Vikan - 06.05.1965, Blaðsíða 22

um: „Þegar maður athugar fram-
ferði ýmissa töffa, þá virðist svo
vera að rórnantisk ást sé úrelt. Ég
aðhyllist þó rómantisku stefnuna
í ástum og vildi gjarna breyta
aftur til eldri tíma „kavalera"
og hefðarmeyja Strauss-tímans“.
En annar jafn gamall úr sama
skóla segir aðvarandi: „Róman-
tísk ást verður að vera með. Þó
er mjög varasamt að lifa algjör-
lega uppi í skýjunum og sjá ekk-
ert nema „ástina“ sína“. Nítján
ára Verzlunarskólapiltur, sem er
orðinn vonlaus um rómantík, seg-
ir: „Hún er úrelt. Á öld hraða
og tækni, virðist ekki vera góð-
ur grundvöllur fyrir rómantíska
ást. Hún á aðeins heima í skáld-
sögum rómantísku skáldanna og
er þeirra hugarfóstur“. Skóla-
bróðir hans er þó engan veginn
sammála þessari kenningu:
„Þrátt fyrir hraða nútímans og
véltækni, hlýtur flest fólk að
bera í brjósti rómantískar tilfinn-
ingar. Þeir hljóta að vera fáir,
sem líta á maka sinn sem ein-
hverja nauðsynlega eða hag-
kvæma vél.“ 17 ára Hagaskóla-
piltur, sem ekki gengur að
óþörfu, segir: „Hún er úrelt. Það
eru til dæmis engar aðstæður til
þess á vorum tímum að ganga
með dömu út á Seltjamames eða
upp á Öskjuhlíð". Kennaraskóla-
stúlka, sem þó er aðeins 17 ára,
vill vera raunsæ: „Rómantísk
ást er úrelt. Ást byggist á skyn-
semi, en ekki á rómantískum
draumórum“. En 19 ára Verzlun-
arskólastúlka hefur ekki trú á
því: „Við viljum ekki viðurkenna
rómantíska ást því okkur finnst
það of gamaldags og viðkvæmn-
islegt. Ég hef ekki trú á því að
ástin breytist gegnum aldirnar".
Er hugmyndin um gkírlífi
úrelt?
Það þykir ekki nema sjálf-
sagt að þvi er virðist, að
ur skírlífið ekki nærri því eins
mikið fylgi og rómantíkin. Það
sem er allra merkilegast, að 50%
piltanna aðhyllast skírlífi þar til
hinn rétti maki sé fundinn og
hverjum hefði dottið það í hug?
Meðal stúlknanna eru þó enn
fleiri fylgjendur fornra dyggða;
77% telja að hugmyndin um skír-
lífi sé ekki úrelt, en 23% töldu
hana gamaldags og úrelta. Mætti
af þessu álykta, að unga kynslóð-
in sé þrátt fyrir allt ekki eins
spillt og sumir vilja vera láta.
Verzlunarskólastúlka segir:
„Skírlífið er ekki úrelt, en fylgi
þess er sennilega á undanhaldi.
Sjálfsagt hefur alltaf verið pott-
ur brotinn í þessu efni, en með
auknum samskiptum kynjanna
og undarlegri hulu, sem fullorðna
fólkið dregur yfir þessi mál,
hlýtur þetta að vekja forvitni
unglinganna." Hagaskólastúlka,
17 ára, hefur ekki trú á skírlífinu,
hvað sem sagt er: „Ég held, að
það séu fáar stúlkur á aldrinum
18—20 ára, sem ekki hafa verið
við karlmann kenndar". Tveim
árum eldri Verzlunarskólastúlka
ætlar að vera skírlíf: „Ég mundi
álíta, að karlmenn almennt, kæri
sig tæpast um, að verðandi eigin-
konur þeirra hafi mikla reynslu
á þessu sviði“ Átján ára Kenn-
araskólastúlka tekur í sama
streng: „Hafi til dæmis stúlka
verið skírlíf þar til hún velur
sér maka, sem hún elskar, þá
er þetta vissulega mikil eign.
Það þarf enginn að skammast sín
fyrir skírlífi". En tvítugur
Menntaskólapiltur er ekki sam-
mála: „Skírlífi fram á brúðkaups-
nótt er úrelt fyrirbrigði. Stúlka
sem giftist, verður afdráttarlaust
að hafa prófað þann karlmann,
sem hún ætlar að giftast. Hann
gæti ef til vill haft afbrigðileg-
ar hvatir“. Annar tvítugur
Menntaskólapiltur leggur málið
undir dóm almennings: „Almenn-
ingsálitið er orðið fráhverft al-
vill fá sem mest út úr lífinu og
hugsar aðeins um líðandi stund.
Það gerir allt, sem það langar
til og stundum verður það því að
falli.“ Tvítugur piltur úr Mennta-
skólanum, sem viðurkennir gildi
kenningarinnar, sér fram á, að
það getur verið erfitt að „prakti-
sera“ hana. Hann segir: „Æski-
legt væri að sá kvenmaður, er
maður fellir hug til, hefði hald-
ið þeirri stefnu, að vera sem
skólapiltur, sem ratar í skemmti-
legri ævintýri með hverju árinu,
segir: „Skírlífishugmyndin virð-
ist mér alltaf vera að verða úr-
elari með hverju úrinu sem líð-
ur.“ Það getur líka verið að ung-
ur maður eða kona haldi í hrifn-
ingu augnabliksins að „hinn eini“
eða „hin eina“ sé fundin: „Ég
viðurkenni hugmyndina, en hún
stenzt ekki dóm reynslunnar i
flestum tilfellum. Þeir sem hrif-
UNGA KYNSIPDIN1965
OGr IZFSSKOÐANIR HENNAR
Fornar dyggðir eiga enn upp á pallborSiS hjá ungu kynslóSinni. 50% piltanna aShyllast skír-
lífi þar til hinn rétti maki sé fundinn og 77% stúlknanna. Langflest telja heppilegra aS velja
sér maka af sömu þjóSfélagsstigum.
trálofað fólk gisti hvort hjá
öðru og taki út forskot á sæl-
una eftir þvi sem henta þyk-
ir. Það er jafnvel aðgengt að
fólk sé búið að búa eitthvað
saman, þegar það kemur þvi
i verk að gifta sig. Svo það
er ekki nema eðlilegt að spurt
sé:
„Er hugmyndin um skírlífi þar
til hinn rétti maki er fundinn,
úrelt orðin?“ Það er ef til vill
eðlilegt að ákafir fylgjendur róm-
antískrar ástar, styðji einnig
hugmyndina um skírlífi. Þó hef-
gjöru skírlífi, þó það þyki samt
ekki ókostur. Að mínum dómi
hefur almenningsálitið að miklu
leyti rétt fyrir sér.“ Nítján ára
Kennaraskólastúlka, sem er
fremur fylgjandi skírlífi, skellir
skuldinni á síaukin tækifæri til
þess að vera saman og gera hvað
sem er: „Unglingar sem eru bú-
in að „vera saman“ í kannski
2—3 ár, halda nú ekki allan tím-
ann bara í höndina hvort á öðru.“
Og Verzlunarskólapiltur, sem
veit að skírlífið er bara gamal-
dags, segir: „Unga fólkið í dag
skírlífust. Þó er ávallt erfitt að
fá „nei“ hjá stúlku á þeim for-
sendum, að hún sé að bíða eftir
hinum eina rétta“. „Ef reynsla
væri ekki fengin, yrði lítið úr
sælunni á brúðkaupsnóttinni",
segir 16 ára verknámspiltur og
árinu eldri stúlka úr Kennara-
skólanum er honum sammála:
„þótt piltur og stúlka haldi að
þau hafi hvort um sig fundið
hinn rétta maka, þá vill oft
slitna upp úr hjá þeim, er til
lengri samskipta kemur. Þess-
vegna er skírlífi úrelt“. Kennara-
næmir eru, halda hverju sinni,
að þeir hafi fundið hinn rétta
maka“, segir tvítugur Verzlun-
arskólapiltur, og bekkjarbróðir
hans bendir á, að „oft er ekki
hægt að segja um, hvort sá rétti
maki hafi verið fundinn, fyrr en
kynmök hafa farið fram“.
„Getur orðið aS slysi, sem
leiðir til óæskilegrar gifting-
Samkvæmt því sem hann segir,
þessi ungi maður úr Verzlunar-
22 VIKAN 18. tbl.