Vikan - 07.05.1964, Blaðsíða 45
vægt plagg með sér út úr bygg-
ingunni. Skilgreining hans á fyr-
irætlunum Kínverja var sjáan-
lega rétt, og þarna í skeytinu var
ákveðinni framkvæmd þeirra
lýst, jafnvel í smæstu atriðum,
svo nákvæmlega að við ekkert
varð likt nema ógnþrungna mar-
tröð. Og það dró síður en svo úr
þeirri hrollvekju, að hann skyldi
reynzt hafa rétt fyrir sér.
Og nú sá hann eftir því, að
hann skyldi hafa dregið það að
koma grun sínum á framfæri á
réttum stað, unz hann hefði feng-
ið fulla staðfestingu á honum í
svarskeyti Mai Sin-ling, því að
öllu virtist stefnt í eindaga. Hann
hefði átt að sýna af sér dirfsku,
láta kylfu ráða kasti og draga
ekki úr neinu. Ósjálfrátt rétti
hann út höndina eftir símanum,
en hikaði þó við. Yfirmenn hans
voru væntanlegir til starfa þá og
þegar, og að sjálfsögðu mundu
þeir samstundis vilja sjá afrit
skeytisins, svo að hann samdi
útdrátt úr því í skyndi, vélritaði
hann í þrem eintökum og til
frekasta öryggis lagði hann eitt
eintakið eigin hendi á skrifborð
aðalforstjórans og tveggja næst-
ráðanda hans, um leið og hann
minntist Pearl Harbor og hinna
furðulegu glappaskota, sem upp-
lýsingaþjónustan hafði þá gert
sig seka um og kenna mátti hið
gífurlega afhroð, sem banda-
ríski flotinn hafði goldið þar.
Þegar hann kom aftur inn í
skrifstofu sína, var ungfrú
Meade, nýi einkaritarinn hans
og nýútskrifuð úr Bennington,
setzt við skrifborðið sitt. ,,Um-
ferðin er bókstaflega hræðileg“,
sagði hún afsakandi. ,,Á ég að
leggja Kína-landabréf í skjala-
töskuna yðar?“
„Ætli þeir hafi ekki landabréf
í ráðuneytinu", svaraði Cal. Hann
hugsaði sem svo að ungfrú Meade
væri enn kornung og lítt starfs-
vön, og að hún óttaðist hann ein-
hverra hluta vegna, svo að hann
mætti ekki vera henni afundinn.
Einhverntíma gat hann kannski
skýrt henni frá, að hann hefði
ekki verið fyllilega með sjálfum
sér mánuðum saman, fyrir það
illbærilega álag, sem á herðum
hans hvíldi í sambandi við lausn
á aðkallandi vandamáli, vegna
atburða, sem þá voru að gerast
í 8000 mílna fjarlægð.
„Æ . . . það var hringt úr land-
varnarráðuneytinu og tilkynnt
að þér ættuð að mæta í skrif-
stofu Caudles hershöfðingja en
ekki herra Thompson, eins og
áður hefði verið ákveðið. Er það
kannski mjög mikilvægt?"
„Mikilvægt að því leyti til, að
þá er heppilegra fyrir mig að
mæta stundvíslega. Ef umferðin
er eins og þér sögðuð, þá verð ég
því að leggja strax af stað. Sæl-
ar, ungfrú Meade. Kannski kem
ég aftur upp úr hádeginu,
kannski ekki“. Jú, sú breyting
var harla mikilvæg. Venjulega
flutti hann herra Thompson, sér-
legum ráðunaut í málum varð-
andi Asíu, skýrslu sína, Caudle
hershöfðingi var aftur á móti
einkaráðunautur forsetans í öll-
um hernaðarmálum, svo að það
leyndi sér ekki, að fréttirnar um
kjarnorkutilraun Kínverja höfðu
skotið þeim á æðstu stöðum skelk
í bringu.
Þegar hann nálgaðist hina sót-
dökku, gömlu byggingu, sem að
ytra útliti var einn hrærigrautur
ólíkustu stíltegunda, varð honum
hugsað til þess, að þar höfðu
bæði faðir hans og afi stigið
fyrstu skrefin á krókaleiðum
utanrikisþjónustunnar. Hvorugur
þeirra hafði þó náð þar æðsta
frama, því að báðir höfðu þeir
hafnað í Kína. Það tók fulla
mannsævi að kynnast þar öllum
aðstæðum svo að gagni kæmi,
og þeir starfsmenn, sem höfðu
á annað borð aflað sér staðgóðr-
ar þekkingar á því sviði, voru
í rauninni látnir gjalda þess og
ekki hreyfðir þaðan. Cal var
fæddur í bandarísku sendiráðs-
byggingunni í Peking, og það
hafði komið eins og af sjálfu sér
að hann fetaði slóð föður síns og
afa.
Hann gekk inn í ráðuneytis-
bygginguna. Þar var hátt til lofts,
svalt á göngunum, hurðir allar
hvítmálaðar, skrifstofurnar bún-
ar þægilegum húsgögnum á gaml-
an máta, og Cal kunni alltaf vel
við sig, þegar hann kom þangað
og hann fann jafnan anda á móti
sér trausti og öryggi, þegar hann
gekk á fund yfirmanna sinna
þar. Hann hélt rakleitt upp á
þriðju hæð, að skrifstofudyrum
Caudle hershöfðingja. Þó að
hann kæmi fjórum mínútum fyr-
ir tiltekinn tíma, voru sjö af tíu
fundarmönnum þegar setztir
kringum sporöskjulagað borðið,
en það var harla óvenjulegt að
þeir sýndu svo ótvíræðan áhuga.
Caudle hershöfðingi, herða-
breiður maður en þó holdskarp-
ur og miðmjór, sat 1 forsæti fyrir
enda borðsins og reykti mjósleg-
inn vindil í löngu munnstykki.
Hann var klæddur þunnum sport-
jakka; enginn mundi hafa trúað
því að hann væri kominn yfir
sextugt, ekki heldur að það hefði
verið hann, sem á sínum tíma
klauf þýzka herinn á Frakklandi
með vélahersveit sinni og hrakti
hann að Rín. Hann virtist eins
áhyggjulaus og áhorfandi, sem
hefur tekið sér sæti á bekk við
knattspyrnuvöll og bíður þess að
leikurinn hefjist. „Góðan dag,
doktor Quale“, sagði hann. „Mér
er sagt að þér hafið allmikilvæg
tíðindi að segja okkur. Yfirmað-
ur yðar hringdi. Hann er sjálfur
á leiðinni hingað. Duga okkur
þessi landabréf?"
Það héngu tvö landabréf á
veggnum, annað af Kína, hitt af
öllum heimsálfunum. Þetta er
ekki lengi að berast, hugsaði Cal
með sér. „Gæti ég fengið nokkra
merkiprjóna?“ spurði hann.
„Það liggja merkiprjónar í öll-
um litum í öskju á neðri borð-
plötunni". Tveir fundarmenn enn
gengu inn, hershöfðinginn leit
á úrið sitt. „Við getum þá byrjað
fundinn“, sagði hann.
Þarna var ekki um neinar fast-
ar fundarvenjur eða formsatriði
að ræða. Aldrei tími til neins
þessháttar nú orðið, og þar að
auki engin nauðsyn, hugsaði Cal
með sér. Hann hafði að vísu ekki
hitt nema þrjá eða fjóra af þeim,
sem þarna voru samankomnir, að
máli áður, en þeir vissu hver
hann var og allt um starf hans,
og eins hann um þá og þeirra
starf. Þetta voru að vísu ekki
æðstu menn ríkisins, en þeir
næstæðstu var óhætt að segja,
og hafði honum aldrei fyrr verið
stefnt fyrir svo valdamikla sam-
kundu. Þarna var skrifstofustjóri
landvarnarráðuneytisins og ráðu-
neytisfulltrúar flughers, landhers
og flota, fulltrúi kjarnorkunefnd-
ar ríkisins, Thompson, sérlegur
ráðunautur í Asíumálum og Clive
öldungadeildarþingmaður, mik-
ilsvirtur fulltrúi utanríkismála-
nefndar, sem trúa mátti fyrir
hvaða leyndarmáli sem var.
Cal gekk yfir að veggnum, þar
sem landabréfin héngu. „Það var
afráðið, að ég ræddi um kjarn-
orkuframleiðslu Kínverja. Ég
mun halda mér við það, en ég
mun einnig ræða um styrjaldar-
áform þeirra. Þeir kalla þau
„l-2-3-styrjöld“. Þeim áformum
geta þeir hrint í framkvæmd
hvenær sem er. Ég geri ráð fyrir
að þess verði ekki langt að bíða“.
Hann vildi ná athygli þeirra
óskiptri þegar í stað. Þegar hon-
um varð litið til þeirra, og sá
alvörusvipinn á þeim, og hvernig
þeir störðu stórum augum, þurfti
hann ekki að fara í neinar graf-
götur um að sér hefði tekizt
það. „Þessari styrjöld verður
komið af stað með kjarnorku-
sprengingum, og verð ég því
fyrst að gera ykkur nokkra grein
fyrir hve langt þeir eru komnir
á því sviði. í full tvö ár hafa
Kínverjar unnið úraníum úr
námum í Sinkiang". Hann benti
á staðinn á landabréfinu. „Ein-
mitt hér. En úraníumagnið hefur
reynzt lítið. Nú hafa þeir fund-
ið auðugri námur í Tíbet, en þeim
hefur ekki unnizt tími til að
koma þar upp nauðsynlegum vél-
um, svo að enn notast þeir
við Sinkiangnámurnar eingöngu.
Málmgrjótið þaðan er flutt með
vörubílum að járnbrautinni frá
Urumchi — hér — og þaðan til
Lanchow. f gljúfrum Gulafljóts
við Lanchow hafa þeir reist
mesta vatnsorkuver í Asíu. Til
þess að vinna úraníum svo að
það verði nothæft í sprengjur
þarf ógrynni vatns og orku, og
HILLMAN IHP
Algjör nýjung
frá Rootes verk-
smiðjunum:
EinstæSur í gerð
minni bifreiða.
Nú er hægt að fá rúmgóða, þægilega, sparneytna og vel byggða, Xétta bifreið,
sem hefur sömu kosti og útlit sem stór fjölskyldubifreið. Þetta hefur áunn-
izt með tilkomu hins nýja HILLMANS IMP., hinni einstæðu „compact"-bif-
reið, sem er aðeins 3,53 m á lengd, drifin nýrri léttri almuninium „DIE-
CAST“-vél aftan í, með mjög fullkomnum þar til gerðum gírkassa.
Hámarkshraði 120 km. — Sparneytinn jafnvel á miklum hraða.
IMP hefur alla kosti kraftmikils afturdrifs, fullkomið hlutfall milli þyngd-
ar og afls og fjölda annarra nýjunga.
HILLMAN IMP. hefur fcngið frábæra dóma um allan heim:
f Daily Express segir meðal annnars: „Ég fæ ekki séð hvernig nokkur
ökumaður getur stjórnað betri sameiningu, orku og nýtni, en í Hillman
Imp, einn hugvitsamlegasti smábíll, sem framleiddur hefur verið af brezka
bílaiðnaðinum eða jafnvel í heiminum". — Dennis Holins, Daily Express.
Standard hlutir í HILLMAN IMP. eru m.a.:
Miðstöð — Thru-flow-loftræstikcrfi — Rúðusprautur — Hurðarljós — Teppi
á gólfum — Tvær sólhlífar — Aðalljósablikkarar og festingar fyrir öryggis-
beltl.
Leitið upplýsinga og skoðið þessa einstæðu bifreið áður cn þið festið kaup
annnars staðar.
RAFTÆKNI H.F.
Langholtsvegi 113 — Laugavegi 168 — Símar 20411 & 34402.
VIKAN 19. tbl. —