Vikan - 06.05.1965, Blaðsíða 37

Hel'mingurmn neytir alls ekki
víns.
Sökum Þjórsárdals- og
Hreðavatnsferða unga fólks-
ins um hvítasunnuna síðast-
liðin ár, hafa margir fengið
þá hugmynd, að drykkjuskap-
ur unglinga sé talsvert al-
mennur. En það er eins og
jafnan áður, að mest ber á
þeim sem láta verst og á-
standið er ekki eins alvarlegt
og ýmsir halda. Af 60 ungl-
ingum, sem svöruðu spurn-
ingu okkar um áfengisneyzlu,
sögðust 30 alls ekki neyta á-
fengis. En af þeim 30, sem
eitthvað gera af vínneyzlu,
eru 3, sem gera það upp á
sport, 5, sem hafa það sem
meðai til að' auka kjarkinn,
10, sem neyta þess til þess
að geta verið með í félags-
skap, 10, sem gera það vegna
sjálfra áhrifanna af víninu
og 2 gera það til þess að öðl-
ast reynslu. Af þessum 30 eru
8, sem segjast aðeins neyta
víns örsjaldan.
Verzlunarskólapiltur, 20 ára,
segir drykkjusögu sína þannig: ,,í
fyrsta skiptið var það sport, síð-
an í nokkurn tíma var það meðal
til að auka kjarkinn, þ.e. gagn-
vart kvenfólkinu. En að lokum
var það vegna sjálfra áhrifanna
af víninu. Þetta er mín reynsla,
þó ég sé mikið til hættur að
drekka“. Annar úr Menntaskól-
anum, sem drekkur eitthvað
„uppá sport“, segir að „þótt und-
arlegt megi virðast, skemmti ég
mér aldrei betur en blá ,,edrú“
innan um aðra, hvernig svo sem
þeir eru“. „Ég er ekki óreglu-
manneskja", segir 18 ára stúlka
úr Kennaraskólanum, „en ég er
vön því, að fólk fái sér til dæmis
eitt glas á kvöldin og þá ég líka.
Hóflega drukkið vín gleður
mannsins hjarta". Þriðjungurinn,
sem neytti vín, gerði það til þess
að „vera með“ Nítján ára Kenn-
araskólastúlka segir um það: „ég
neyti áfengis takmarkað, en aðal-
lega til þess að vera með í félags-
skap, því „fanatíkerar" eru ávallt
illa liðnir og eitt glas sakar ekki“.
„Maður dreost á endanum“.
Það er alls ekki hægt að segja,
að reykingar séu almennar með-
al þessara 60 ungmenna, sem
svöruðu spurningu Vikunnar um
reykíngar. 27 af 60 kváðust alls
ekki reykja, en 33 reykja; sumir
að staðaldri og aðrir einstöku
sinnum. Stúlkurnar sögðust flest-
ar, að það væri „til þess að hafa
eitthvað á milli handanna“, „for-
vitni og fikt“ eða „til þess að
róa taugarnar". Annars eru 5,
sem reykja uppá sport, aðrir 5,
sem hafa reykingar fyrir meðal
til þess að gera sig stærri í eigin
augum og hugsanlega líka í ann-
arra, 3 til þess að vera með, 12
vegna sjálfra áhrifanna af tóbak-
inu og 2 til að öðlast reynslu.
„Ég reyki, ef mér leiðist og ef
ég er í ástarsorg“, segir 17 ára
stúlka úr Hagaskólanum. „Fyrst
fór ég að reykja til þess að sýn-
ast stærri og svo hætti ég í ár —
líka til þess að vera stærri“, seg-
ir tvítugur Menntaskólapiltur.
Bekkjarbróðir hans segir: „Það
er eitthvað félagslegt við að
reykja“. En skarplegast af öllum
lítur 16 ára Verknámspiltur á
reykingar og skaðsemi þeirra:
„Ég reyki ekki vegna þess að
það er óholt og maður verður
veikbyggður með aldrinum og
drepst á endanum".
Ósammála Dungal.
í útvarpsviðtali í vetur gerði
próf. Niels Dungal það að um-
talsefni, að það mundu einkum
vera lélegustu nemendurnir í
skólunum, sem reyktu. Við
spurðum unglingana, hvort þau
væru sammála þeirri kenningu
eða ekki. Nákvæmlega 10% stóðu
með prófessornum, en 38 af 60
kváðust algerlega ósammála. 10
kváðust sammála honum, ef ein-
ungis væri átt við yngstu krakk-
ana í gagnfræðaskólunum, en
kenningin hinsvegar fjarstæða í
aldursflokknum 17—20 ára. „í
framhaldsskólum er ekki hægt að
flokka nemendur í þennan hátt“,
segir tvítugur Verzlunarskóla-
piltur. Ein 17 ára úr Hagaskólan-
um, sem er Dungal sammála,
segir: „Já, ég á auðvelt með að
rökstyðja þetta, því við erum í
fimm í bekknum, sem reykjum
eitthvað að ráði, en sjö sem ekki
reykja og það eru dúxarnir í
bekknum".
„Til að fíjálfa fjármálabrosk-
amv“.
Skólaæskan er næstum
undantekningarlaust i ein-
hverskonar vinnu að sumrinu
og sumir, sem eru heppnir,
hafa jafnvel uppgripatekjur.
En það veltur á ýmsu, hversu
vel natast að þessum pening-
um og afstaða unglinganna
til þessara sjálf-öfluðn fjár-
muna er talsvert mismun-
andi.
Spurning okkar hljóðaði þann-
ig. ,,Finnst þér eðlilegt og sann-
gjarnt að skólanemandi, sem er
í vel borgaðri vinnu að sumrinu,
fái að hafa þá fjármuni sem vasa-
peninga til frjálsrar ráðstöfunar
að vetrinum“?
Fjórði partur unglinganna
taldi sig eiga skilyrðislausa kröfu
til frjálsrar ráðstöfunar á sjálf-
aflafé án allrar íhlutunar for-
eldra. Annar fjórði partur taldi
eðlilegt að skólanemandinn hefði
þessa fjármuni til eigin ráðstöf-
unar, en undir einhverju eftir-
liti forráðamanna. 15% töldu
þetta algerlega fara eftir ein-
staklingnum, sem stundum væri
treystandi til að hafa fé undir
Danskír
kv@ngdtuskór
með fóilagi, nýkomnir
SKÓTÍZKAN
Snorrcibruut 38. — Sími 18517.
Daglega umgangist Þér fjölda fólks

BÝÐUR FRÍSKAN
BÆTIR RÖDDINA
VIKAN 18. tbl. gy