Vikan - 05.01.1961, Qupperneq 31

Út á lífið
Framli. af bls- 9.
gat stundum þótt svo vænt um hana,
að við borð lá að væntumþykjan
væri blandin samúð, já, beinni vor-
kunnsemi. Og brátt verður sú raun-
in á, einmitt í kvöld.
Honum finnst hún venju fremur
dauf í dálkinn, og hún er föl yfirlit-
um, endaþótt henni sé eiginlegt að
vera rauðleit eins og fiskverkunar-
kerling.
Hann spyr hana, hvort nokkuð sé
að ...
— Að ? Nei. Og þó. Ég er lasin,
svarar hún.
(Lasin ...)
— Viltu kannski við sleppum bíó-
inu? spyr hann, fullur tillitssemi —
■og um leið ánægju með sjálfan sig
fyrir tillitssemina.
—• Neinei, svarar hún. Ég er svo-
:sem ekki veik .. . Bara svoldið lasin.
— Þú veizt mér er sama þótt ég
■sjái ekki þessa mynd, segir hann.
Ég hef meira að segja grun um,
að það sé ekkert gaman að henni.
— Jú, við skulum endilega sjá
hana, segir Lilja — óðamála, eins og
henni sé mikið i mun að þiggja boð
hans, njóta nærveru hans. Hún þrýst-
ir meira að segja hönd hans, laus-
lega, um leið og hún segir þetta, og
brosir við honum, eins og til að sýna,
hvað lasleikinn sé ósköp ómerkileg-
ur og allt í lagi. En hann sér á brosi
hennar og á augunum — sem reyndar
■eru daufleg að jafnaði — að blessuð
stelpan er eitthvað miður sín venju
fremur. Og honum kemur ekki til
hugar að spyrja hana nánar út í las-
leikann; það á alls ekki við. Svo mik-
ið veit pilturinn, að kvenfólk hefur
beinlínis forréttindi á því að verða
lasið stöku sinnum; við því verður
ekki gert. Ef það vildi notfæra sér
lasleikann sér til afsökunar á ein-
hvern hátt, varð að taka þá afsökun
gilda. E’f það vildi hinsvegar koma
honum að sem undirstrikun á auð-
mýkt. aðdáun, jafnvel fórnarlund —
eins og Lilja var kannski að gera
í þessu tilfelli — þá var heldur ekk-
ert við því að gera, nema að taka
því eins og það var: sem sönnun
þess, að hún vildi allt á sig leggja
til að þóknast piltinum. Hún var nú
einusinni ein þeirra.
Stelpan x myndinni — Mari-
on Michael heitir hún — það
er dálitið annar handleggur. Hvað
sem efni myndarinnar liður, þá
er Marion sannkallað augnayndi
af alveg sérstæðu tagi: aðeins
fimmtán ára gömul, Ijóshærð, hálf-
vaxin á þann eggjandi hátt, að varð-
ar við lög að girnast hana. Hún leik-
ur frumskógardís, einskonar kven-
legan Tarzan, svotil alveg nakin;
sveiflar sér milli trjáa, laugar sig I
krókódílafljótum myrkviðanna, horf-
ist í augu við slöngur og leyfir þeim
að umvefja sig, klifur þverhnípt
björg eins og iturvaxin steingeit,
liggur varnarlaus í netgildru — kven-
dýr, sem nýtur þess að hafa látið
sigrast — og er umfram allt: óvið-
jafnanlega töfrandi, skírskotun augn-
anna jaðrar við saklausa ófyrirleitni,
spennan í líkamanum á mörkum þess
að geta kallazt kvenleg. Efni slíkrar
myndar, söguþráður, boðskapur —
hvaða máli skiptir það? Engu. — Svo
mikið veit pilturinn, að þetta er
þýzk stelpa, sem flúið hafði Austur-
Þýzkaland ásamt móður sinni
snemma árs 1957, en skilið gamla
manninn eftir. Hálfu ári síðar hafði
hún borið sigur úr býtum í sam-
keppni við tólf þúsund ungar kyn-
systur sínar um aðalhlutverkið í
„Liane, White Goddess of the
Jungle" — einmitt þessari mynd.
Pilturinn er búinn að bíða þess með
óþreyju í rúm tvö ár að fá að sjá
hana, eða allt frá því hann las um
hana fyrst í bandarísku blaði og virti
fyrir sér sýnishornin. Og hann verður
ekki fyrir vonbrigðum. Hann gleymir
stað og stundu. Hann gleymir Lilju.
Hann gleymir jafnvel öllum öðrum
stelpum, sem hann hefur kynnzt —
eða ekki kynnzt, en langað til að
kynnast. Og þá hvarflar að honum,
án þess hann fái við því gert, óþæg-
indaspurningin: Hvort myndi Marion
Michael reynast ein af þeim stelp-
um, sem ekki vildu þekkja hann, ef
hann hefði tækifæri til að komast
í kynni við hana? Þetta hvarflar
aðeins að honum um stund, en hann
visar hugsuninni á bug. Hvað þýddi
fyrir hann að hugsa þannig? Þau
myndu að líkindum aldrei sjást ...
Fyrirvaralaust: — Hlé í tíu min-
útur.
Það varð að taka því. Hann stend-
ur upp, til að hleypa fólki fram úr
bekknum. Honum verður litið á
Lilju. Hún er jafn föl og dapurleg og
fyrr i kvöld; það er eins og hún
hafi setið í myrkrinu án þess að sjá
glætu á tjaldinu fyrir framan sig.
Augun vatnsblá, sviplaus, döpur, star-
andi gegnum allt án þess að sjá nokk-
uð. — Eigum við kannski að skreppa
fram? hvíslar hann. — Æ, jájá, svar-
ar hún, áhugalaust. Og Þau fara fram.
Þau standa þarna innan um fólkið.
Fáein sæti, sem ætluð eru bíógest-
um í hléum, eru þegar setin. Andlit,
sem pilturinn kannast við, renna til
hans augum, ekki óvingjarnlega; hon-
um er heilsað, og hann tekur kveðj-
unum ofur óhátíðlega, rétt eins og
vera ber. Kannski veita flestir því
eftirtekt, að hann er þarna með rauð-
hærðu stelpunni, sem hann hefur sézt
með að undanförnu, en það orkar
svosem enganveginn á hann; hon-
um er sama. Hún skyggir að minnsta
kosti ekki á hann. Og skyndilega
dettur honum í hug að spyrja hana,
hvort hún vilji ekki að hann kaupi
eitthvað handa henni: — Kók?
Súkkulaði? Eitthvað enn annað?
— Ænei, svarar hún ... Veiztu ...
Ég held ég vilji bara fara heinx.
— Heim? Áður en myndin er
búin?
— Ég er svo lasin. Ég er búin að
fá hausverk ...
4.
Hann leiðir stúlkuna þann skamma
spöl sem þarf að fara um götur Mið-
bæjarins til að komast upp í kyrr-
látan Vesturbæinn þar sem hún á
heima. Þau ganga hraðar núna en
þau gerðu fyrr í kvöld; og það er
stúlkan sem ræður hraðanum. Hún
vill komast sem fyrst heim. — Ég
ætla strax I rúmið, segir hún. En Þú?
— Ég? segir hann. Það veit ég
bara ekki. Jú, ætli það ekki ... Ég
meina: Ætli ég fari ekki heim
líka ...
Annars er Lilja öllu skrafhreifari
á heimleiðinni en hún hefur verið
fyrr á Þessu kvöldi.
— Hafðirðu gaman af myndinni?
spyr hún og litur á piltinn.
— Ja, þetta var svosem ekki
merkileg mynd í sjálfu sér, svarar
hann.
— En stelpan . . . ?
Hann hlær við, lágt.
— Jújú. Hún var ekki sem verst
. . . Eti hún er náttúrlega engin leik-
kona, bætir hann við eftir stutta
þögn.
— Hvað gerir það til, ef hún er
falleg, segir Lilja, og tónninn er eins
og hún tali við sjálfa sig. Ég er viss
um, að þú ert vitlaus í stelpum eins
og henni.
— Heldurðu það? spyr hann á
móti og lítur ertnislega á hana, and-
artak; þrýstir hönd hennar lauslega
og brosir.
— Já, mér finnst það svosem ekk-
ert skrýtið, tautar stúlkan lágt. Svo
eru þau komin að húsi forstjórans
föður hennar.
— Jæja. Bless, segir hún. Og þakka
þér fyrir.
— Bless, segir hann lágt og gríp-
ur laust um upphandleggi hennar.
Hann lítur framan í hana stutta
stund, smellir bróðurlegum kossi á
kinn hennar og endurtekur: Bless!
Sé þig!
Hann horfir á eftir henni hvar hún
fer inn i húsið. Hún lítur ekki við.
Siðan snýr hann sér frá og gengur
niður eftir götunni.
Enn eru strætin líkt og geislabrot
í töfraveig. Henni er haldið að oss,
í krafti þess að vér erum ung, og oss
er ætlað að njóta hennar öðrum
fremur . . .
Klukkan er aðeins hálf-ellefu. Er
nokkurt vit í því að fara heim? Til
hvers væri það? Hvað ætti pilturinn
að vilja heim á kvöldi sem þessu?
E'n hvert á hann að fara? Hvað á
hann að taka til bragðs?
Hann veit, að þegar hann kemur
niður í Miðbæ, getur hann hitt fjöld-
ann af kunningjum sínum, fólk sem
hann þekkir, skólabræður sína, skóla-
systur og sæg af öðrum stelpum. Já,
hann kemst beinlínis ekki hjá því. Og
hann kveikir sér í sígarettu við Upp-
sala-hornið.
Hann gengur Kirkjustræti — fyrir
einskæra tilviljun — og kemur út á
Austurvöll. Enn hefur hann engan
hitt, sem hann kannast við. Ungt fólk
lollar framhjá í bílum, en það eru
engir sem hann þekkir. Hann ætlar
út í Austurstræti og er kominn lang-
leiðina, þegar hann minnist þess sem
kunningi hans sagði honum frá á
dögunum ...
Hann hafði reikað inn á barinn
á Hótel Borg eitt kvöldið — já, ein-
mitt á föstudagskvöldi fyrir nákvæm-
lega viku. Hann hafði þekkt sárafáa
þar inni. Flestallir voru ríflega
kenndir, því að áliðið var kvölds.
Hann hafði verið svotil blankur,
strákurinn, og ekki hugsað sér að
panta neitt — aðeins ætlað að líta
þangað inn, fyrir forvitnisakir; vafa-
mál hvort hann fengi afgreitt, þvi
hann skorti enn tvö ár upp á löggilt-
an aldur til vinkaupa. En — hann
hafði aldeilis dottið I lukkupottinn:
Við barinn stóð náungi einn með
fulla vasa fjár, að því er bezt varð
séð. Og óneitanlega voru slíkir ágæt-
ismenn ekki á hverju strái. Hann
splæsti á röskan tug unglinga, sem
voru þarna staddir, — og kunninginn
lenti í hópnum. Á eftir var honum
boðið í stórfenglegt partí úti i bæ,
með söng, dansi, pianóleik, grammó-
fónsmúsik og ótakmörkuðum vinveit-
ingum; hann hafði ekki munað —
eða viljað muna — hvernig sú nótt
endaði ...
Hvers vegna að vera að fara heim?
Hvers vegna að ganga Austurstræti?
Var ekki alveg eins viðeigandi að
líta inn á barinn á Hótel Borg?
Pilturinn hefur aldrei komið þang-
að áður. Það er beinlínis skortur á
lífsreynslu, finnst honum. Hann veit
ekki, hvort hann muni fá afgreitt. Að
visu getur hann vel litið út sem tvi-
tugur, einkum ef hann setur í brýnn-
ar og er nógu ákveðinn. Það má
alltént reyna það. Og ef svo skyldi
fara, að enginn yrði til að bjóða hon-
um neitt — hvort heldur einhver sem
hann þekkir, eða þekkir ekki — þá
er hann með nokkur hundruð krónur
í vasanum ...
Faðir hans er úti á sjó. Móðir hans
í landi er ekki í kvennapartíi, aldrei
þessu vant. En sjálfum finnst honum
ekkert athugavert við það að lenda I
partíi í kvöld — i hennar stað — ef
verkast vill.
Við dyrnar er enginn dyravörður
sjáanlegur. Pilturinn gengur rakleitt
inn, og hann veit hvert hann fer ...
Eða veit hann það kannski ekki?
I híbýladeild
Markaðsins
Framhald af bls. 10.
Þegar byggingin er komin upp, þarf
að tryggja og Hýbýladeild Markaðs-
ins hefur umboð fyrir Sjóvá og þar
á staðnum er maður frá trygginga-
félagi, sem gengur frá tryggingum.
Þá er komið að þeim lið í starf-
seminní, sem lýtur að innréttingu
íbúðarinnar og húsbúnaði. Hýbýla-
deild Markaðsins hefur innanhúss-
arkitekt i þjónustu sinni, viðskipta-
vinum fyrirtækisins til leiðbeining-
ar. Það er ung stúlka, Guðrún Jóns-
dóttir, og er liún lesendum Vikunn-
ar kunn fyrir ágæta grein, sem hún
skrifaði í blaðið í fyrra um lýsingu
og ljósabúnað. Guðrún teiknar eld-
húsinnréttingar og er mönnum til
leiðbeiningar um hvaðeina, sem
varðar frágang ibúðar.
Húsgögnin eru frá tveim framleið-
endum: Valbjörk á Akureyri og Hús-
gagnavinnustofu Hafnarfjarðar. Þau
eru með nokkuð svipuðu móti frá
báðum: Áherzla er lögð á beinar lín-
ur og hreina fleti eftir fyrirmyndum
frá Ítalíu og Þýzkalandi, en þessi
stíll er nú sem óðast að ryðja sér
til rúms i Evrópu og visast til við-
tals við Guðmund og Jón Benedikts-
syni, húsgagnasmiði á Laufásvegi,
sem áttu viðtal við Vikuna um þenn-
an nýja húsgagnastil. Viðtalið birt-
ist í 45. tbl. hinn 10. nóv.
Það skal sagt þessari húsganga-
búð til hróss, að útstillingar eru þar
mun betri en við höfum átt að venj-
ast. Það er þó engan veginn frum-
leg hugsun á bak við þær: Þannig
er einmitt algengast að Danir stilli
út húsgögnum í sínum glæsilegu
búðum í Kaupmannahöfn, en aðrar
húsgagnaverzlanir hér hafa verið
seinar að koma auga á það. Híbýla-
deildin hefur umboð fyrir Hansa
h.f. og hefur til sýnis gullfallegar
hillur og borð frá þeim. Auk alls
þessa eru þarna til sölu smærri
munir til augnayndis svo sem bakk-
ar og skálar úr tekki og sömuleiðis
nytjahlutir eins og hnífapör og
ljósabúnaður. Þeir gripir eru frá
Danish Design, sem er ágætt danskt
fyrirtæki og annast útflutning á
danskri handiðn og listmunum. Að
lokum: Híbýladeildin hefur til sölu
málverk eftir nokkra ágæta málara,
svo sem Jón Engilberts, Jóhannes
Geir og Barböru Árnason. Er það
vel, ef þarna gæti orðið eins konar
galleri, þar sem sæmilegir málarar
gætu verið þekktir fyrir að hafa
verk sín til sýnis og sölu með öðrum
góðum gripum. ★
—■ Auðvitað elska ég þig — hvernig
ætti ég annars að þola þig?
— Ef ég á að segja þér alveg eins
og er, þá fékk ég mér í staupinu.
VIKAN. 31