Fálkinn - 22.02.1961, Side 24
Þér skuluo ekki hneykslast á bréður yðar,
sagði hann. — Hann er ekkert einsdæmi.
Þér yrðuð sennilega undrandi, ef þér sæjuð
lista yfir viðskiptavini mína...
ÞRJÚ þrep lágu upp að dyrum verzlun-
arinnar, en jafnskjótt og þeim hafði
verið lokið upp, blasti fyrirtækið við
augum með bókahillur upp um alla
veggi. í einu horninu var eins konar
skrifstofa, þar sem kraftalegur maður
með gráan hörundslit sat og vann við
dauft lampaljós. Þegar hann heyrði að
dyrnar opnuðust, leit hann snöggt út-
undan gleraugunum og sá háan og grann.
an herramann með stuttklippt og grátt
yfirskegg standa þegjandi við borð með
skiltinu: „Bækur á 50 sent“. Að því
búnu sneri hann sér aftur að hinu sam-
anvöðlaða eintaki af trúarlegu vikublaði
sem lá á borðinu fyrir framan hann.
Hann las enn einu sinni dánarlistann,
tók síðan upp vasablokkina sína og pár-
aði eitthvað í hana. Þegar hann hafði
lokið því, leit hann aftur upp og sá, að
herramaðurinn með hvíta yfirskeggið
hafði gengið þvert yfir búðina og stóð
nú hjá honum.
— Já, herra, sagði hann og ýtti papp-
írunum til hliðar. — Hvað get ég gert
fyrir yður?
Maðurinn með hvíta skeggið leit
hvasst á hann.
— Er það eigandinn, herra Joreth,
sem ég tala við, spurði hann.
— Já, herra. Svo er nú það.
— Gott. Nafn mitt er Ingalls, Ingalls
ofursti.
— Minn er heiðurinn, herra ofursti.
En hvað get ég...
— Þér kannizt náttúrlega ekkert við
nafnið?
Herra Joreth tók gleraugun af sér og
leit rannsakandi á hann.
— Nei, ég er hræddur um að ég kann-
ist ekki við neinn með því nafni, herra
Ingalls.
Ingalls ofursti stakk montprikinu sínu
undir annan handlegginn og dró umslag
upp úr jakkavasanum. Upp úr því dró
hann pappírsbleðil, breiddi úr honum,
virti hann fyrir sér andartak með hnykl-
aðar brúnir, en fleygði honum síðan á
borðið.
— Kannski þetta hjálpi yður til að
muna, sagði hann.
Herra Joreth nuggaði á sér nefið and-
artak, leit athugandi á Ingalls, en setti
síðan upp gleraugun.
— O, já, reikningur, sagði hann. —
Þér verðið að fyrirgefa, en ég er neydd-
ur til að eiga viðskipti gegnum póst við
fólk, sem ég hef aldrei hitt persónulega.
,,Séra Godfrey Ingalls, St. Johnes sókn“.
Ó, já, já . .. nú man ég greinilega eftir
þessu.
— Séra Ingalls sálugi var bróðir minn.
Reikningur yðar hlýtur að vera á mis-
skilningi byggður, því að hann mundi
aldrei hafa pantað, móttekið, hvað þá
haft minnstu löngun til þess að lesa neitt
af þessum bókum. Og að sjálfsögðu fund-
ust ekki bækur af þessu tagi meðal þess,
sem hann lét eftir sig.
— Hm, já, ég skil, sagði herra Joreth.
Hann renndi augum yfir reikninginn
og ræskti sig.
-— Ég skil, já. Við skulum nú sjá. Ég
ætla að bera saman bækur mínar and-
artak.
Hann tók risastóran og slitinn doð-
rant niður úr hillu fyrir framan sig.
— G...H...I... tautaði hann. —
Látum okkur sjá. Jú, Ingalls! Hérna
kemur það.
— Þér getið sparað yður allt þetta
ómak, sagði Ingalls ofursti. — Þetta eru
mistök og það meira að segja mjög ein-
kennileg mistök að mínum dómi. Ég ráð-
legg yður í fyllstu alvöru að gæta yðar
betur. Fyrst þér viljið sjálfir leggjast
svo lágt að selja bækur af þessari teg-
und leynilega, þá er það yðar einkamál.
En . ..
Herra Joreth kinkaði kolli aftur og
aftur og hallaði sér aftur á bak í stóln-
um.
— Já, herra ofursti. Enginn getur
bannað yður að hafa yðar skoðun á mál-
inu, sagði hann, Sízt vil ég gerast dóm-
ari yfir bókmenntasmekk viðskiptavina
minna. En í þessu tilfelli er ekki um
neitt að villast: Hingað barst pöntun frá
Godfrey Ingalls, sóknarpresti í St. John-
es og hann bað um þessar bækur. Þann
15. maí hef ég afgreitt pöntunina og
bækurnar hafa einnig verið mótteknar
formlega. Hvað síðan hefur orðið af
þeim, kemur mér ekki við. En í sam-
bandi við ásakanir yðar, þá mætti ég
kannski benda yður vinsamlega á, að
svona bókmenntir eru oftast geymdar
vandlega, nánast faldar og lesnar með
leynd. Átta undanfarna mánuði hef ég
sent uppgjör, en aldrei fengið borgun.
Að sjálfsögðu var mér ekki kunnugt um,
að þessi viðskiptavinur minn hefði legið
fyrir dauðanum og væri nú látinn. Mér
þykir mjög leitt, ef ég hef. ..
— Þér eruð ósvífinn þorpari, sagði
Ingalls og var nú heldur betur orðinn
heitur í hamsi. — Er það í raun og veru
ætlun yðar að halda því ákveðið fram,
að séra Ingalls sálugi hafi keypt svona
bækur? Ég skal bara láta yður vita
það ...
— Andartak, herra minn, andartak,
ef þér vilduð vera svo góður, sagði herra
Joreth. — Eruð þér í raun og veru svo
sannfærður um að þér hafið á réttu
að standa? Ég vil ekki á neinn hátt
sverta minningu hins látna klerks og
vil ekki fullyrða annað en það, að ég
hef afgreitt þessar bækur og á heimt-
ingu á að fá þær að fullu greiddar. Ég
er fátækur maður. Ef fólk borgar mér
ekki, hvað get ég þá gert annað en ....
— Hvað segið þér, fjárkúgarinn? ....
Herra Joreth lyfti hendinni í mót-
mælaskyni.
— Nei, nú verðið þér að afsaka, mót
mælti hann. — Ég er hræddur um að
þér séuð farinn að hegða yður á rang-
látan og vanhugsaðan hátt, herra of-
ursti. Þessi reikningur hefur legið hjá
mér í fleiri mánuði án Þess að ég hafi
nokkuð gert í málinu. Ég skil mætavel,
hvílík óþægindi það gæti haft í för með
sér fyrir marga af viðskiptavinum mín-
um, ef reikningur upp á bækur af þessu
tagi kæmust í hendur hins opinbera
til innheimtu. En þér þurfið ekkert að
óttast og alls ekki að hneykslast á bróð-
ur yðar út af þessum bókum. Hann er
ekkert einsdæmi í þessum efnum. Þér
yrðuð sennilega undrandi, ef ég sýndi
yður lista yfir viðskiptavini mína, en
ég er að sjálfsögðu bundinn þagnar-
heiti ....
— Vilduð þér ekki heldur sýna mér
hina upphaflega pöntun bróður míns,
sagði Ingalls hægt.
— Þetta er ekki heiðarlegt af yður,
herra ofursti, sagði herra Joreth hæðnis-
lega. Þér getið sagt yður það sjálfur,
að ég hef hana að sjálfsögðu ekki. Hugs-
ið yður, hversu óvarkárt það væri af
mér að varðveita pappíra, sem gætu
haft slík vandræði í för með sér. En
ég þykist hafa sönnunargögn í höndun-
GLAPPASKOTIÐ
24 FÁLKINN