Vikan - 04.03.1965, Blaðsíða 49
KULDI FER
ILLA MEÐ
HENDUR
OG
NEGLUR
Aldrei ætti að fara út í kulda berhentur eða með þunna hanzka.
Hlýir vetlingar og hanzkar eru því fyrsta skilyrðið til að hægt sé að
halda húðinni sléttri og naglböndunum mjúkum. Kuldinn þurrkar
húðina og gerir hana grófa og hrjúfa, og því ætti feitur handáburður að
vera sjálfsagður hlutur á hverri baðherbergishillu — og reyndar í hverri
kventösku, því oft þarf að þvo sér um hendur annars staðar en heima.
t>að getur líka borgað sig að hafa milda og góða sápu með í töskunni fyrir
þær, sem vinna úti, því sápur á vinnustað eiga oft ekki vel við þurra og
viðkvæma húð, sérstaklega fljótandi sápur, sem víða eru notaðar núna.
•fa Það er áríðandi að þurrka húðina vel eftir hvern handþvott, helzt
með frottéhandklæði. Séu hendurnar fljótfærnislega þurrkaðar verða þær
óhjákvæmilega rauðar, hrjúfar og sprungnar. Gott er að styrkja húðina
með heitum og köldum böðum til skiptis, hafa vatnið þá vel heitt og
ískalt, en smyrja hendurnar vel með feitu kremi eða olíu á eftir. Sér-
staklega er þetta gott fyrir hendur, sem hættir til að verða blárauðar við
kulda, því að það örvar blóðrásina. Daglega ætti ekki að þvo sér úr mjög
heitu vatni, því að það þurrkar húðina næstum jafnmikið og kuldinn.
Ilvolgt vatn er heppilegast og hollast fyrir hendurnar.
'fc Þegar krem er borið á, er bezt að strjúka það upp á við, eins og verið
sé að fara í hanzka, og nudda þannig hendurnar um leið. Það kemur í veg
fyrir hrukkur, en hrukkóttar konuhendur koma oft upp um aldur kon-
unnar, þótt vel hafi tekizt að leyna honum á öðrum sviðum.
Heimilsstörf fara venjulega mjög illa með hendur. Þess vegna ættu
konur að venja sig á að nota gúmmíhanzka við grófustu störfin og við
þvotta úr sterkum sápulút. Vinnuhanzka ætti líka að nota við að þurrka
ryk, því að það þurrkar húðina líka. Þær konur, sem illa þola gúmmí-
hanzka við húðina, gætu reynt að vera í örþunnum tauhönzkum innan
undir, svo að gúmmíið liggi ekki fast að húðinni. Svo má líka reyna ósýni-
lega hanzkann, en það er áburður til að bera á hendurnar stuttu áður
en farið er að vinna, og ver hendurnar töluvert. Hann fæst hér í apótekum.
■jif En hafi illa farið og sprungur myndazt á fingurgómum, á ekki að
klippa uppflosnuðu sárbrúnirnar, því að það seinkar fyrir lækningu. Hald-
ið fingrunum um stund niðri í heitu vatni og berið svo græðandi smyrsl
á sárið. Síðan er ágætt að lakka með litlausu naglalakki yfir og mynda
þannig húð yfir sprunguna, svo að hún haldi ekki áfram að flosna upp.
Sárið grær svo neðan frá.
Brotnar, flosnaðar og sprungnar neglur eru öruggt merki um þurr
og særð naglabönd. Þess þarf auðvitað að gæta, að nota ekki málmáhöld
til að ýta þeim upp með, og ekki síður þess, að muna eftir að bera á
þau mýkjandi áburð á hverju kvöldi. í búðum fást margar tegundir af
slíku kremi og er flest af því ágætt. Volg olía er líka góð til þeirra nota.
Munið að hugsa um naglaböndin á börnunum, því að það getur haft
áhrif á naglmyndunina hjá þeim fram á fullorðins ár. Stundum eru negl-
ur mjög viðkvæmar vegna einhverrar efnavöntunar, t.d. B-vitaminsskorts.
Háð, sem mikið er notað í Ameríku, er að borða mikið af matarlími, út-
hrærðu auðvitað, og skal hér ekkert fortekið fyrir það, að það geti verið
gott í sumum tilfellum. Stundum er reynandi að skipta um naglalakk, og
er plast- eða kremlakk betra á veturna en acetonlakk, sem þurrkar
neglurnar.
Ég heyrði einu sinni konu segja, að hún væri stolt af rauðum og
hrjúfum höndum sínum, því að þær væru merki um vinnu hennar fyrir
börnin og heimilið. Þetta finnst mér misskilið stolt og reyndar snobbismi
á hæsta stigi — mætti að vísu segja niður á við. Fyrst og fremst gefa
vanhirtar hendur enga hugmynd um framlag hennar til heimilisins. Kona
með mjúkar hendur getur vel hafa afkastað miklu meiru — að minnsta
kosti hefur hún gert meira en sú með rauðu hendurnar á einu sviði.
Hún hefur varðveitt kvenlegan yndisþokka sinn, og að öllum líkindum,
aðdáun eiginmannsins, stolt barnanna og velþóknun fólks á förnum vegi
— því grófar og illa hirtar konuhendur hljóta að draga stórlega úr
öllu þessu, jafnvel vekja andúð.
30—40 cm. frá toppinum og
1 cm. undir blaðfætinum er
skorinn skurður með hall-
andi hliðum svo sem einn
þriðja inn í stofninn. Sárið
penslað með efni, sem örvar
rótarvöxtinn.
Mosastykkið á að vera vel
hnefastórt, svo að það haldi
vel í sér vökvanum. Það er
fest vel og það á að þrýsta
því vel að sárinu.
Eftir eina eða tvær vikur
á að losa um efra bandið
og athuga hvort mosinn sé
nógu rakur. Ef svo er ekki,
á að væta hann með blóma-
sprautu.
Stofninn klipptur með trjá-
klippum fyrir neðan nýju
rótina. Volgur og rakur
klútur lagður fast yfir sár-
ið, svo að trénu ,,blæði“
ekki út.
Nýja tréð er sett í lítinn
pott með lauf- og mómold.
Eftir nokkra mánuði á svo
að setja það í stærri pott
og gefa því næringarmeiri
mold.
Sárið þakið með votum
mosa, t.d. hvítmosa, en út
í hann eiga ræturnar að
vaxa.
Þá er plasti vafið um og
bundið með bastþræði að
ofan og neðan. Herbergis-
hitinn ætti að vera um 20
gráður.
Verði gúmmítréð of hátt
eða blaðlaust og ósjálegt að
neðan, má stytta það eða
taka afleggjara af því á
þann hátt, sem þessar mynd-
ir sýna.
I fyrsta lagi eftir 3 vikur
fara ræturnar að myndast,
og nokkur tími líður áður
en þær verða jafnstórar og
á myndinni.
Ræturnar mega ekki vera
minni en sést á þessari
mynd, þegar afleggjarinn er
settur 1 sérpott. Það á ekki
að fjarlægja þann mosa,
sem hangir við rótina.
ú
M
M
I
T
R
E
Hér sést svo neðri helm-
ingur gamla trésins eftir
eitt ár. Það hefur ekki
hækkað, en myndazt hafa
hliðargreinar frá stofninum.
VIKAN 9. tbl.