Vikan - 04.12.1958, Blaðsíða 42

Konungsferð til
íslands fyrir 50 árum
Glcesileg móttaka á Akureyri
• Friðrik VIII. Danakonungur, I. C. Christensen, for-
forsætisráðherra, og nokkrir tugir danskri þing-
manna komu í heimsókn til íslands árið 1907. Dvöldu
þeir í Reykjavík og ferðuðust síðan víða um landið,
m. a. til Þingvalla, Gullfoss og Geysis og norður um
land til ísafjarðar, Siglufjarðar og Akureyrar og
þaðan austur um land til Seyðisf jarðar.
• I þessari ferð voru blaðamenn og ljósmyndarar.
Tveir nafnkunnustu blaðamennirnir, Svenn Paul-
forsætisráðherra, og nokkrir tugir danskra þing-
skrifuðu eftir heimkomuna bók um þessa ferð.
ísafoldarprentsmiðja hefur ráðist í að gefa út þessa
stóru og bráðskemmtilegu bók. Bókin er 336 bls. í
stóru broti, með 220 myndum. Þýðingar gerði Geir
Jónasson, bókavörður.
Enginn vafi er á því, að landsmenn, ungir sem gaml-
ir, konur sem karlar, vilji eignast þessa stórathyglis-
verðu bók. Bókin kostar kr. 225,00.
Konungur vekur athygli í Reykjavík
Allir eiga sín jól
Framháld af bls. 21.
og hélt báðum höndum um flöskuna og klemmdi
hana milli hnjánna þarsem hann sat.
Lögreglustjórinn er vlnur minn og ég skal
sjá til þess að þú megir sitja í friði á Lækjar-
torgi og komast í kjallarann á hverju kvöldi. Ég
er áhrifamaður í þjóðfélaginu, skal ég segja þér.
Ég væri kominn i bæjarstjórn ef ég vildi. Ég
get útvegað þér skip ef þú vilt.
Takk fyrir, sagði Toggi og mjakaði sér dýpra i
stólinn og hélt dauðahaldi í viskíglasið, hann
kunni ekki orðið að halda á glasi og fannst þessi
drukkur einna keimlíkastur því 3em brjóstmylk-
ingar hlutu að drekka, hann sem var vanur að
súpa á kogara og pólskum spíra í portum og
húsasundum og finna það blossa innaní sér. Hann
var dálitinn tíma að venjast þessum hæga eldi
sem viskiið kveikti í þurru brjósti hans en brátt
var honum farið að liða notalega og tók að rifja
upp fyrir sér þar sem hann mundi úr Heims um
ból.
Og komst hingað ? Hvernig datt þér það í hug ?
Ég get látið setja þig í tugthús en ég vil miklu
frekar gefa þér viskí. Ég er einn — aleinn og það
eru jöl — skál fyrir jólunum.
Húsráðandi saup á flöskunni en virtist ekki
hýrgast að sama skapi, dapurleikinn sýndist þvert
á móti ágerast og svipurinn varð raunalegur
og þungbúinn.
Aleinn á jólunum sagði hann og Toggi
gat ekki að sér gert aö kenna ofurlítið í brjósti
um manninn. Hafði hann misst fjölskyldu sína?
Kellingin verður alltaf vitlaus þegar hún
smakkar það, sagði húsráðandi og beindi nú máli
sinu að ýstrunni á sér. Ekki vildi ég fara að þjóra,
það var hún sem tók upp flöskuna. Hún brýtur
allt og bramlar þegar hún finnur á sér, lemur
mig og ber mig, kallar mig hund og ræksni.
Toggi saup drjúgum á glasi sinu og horfði
fullur samúðar á húsráðanda. Hann hallaði sér
nú afturábak í stólinn og teygði frá sér lapp-
irnar og skeytti því engu þótt blöðin stæðu uppúr
skónum. Hann var búinn að leysa hnútinn á
mittisólinm og fletti frá sér frakkanum. Hann
hafði nælt sér í sígarettustubb úr öskubakka og
saug nú stubbinn af áfergju.
Svo þolir hún ekkert kellingarálftin, ég lagði
hana til uppá ganga þar sem hún lyppaðist niður,
tuldraði húsráðandi, hún þreytist ekki á að kenna
méi' um hvernig krakkarnir láta.
Toggi sá ekki betur en glitraði á alvörutár á
kinnum húsráðanda og var farinn að sárskamm-
ast sin fyrir að hafa stolið sultutaui frá þessum
gæðamanni.
Það er ekki mér að kenna þótt strákurinn
hafi stolist út, ég var búinn að fela bíllyklana. Og
ég er búinn að margskamma steipuna fyrir að
halda sig á Vellinum. Ég hélt þau yrðu nú öll
heima á jólunum, ég var búinn að hlakka svo
mikið til, ég var búinn að kaupa gjafir handa
öllum og pakka þeim inn og raða kringum jóla-
tréð. En það eru víst líka jól á Vellinum. Þeir
hafa líka jól. AUir eiga sín jól.
Nú var hann farinn að hágráta og áður en
Toggi vissi af tóku tárin einnig að streyma
niður kinnarnar á honum sjálfum, hann bar hend-
urnar ótt og títt upp að augunum og reyndi að
hefta táraflóðið en allt kom fyrir ekki.
Svo hágrétu þeir báðir útaf vonzku mannlífs-
ins.
EFTIR mikið íangl um bæinn höfðu þeir loksins
uppá tveimur stallbræðrum Togga í mið-
stöðvarklefa í gömlu sambýlishúsi austast
í bænum. Þeir voru búnir með spírann sinn og
höfðu hringað sig fyrir framan ofninn, annar
hafði klófest strigapoka og breitt ofaná sig en
hinn varð að láta sér nægja blautan hálm.
Hver andskotinn sjálfur! Hver er með þér,
Toggi ? spurði sá í hálmbingnum og hélt hann
væri kominn til himnaríkis þegar hann sá lit-
prentaða miðana utaná viskíflöskunum.
Ég er kominn með jólasveininn, sagði Toggi
og vingsaði flöskunum, heims um ból helg eru
Maðurinn sem átti kæliskápinn hlammaði sér
niðurí hálmbinginn og útbýtti flöskunum.
Brátt hófst mikill söngur og gerðist hinn nýi
vinur Togga forsöngvari, var hann hrókur alls
fagnaðar og sló taktinn, lyfti flöskunni hátt og
kyrjaði fullum hálsi jólasálmana og veraldlegan
kveðskap á víxl.
Þegar á leið komst hann á það stig að hann
faömaði að sér félaga sína þrjá og grét hástöf-
um, i þetta skipti grét hann gleðitárum og þrýsti
vinum sínum fast að sér. Hann kvaðst loks hafa
fundið þá vini sem bregðast ekki í raun, þá vini
sem aldrei sviku mann og svo gengu þeir allir
í fóstbræðralag og sóru hver öðrum eilífum
tryggðum þar í hálmbingnum. Þar sofnuðu þeir
allir í faðmlögum og höfðu ekki nándar nærri
lokið úr flöskunum.
Toggi mundi óljóst hvað síðan gerðist þegar
húsvörðurinn kom að þeim áður en Ijóst var orðið
af nýjum degi og tvístraði hópnum. Hann var
ennþá í sætri vímu og ruglaður og átti enga
ósk heitari en leggjast aftur til svefns og rangl-
aði um bæinn unz fyrir honum varð einn af bekkj-
um bæjarfélagsins og hirti hann ekki um þótt sá
bekkur stæði einmitt á Læjcjartorgi.
Hann var hvergi nærri útsofinn þegar þrifið
vai' harkalega i axlirnar á honum og skipað á
fætur höstum rómi. Hann sá fyrir sér glitrandi
hnappa á svörtum frökkum og glóandi stjörnu í
loðhúfu, hann sá ekki andlitin nema í þoku. Hins-
vegar þekkti hann röddina þótt hann heyrði hana
úr miklum fjarska og hlýddi strax, enda orðinn
hrollkaldur, því enn var norðangjóla. En hann
var öllu liðugri og óstirðari en kvöldið áður og
labbaði strax útí mannlaust Austurstræti til að fá
í sig hita. Hann ranglaði framhjá sýningarglugga
á nýlenduvöruverzlun og staldraði þar við stundar-
korn, reikull í spori og horfði á sviðakjamma,
hamborgarhrygg, niðursoðið grænmeti, egilsöl og
amrískar ávaxtadósir.
Hann stóð þar ráðvilltur og hugsi djúpa stund
einsog hann væri að rifja upp löngu liðið atvik,
svo var einsog rynni upp fyrir honum ljós, hann
.kinkaði kolli og ranglaði áfram eftir gangstétt-
inni.
Ósköp getur sumt fólk átt bágt, sagði hann, og
verst að vera svona fátækur að geta ekki íijálpað
því.
Hann hélt áfram göngunni og hugsaði um það
hvað myrkrið gæti orðið dimmt bak við jóla-
ljósið. ' JÖKULL
42
VIKAN