Tímarit iðnaðarmanna - 20.12.1941, Blaðsíða 34

Jólahefti Tímarits iðnaðarmanna 1941
Arnór Sigurjónsson
Oiamg eírsmíður og kcrin hans prji'i
Kínverkst æfintýri endursagt
Chang eirsmiður sat þungt liugsandi með leir
í liöndum úti fyrir smiðju sinni. Borgarstjór-
inn hafði hoðið lionum að gera það Völundar-
smíð, er mætti verða Yan keisara verðug gjöf.
Að þremur mánuðum liðnum skyldi guði regns-
ins haldin þakkarhátíð fyrir það að láta regnið
falla, ána flæða, gefa moldinni magn frjósem-
innar og mönnunum hrauð. Á þessa jiakkar-
liátíð ætlaði keisarinn mikli, Yan, að koma á
leið sinni ofan með Gula fljótinu. En fyrst liann
ætlaði að verða svo náðugur að koma, varð að
gefa honum þvílíka gjöf, að lionum rynni lilýr
liugur til borgarinnar og — því ekki það? —
borgarstjórans sjálfs. Chang var hezti eirsmið-
urinn i borginni og þó að viðar væri leitað.
Chang steypti eirskálar sínar, eirker og eir-
myndir og neytti lil þess furðulegrar hug-
kvæmni. Stundum gerði hann myndir af dýr-
um, t. d. froskum eða fiskum, svo vel, að þær
voru eins og dýrið sjálft lifandi. Hann hafði
fundið upp þá aðferð við þetta, að hann drap
þessi dýr með eitruðu gasi frá smiðjueldi sín-
um. Síðan smurði liann þau þunnu lagi af mjúk-
um Ieir, þar eftir öðru lagi, og svo hverju lag-
inu utan yfir annað eftir þvi sem leirinn storkn-
aði og harðnaði, þangað til komið var sterkt
og öruggt mót. Svo gerði liann ofurlítið gat á
mótið, og setti það síðan í eldinn. Þá varð þetta
fórnardýr hans að ösku. Öskuna hristi hann út
úr mótinu og hellti síðan í það bræddum eiri.
Þegar eirinn var storknaður, braut liann mótið,
en eftir varð eftirmynd dýrsins.
Þessa aðferð var ekki unnt að nota nema við
það að gera myndir af smádýrum, helzt fisk-
um og froskum. Ef Chang vildi gera myndir
32
af mönnum eða af hugmyndum sjálfs sin, varð
hann að liafa aðra aðferð. Þá mótaði hann
myndina fyrst í leir, lmoðaði leirinn og strauk,
þar til hann varð ánægður með myndina. Eftir
það gerði hann mót utan yfir hana á líkan hátt
og fyrr, nema að einu leyti algerlega fráhrugð-
ið. Leirinn varð ekki brenndur innan úr mót-
inu eins og fiskur eða froskur. Því varð mótið
að vera í tveimur helftum, sem taka mátti
sundur og setja aftur saman, svo að vel félli.
Þá var hægt að ná leirmyndinni út og liella
síðan bræddum eir í mótið.
Þetta var miklu vandasamara. Chang setti
ekki fyrir sig smávegis vanda og erfiði. En i
þetta sinn var honum meiri vandi á höndum
en svo, að liann saéi, livernig vandann ætti að
sigra. Chang hafði nefnilega ekki doltið í hug,
hvernig sú gjöf, sém keisaranum væri makleg,
mætti vera. Hér dugði ekki vel gerður froskur,
eða fiskur, og jafnvel ekki fugl. Slíkt var allt of
venjulegt, jafnvel borgarstjórinn átti marga því-
líka gripi svo góða, að Chang treysti sér ekki
lil að gera þá betri. Gjöfin, sem keisaranum
yrði færð, þurfti að vera alveg sérstök í sinni
röð.
Um kvöldið gekk hann á fund borgarstjór-
ans, Ho-wungs, hneigði sig og mælti: „Hvernig
er keisarinn, Yan, og hvernig á gjöfin, sem
lionum verður færð, að vera.“
Ho-wung, sem var að súpa teið sitt, setti
þunnan tebollann á horðið og svaraði:
„Vita mátt þú, ófróður maður, að Yan keis-
ari er sonur liiminsins og mestur allra keisara,
sem uppi hafa verið, að undanteknum keisur-
unum þremur, Fu-hi, ShÖn-ung og Huang-ti,