Fálkinn - 24.10.1962, Blaðsíða 23

greiðslu. Hann var einmitt að minna
mig á það í dag! Og hvað á ég að gera?
Hvaðan á ég að útvega allt það fé?
Hundrað og fimmtíu þúsund!
Kristín starir niður fyrir fætur sér.
Hún heyrir föður sinn ganga um gólf
þungum skrefum. Nú hvílir hönd hans
á höfði hennar. — í sannleika sagt þyk-
ir mér vænt um að þetta skuli vera út-
rætt mál, segir hann. — Ég hefði verið
búinn að missa allt, ef ég hefði neytt
þig til þess. Við hefðum bæði tapað
öllu! Svo fer hann aftur að ganga um
gólf.
Kristínu snarsvimar. Orð, sýnir og
endurminningar þyrpast að henni. Hún
sér Mylnubæinn í huganum, með stóra,
dökka hliðinu. Hún heyrir suðið í sög-
unarvélinni, glamrið í hlekkjunum utan
úr fjósinu, niðinn í ánni er straumurinn
fleygir henni framhjá. •
Mylnubærinn! Um tveggja alda skeið
hefur ætt hennar búið þar. Mikil hers-
ing af hraustum mönnum og kjarnakon-
um. Tvö hundruð ár. Og nú átti að vera
úti um það allt, öllu spillt? Nú stóð
fyrir dyrum að síðasti eigandinn gengi
frá jörðinni, allslaus og einskis megandi.
Hún reis þunglega á fætur.
— Þú þarft ekki að hafa áhyggjur
útaf þessu, pabbi, segir hún og djúpt
í hugskoti hennar molast minningar
hennar, þrár og framtíðardraumar, eins
og þeir væru úr gleri og hvert orð ham-
arshögg . — Ég hef verið að hugsa um
þetta. Og núna síðdegis í dag spurði
Páll Glomp mig enn að því, og ég ....
ég lofaðist honum!
— Þú .... þú hvað
Kristín snýr sér undan. Hún getur
ekki horfzt í augu við föður sinn.
— Þú ert að ljúga, Kristín. Segðu að
þú skrökvir þessu!
Kristín reynir að brosa.
— Hví skyldi ég fara að segja þér
ósatt, pabbi? Páll er nú eltki heldur
svo afleitur. Og hann er vel inni í verzl-
unarsökum. Eiginlega kann ég svo sem
allvel við hann. Léttúðarfullur .... já,
víst er hann það, en það verða einhver
ráð með að laga hann til þegar frá
líður?
Hún hlær, en það er enginn hlátur,
heldur eitthvert hljóð sem hún nær að
reka upp.
Gamli maðurinn stendur lengi kyrr
og starir á Kristínu rannsakandi augum.
Svo andar hann djúpt og hressilega,
beiskjan og harkan í andlitsdráttum
hans hverfur fyrir ólýsanlegum iétti.
— Kristín! hvíslar hann hásri röddu.
Hann gengur til hennar hröðum skref-
um og faðmar hana hrærður í hug
— Þetta gleður mig innilega að heyra,
segir hann uppveðraður. — Nú verður
sögunannylnan áfram í eigu ættarinnar.
— Já, svarar Kristín hljómlausri
röddu og endurgeldur föður sínum hin
klaufalegu atlot hans. Einasta gleði
hennar er sú, að vita sig hafa létt ó-
bærilegu oki af herðurn föður síns.
ÞAÐ er komið myrkur, þegar þau
feðginin snúa aftur heim til gömlu
mylnunnar. Malarinn reikar uppí her-
bergi sitt, en Kristín stendur kyr í eld-
húsdyrunum og horfir útí stjarnlaust
himinhvolfið. Nokkru síðar kemur Mar-
teinn með vindling milli varanna, og
snöggvast mætir Kristín mildum, dökk-
um augum hans. Þessi einkennilegu
augu, hugsar hún. Stundum kemur fyrir
að þau minna hana á fagurt ljóð, öðru
sinni vekja þau hjá henni duldan ótta.
.... Og stöku sinnum minna þau hana
á augu Marteins Govitsky unnusta
hennar.
— Viltu kaffi, Marteinn? Hún fer á
undan honum inní eldhúsið.
Hann kinkar lítillega kolli og kemur
á eftir henni.
— Ég þakka. Svo sezt hann við langa
borðið í eldhúsinu. Augu hans hvíla á
Kristínu, fjarlæg og dreymandi, og hann
fylgist með þokkafullum hreyfingum
hennar meðan hún er að hita kaffið.
— Kristín?
— Já.
Hann hikar við, en heldur svo áfram:
— Manstu eftir deginum þegar ég kom?
Þú viiltist á mér og öðrum .... unnusta
þínum?
— Já!
— Hver er hann?
Kristín setur tvo bolla, nokkrar
brauðsneiðar og smjör á borðið fyrir
framan Martein. Andartak skín sárs-
auka blandin angurblíðu úr svip hennar,
svo gengur hún feimnislega að eldavél-
inni á ný og tekur að laga kaffið. Eftir
nokkra þögn svarar hún:
— Hann heitir Marteinn Govitsky, og
átti heima niðri í þorpinu. Hann vann
hérna í sögunarmylnunni þá. Ég hef
ekkert heyrt frá honum síðan styrjöld-
inni lauk.
— Var hann hermaður?
— Já.
Síðan verður þögn og sterkur ilmur
af kaffi breiðist um eldhúsið. Marteinn
reykir vindling sinn , og Kristínu verð-
ur aftur litið útí sjarnlausan himin-
geiminn fyrir utan gluggann.
— Enginn hefur nokkra von um að
hann eigi afturkvæmt framar, segir
hún. — Það erum aðeins við, gömul móð-
ir hans og ég, sem enn vonum að hann
sé á lífi.
Kristín hellir í bollana og sest við
borðið andspænis Marteini. Allt í einu
finnur hún hjá sér ósjálfráða þrá eftir
að opna hjarta sitt fyrir Marteini. Ein-
mitt nú, sem hann situr þarna og horfir
á hana sínum góðlegu alvöruaugum. Já,
hún verður að trúa einhverri mann-
eskju fyrir leyndarmálinu um þenna
hræðilega hjúskap sem bíður hennar
með Páli Glomp. Marteinn mun skilja
FÁLKINN 23