóta að sjá, að
þetta er dáindismaður, og loks seg-
ir einn þeirra:
„Já,“ segir hann. „Við erum að
tala um náunga, sem heitir Jóel
Duffle. Hann er vafalaust stórkost-
legasta átvagl í heimi. Hann er
einmitt núna að vinna sérstætt veð-
mál. Hann veðjar við náunga frá
Bangor um að hann skuli geta ét-
ið allar ostrurnar, sem eru til sýnis
í glugganum í þeim hinum sama
gildaskála, og hann étur ekki aðeins
ostrurnar, heldur ætlar hann á eft-
ir að veðja um að hann geti étið
allar skeljarnar af þeim líka, en,
segir hann, það er svo að sjá sem
þessi Bangor-náungi sé blankur eft-
ir fyrra veðmálið og eigi ekki fyrir
nýju veðmáli.“
Þær mörg hundruð sógur, sem
Damon Runyon skrifaSi um œf-
ina, gerast flestar á veitingastöð-
um við Broadway í New York,
meðal iðjuleysingja og veðmang-
ara. Úrval af þeim hefur kom-
ið út á íslenzku í bókinni „Mis-
litt fé“. ■—- Damon Runyon var
einn vinsælasti smásagnahöfund-
ur Bandaríkjanna eftir O. Henry.
Hann hafði þá kreddu að nota
aldrei þátíð af sögnum, heldur
jafnan nútíð, og er því haldið
hér í þýðingunni.
Hægan-hægan, sem Hesturinn ætlar
að etja fram í kappátið.
Af því að ég þekki Jónsa-Hægan-
hægan er ég boðinn og búinn til að
veðja öllu því, sem ég get klófest
af peningum um það, að hann get-
ur étið meira en nokkur vera, sem
gengur á tveimur fótum. Ég hugsa
að mér væri óhætt að veðja um að
Jónsi-Hægan-hægan gæti farið í
kappát við alla, sem ganga á fjórum
fótum líka, nema ef til vill fíl, og
ég get ekki hugsað mér annað en
hann gerði að minnsta kosti biðskák
við hann líka.
Ég fullyrði ekki, að Hægan-hægan
sé mesta átvagl allra alda, en ég
fullyrði, að hann eigi að keppa
um heimsmeistaratitilinn í grein-
inni. Og D prófessor, sem var fræð-
ari við einhvern lýðháskóla fyrir
vestan áður en hann fór að afla sér
daglegs brauðs á brokkbrautinni,
og sem á sínum tíma lagði stund á
sögunám, segir, að eftir sinni mein-
ingu sé óhætt að veðja einum á
móti tveimur um að Hægan-hægan
sé mesta átvagl allra tíma.
Prófessorinn segir líka, að við
2)a/non
starfa til er hann spilari á brokk-
og stökkbrautum. Átið er bara tóm-
stundavinna, en hvað sem öðru líð-
ur er hann glæsilegt átvagl, jafn-
vel þó hann sé saddur.
Jæja! Undir eins og ég og Hest-
urinn komum aftur til New York
strunsum við niður á Mindys-veit-
ingahúsið á Broadway og segjum
frá veðmálinu, sem Hesturinn gerði
í Boston, og það líður ekki á löngu
þangað til ýmsir sálufélagar — ég
nefni til dæmis Mindy — segjast
hafa áhuga fyrir málinu, og áður
en varir er veðféð komið á borðið.
Svo segir Mindy, að hann hafi
ekki séð Hægan-hægan langalengi,
og enginn hinna, sem þarna eru
staddir minnast þess að hafa séð
hann upp á síðkastið heldur, og
nú er farið að ræða um hvar hann
ÁTVÖGL
„Einstaklega spennandi,“ segir
Hesturinn. „Einstaklega spennandi
ef það er satt, en,“ segir hann, „ef
eyrun svíkja mig ekki þá heyrist'
mér einhver ykkar segja, að hann
sé fús til að veðja tíu þúsund doll-
urum um að téður heiðursmaður
geti étið meira en nokkur annar i
Bandaríkjunum.“
„Eyrun á yður eru ógölluð,“ segir
annar í Bostonhópnum. „Að vísu
var þetta eiginlega ekki nema glenz
af minni hálfu, en ég stend við það,“
sagði hann, „því að aldrei skal verða
sagt að Conway sé ragur við að
veðja.“
„Því miður,“ segir Hesturinn,
„hef ég ekki tíu þúsund dollara á
mér í svipinn, en —“ segir hann,
„hér hef ég þúsund dollara í trygg-
ingarfé. Ég skal mæta með pilt,
sem ég þekki, og ég er reiðubúinn
til að veðja tíu þúsund dollurum
eða meiru um, að hann getur étið
þennan matgogg ykkar sundur og
saman.“
Og svo slettir Hesturinn hrúgu
af velktum seðlum á borðið, hefur
varla sleppt þeim fyrr en einn af
Boston-drellirunum, sem reynist
heita Carrol, leggur hramminn ofan
á peningana og segir:
„Topp!“
Þetta getur maður kallað fljóta
afgreiðslu, og ef það er nokkuð, sem
ég dái þá er það fólk með snör hand-
tök. Ég skil nú að þetta eru menn
með íþróttaáhuga, og fer að hug-
leiða hvar ég geti náð mér í nokkr-
ar kringlóttar til þess að taka þátt
í veðmáli Hestsins. Því að mér
skilst undir eins, að það er Jónsi-
verðum ávallt að muna hvílíkar
kvalir Hægan-hægan líði út af öll-
um þeim erfiðleikum, sem siðmenn-
ing nútímans bakar átvöglum. Hann
verður að éta með hníf og gaffli
— eða að minnsta kosti með hníf,
en í gamla daga át fólk aðallega
með fingrunum, og það gekk miklu
fljótar. Prófessorinn segir, að ef
Hægan-hægan fái að éta upp á
gamla móðinn, muni hann vafalaust
setja met, sem standa muni óhagg-
að um aldur og æfi, en það kann
vitanlega að vera að prófessorinn
geri sér of háar hugmyndir um
Hægan-hægan.
Og nú er þá veðmálið staðreynd
og Hesturinn og Boston-drellirarnir
fara að þinga um hvar keppnin
skuli fara fram, og einn af Boston-
drellirunum stingur upp á að þeir
kjósi hlutlausan vettvang, til dæm-
is New London, Connectitut eða
Providence, Rhode Island, en Hest-
urinn heldur New York fram og
það er svo að sjá, sem Boston-menn-
irnir hafi ekkert á móti að skreppa
til New York, svo að enginn verður
til að mótmæla uppástungunni.
Þeir sættast á að athöfnin fari
fram eftir fjórar vikur, svo að kepp-
endurnir fái tíma til að þjálfa sig,
þó að Hesturinn og ég vitum, að
Hægan-hægan þarf engrar þjálfun-
ar við, því að hann er alltaf til í
tuskið.
Jónsi Hægan-hægan er einn metri
og sjötíu á hæð og einn sjötíu og
fimm á breidd, og þegar hann er í
góðum brúkunarholdum vegur hann
eitthvað nálægt hundrað og fjöru-
tíu og tvö kíló og hálfu betur. Að
geti verið niðurkominn, þó að venju-
lega telji menn það nægilegt að sjá
Hægan-hægan svo sem tíunda hvert
ár.
Dapri-Villi, sem er veðmálaráðu-
nautur að atvinnu, er meðal þeirra,
sem þarna eru staddir, og hann
minnist þess að síðast, þegar hann
hitti Hægan-hægan út af peningum,
sem hann hefur átt hjá honum nokk-
ur síðustu árin, býr Hægan-hægan
á gistihúsi í 49. götu, og svo löbb-
um við Hesturinn beint þangað til
að spyrja eftir honum og verðum
þess vísari, að hann á heima langt
uppi í bæ, hjá einhverjum, sem
heitir Slocum.
Hesturinn hóar í vagn og við af
stað á nýja heimilisfangið, sem
reynist vera gamaldags sex hæða
íbúðarhús, og af nafnspjaldi í for-
dyrinu komumst við að raun um,
að Slocum eigi heima á efstu hæð-
inni. Hesturinn og ég þurfum drjúg-
ar tíu mínútur til að komast upp
alla stigana, því að við erum nefni-
lega ekki slíkum íþróttaæfingum
vanir, og þegar við loksins komum
að dyrunum, sem Slocum stendur á,
erum við orðnir að klessu og verð-
um að setjast á stigaþrepið og hvíla
okkur.
Svo hringi ég bjöllunni, sem
Slocum-nafnið stendur við, og þá
sprettur fram há, ung madonna með
svart hár, og hún er víst skrambi
lagleg, en svo skinhoruð að maður
verður að líta á hana tvisvar til að
sjá hana. Við spyrjum hvort hún
geti gefið okkur upplýsingar við-
víkjandi manni, sem heiti Jónsi
Hægan-hægan, og hún svarar eftir-
farandi: