Vikan

Tölublað

Vikan - 14.10.1965, Blaðsíða 20

Vikan - 14.10.1965, Blaðsíða 20
ÞARF BYLTINGU í SKÖLAMÁUJM INGIMUNDUR ÞORSTEINSSON kennari 1. Það gildir ekki sama um alla krakka. Sumir þeirra eru bróðþroska og er sjáifsagt að byr|a strax á lestrarnámi með þá. En hinir, sem ekki hafa náð nægilegum þroska til að byrja á bóklegu námi verða að nota leikformið. Það verður að byrja á að keri.'.a þeim að nota hendur, huga og auga og hvernig á að vinna. 2. Lg liefi aldrei notað hljóð- :_;íi arcðferðina og get því ekki c.æmt um gildi hennar. Vafalaust hún góð ai þó tæplega eingöngu. ,. c' hcfur verið sagt, að þeir krakk- : , tcm læ t hafa oftir henni, séu ; ». .ainaði ö.iu ickari í stafsetn- . qu c. n hir.ir, Lkki ætla ég þó að l.c aj því rram sjáifur. Ég veit, cL . i jcöc : t's: ð: '. er að mun fljót- •. i k::ri en „ú. ar aðferðir og því góð cð því le, ti. r.i ég hef eingöngu notað stöfunaraðferðina á mínum kennaraferli og býst ekki við, að ég fari að skipta um aðferð. Ég er ekki kunnugur orða og setninga: aðferðinni, sem þeir nota mikið í Englandi og treysti mér því ekki til að dæma um gildi hennar. En ég held, að mér sé óhætt að segja, að sumir kennarar hafi notað bæði stöfunar og hljóðaðferðina saman og gengið vel með því móti. En mín persónulega skoðun er sú, að stöfunaraðferðin sé einna bezt upp á framtíðina að gera. 3. Kennarinn verður að vera strangur en þó í hófi. Og hann verður að vera réttlátur og sann- gjarn í sínum strangleika. Annars virðist mér sem okkur vanti meiri aga í okkar skóla og meiri festu. Kennari, sem ekki getur verið strangur, verður að vera sérstakt góðmenni til að geta haft stjórn á nemendum sínum, og sá eiginleiki er ekki mörgum gefinn. Nemend- urnir þurfa að virða kennarann og láta sér þykja vænt um hann. En kennarinn þarf líka að fylgjast vel með því, að reglum skólans sé hlýtt. Kennarinn ætti að hafa samband við foreidrana um námið, en alls ekki um sjálfa framkvæmd þess. Það er hann, sem á að ákveða, hvaða aðferðir hann notar en ekki foreldrarnir. En það er sjálfsagt að hafa samband við foreldrana um nám og hegðun ekki síst ef þeim málum er eitthvað ábótavant. 4. Ég segi nú eins og gamla fólk- ið, að hafa skal hollráð, hvaðan sem þau koma. Það er sjálfsagt að hagnýta sér reynslu annarra í kennslumálum, ef hún er jákvæð. En ég er ekki nógu kunnugur kennsluháttum annarra þjóða til að segja til um, hvaða þjóðir við ætt- um helzt að taka okkur til fyrir- myndar í þeim efnum. 5. Ég hef lítið reynt verklegt nám, nema smávegis í vinnubóka- gerð. í farskólum er tíminn mjög stuttur og margir aldursflokkar í sömu kennslustundinni, þannig, að eiginlega er ófært að beita henni þar. Ég hefi oftast haft þann hátt- inn á að koma með spurningar og L :aS i :;enn?!uformi hafa svarendur mestan á- hug.a iyrírV Verklegu - starfrænu - námi, þar 8 er nemenr'urnir eru virkir þátttakendur, fyrir- leiíranámi, þar sem kennarinn lætur móðan mása en nemendurnir skrifa hjá sér helzta fróð- Seikinn, eða spurningaformi, þar sem nemend- urnir spyrja og kennararnir svara? láta börnin svara. Einnig hef ég lagt á það áherzlu að láta þau segja frá sjálf. Fyrirlestraformið er að mínu áliti aðeins fyrir albeztu nemendurna. Það eru ekki allir, sem myndu sitja með blýant og punkta niður, það sem sagt er. Vinnubækurnar eiga rétt á sér, en ekki er sama, hvaða námsgrein er. Til dæmis nota ég vinnubækur meira í Landafræði en Sögu. En tíminn er ákaflega knappur hér á íslandi, og námsskráin segir, að við eigum að komast yfir námsefn- ið með nemendunum. Verklegt nám tekur mikinn tíma og að því leyti óhentugt að beita því mikið. 6. í barnaskólanum er lítið kennt af trúarbragðasögu, en kennslan beinist því mun meira að hinu trú- arlega og siðfræðilega. Við höfum varla annað betra tiltækt til að kenna siðfræði, heldur en kristin- fræðina, að minnsta kosti ekki í kennslubókunum. Það er eins og ég sagði lögð aðaláherzlan á hið trú- arlega og siðfræðilega, þar sem aðallega er lært um líf og starf Krists hér á jörðinni. HELGA MAGNÚSDÓTTIR kennari 1. Það sem kennarinn þarf fyrst og fremst að hugsa um, er að lifa sig inn í hugarheim nemenda sinna. A fyrstu árum skólans eru börn- in á leikstigi. Leikir þeirra eru tjáning á starfsháttum fullorðinna. Atvinna þeirra er leikþörfin. Þá er hermigáfa þeirra snar þáttur í leikj- um. Með hermigáfu á ég ekki við eftirapanir í niðrandi merkingu, heldur hæfileikann til að líkja eftir verkum hinna fullorðnu í leikjum. Þessa hæfileika ætti kennarinn að nota eins og kostur er á, þar sem þeir létta ótrúlega mikið undir við allt nám. Með þessu er þó ekki sagt, að kennarinn eigi allan tímann að vera að leika sér, það skyldi engínn ætla. Hann verður auðvitað að beita þessari aðferð af fullri skynsemi og viti. Þegar þetta er komið, má móta efnið í sögu, ekki skemmtisögu, heldur yfir til kennslu yngri nemenda, þannig að sagan hafi gildi í kennslunni. 2. Þegar ég var í Kennaraskól- anum, lærði ég hljóðaaðferðina. Síðan hef ég unnið ákveðið í mörg ár með þessarri aðferð og innan hennar hef ég notað orðaaðferðina að nokkru leyti. Stöfunaraðferðinni gömlu höfum við flestöll kynnzt. Okkur var kennt að lesa með henni. Nú eru aðrir tímar. Heimilið hefur látið að miklu leyti kennsluna ganga yfir til skól- ans. Ef nota ætti stöfunaraðferðina við kennslu í dag, myndi ég ekki ábyrgjast árangurinn. Hún er bund- in við að kenna einstaklingnum en ekki hópnum. Við getum reiknað út, hve mikið hver nemandi fengi í sinn hlut af kennslustundinni. Tím- inn er 40 mínútur og 30 nemendur í bekknum. Hver nemandi fengi þannig rúma mínútu af tímanum f sína þágu, en sæti aðgerðarlaus allan hinn tímann Með þessu dæmi sést, að þessi aðferð er seinvirk og aðlagast ekki til hópkennslu. Eins og ég tók fram áður lærði ég að beita hljóðaaðferðinni við kennslu. Þegar ég kom út í starf- ið, þorði ég auðvitað ekki út í neitt brautryðjendastarf og hélt mig því að henni. Það er mjög erfitt fyrir ungan kennara að byrja að kenna eftir hljóðaaðferðini og því miður guggna margir þeirra á henni. En ég hefi bæði mikla og góða reynslu af henni. Hún er lif- andi og nálæg barninu. Tíminn verður sem ævintýri bæði fyrir barn- ið og kennarann. Hún sameinar leik, sögu og hermiform. Hún bætir ár- angur nemandans og veitir gleði þeim kennurum, sem tileinka sér hana. 3. Fyrst og fremst þarf hann að vera sjálfum sér samkvæmur. Hann þarf að finna sjálfan sig og sinn persónuleika. Kennarinn á að vera strangur en réttlátur og hlýr í við- móti. Hann mætti líka minnast þess, að hann er bara maður. Hann þarf að búa yfir aðlögunarhæfni jafnt í kennslustund og þegar hann er frammi á ganginum. Það er engin ástæða fyrir hann að setja upp einhvern sparisvip, þegar inn í tímann er komið. Kennarinn ætti alltaf að hafa samband við foreldrana. Þrátt fyrir það á hann að vera algerlega frjáls að því, hvaða kennsluaðferðir hann notar. Það eru ekki foreldrarnir, sem 2Q VIKAN 41. tbl.

x

Vikan

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Vikan
https://timarit.is/publication/368

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.