Vikan - 16.01.1969, Blaðsíða 46

PERA-SYSTEM
HSN FRÁBÆRA NÝJA
miLUSAMSTÆÐA ER í SENN
HAGKVÆM OG ÓDÝR
I'að er ekki margt, sem héfur lækkað
í verði að undanförnu. Það hafa PIRA
hillusamstæðurnar gert sökum hagræð-
ingar og verðlækkunar í innkaupi. Nefn-
ið til hvers þér þurfið hillur og PIRA
er svarið. Odýrustu bókahillur, sem völ
er á, hillur og borð í barnaherbergi, í
vinnuherbergi, í húsbóndaherbergið.
Sjáið myndina hér; þar er slcipt á milli
borðstofu og stofu með PIRA-vegg.
Borðstofuskenkurinn sparast. PIRA
hillusamstæður geta staðið upp við vegg,
eða frístandandi á gólfi. Engar skrúf-
ur eða naglar til að skemma veggina.
Notið veggrýmið og aukið notagildi
íbúðarinnar. PIRA hillusamstæðurnar
eru iausn nútímans.
HÚS OG SKIP hf.
Ármúla 5 — Sími 84415—84416.

Engill dauðans ...
Framhald af bls. 29.
feimnislega þegar hann bauð
borgun.
Cushing fór beinlínis í auglýs-
ingaleiðangra um Norður-Lupz-
on til að kynna sig og starfsemi
sína, hélt ræður á mállýskum
fólksins, hvatti það til að snúast
gegn innrásarmönnunum og gefa
ekki upp vonina um betri fram-
tíð. Hann skipaði nýja lögreglu-
menn og aðra starfsmenn í stað
þeirra, sem flúið höfðu Japani.
Og hvar sem hann kom tók fólk-
ið honum fagnandi.
Hann talaði gróft, en hann
ávarpaði okkur sem faðir, sagði
einn filippínskur dreifbýlingur.
Cushing hafði verið að nokkra
mánuði þegar hann frétti að
John P. Horan ofursti vildi hitta
hann. Horan hafði króazt inni á
Norður-Luzon og neyðzt til að
leysa upp herflokka sína þegar
Japanir óðu yfir. Þar eð hann
var elztur bandarískra herfor-
ingja á eynni, höfðu hervöld
Bandaríkjanna leyft honum að
koma upp skæruliðasveitum, er
tilheyra skyldu hundrað tuttug-
ustu og fyrstu fótgönguliðsher-
deildinni.
Fyrsta verk Horans varð auð-
vitað að kynna sér liðstyrk Cush-
ings .Cushing hætti sér í leiðang-
ur þvert yfir Luzon til að hitta
ofurstann. Nauðugur viður-
kenndi hann Horan sem yfir-
mann sinn. Með því móti var
hann auðvitað ekki eins sjálfráð-
ur og áður, en fékk meiri hjálp
að öllu tagi og því betri mögu-
leika til að valda Japönum tjóni.
46 VIKAN 3-tbl-
Ilin ýmsu skæruliðasamtök voru
nú sameinuð og þau tengd yfir-
herstjórn bandamanna. Cushing
hafði að vísu áður gert nokkrar
tilraunir lil að sameina skæru-
liðahópana, en gengið illa.
Skæruliðaforingjarnir vildu ekki
vera neinum háðir.
Cushing fékk nafnbót höfuðs-
manns og völd næstráðanda í
hundrað tuttugustu og fyrstu fót-
gönguliðsdeildinni. Horan reyndi
hvað eftir annað að fá hann
skipaðan major, en æðstu for-
ingjarnir í aðalstöðvunum á
Corregidor neituðu því alltaf;
báru því við að Cushing hefði
ekki verið nógu lengi í hernum.
í marz og apríl hélt Cushing
áfram aðgerðum sínum ó vestur-
strönd Luzon og olli Japönum
gifurlegu tjóni. Eftir að Japan-
ir unnu Bataan níunda apríl
sendu þeir heilt herfylki til Abra
að eyða liði Cushings. Það mis-
tókst.
Sjötta maí 1942 gafst varnar-
lið bandamanna á Corregidor
upp fyrir Japönum.
í uppgjafarskilmálunum var
tekið fram að hundrað tuttug-
asta og fyrsta fótgönguliðsdeild-
in á Norður-Luzon skyldi einnig
leggja niður vopn. Horan, sem
liðsforingi í merg og blóð, lét
sér ekki detta í hug að neita að
hlýða fyrirmælum Wainwrights
hershöfðingja, en hann lét vera
að biðja Cushing að gera slíkt
hið sama. Japanir héldu því
áfram að heita miklum fjárfúlg-
um fyrir höfuð Cushings.
Þegar Horan gaf sig á vald
Japönum, sagði hann þeim að
Cushing væri horfinn og skæru-
iðarnir farnir hver til síns heima.
Cushing var nú aftur sem fugl-
inn frjáls. Hann safnaði að sér
í fjöllunum liðsmönnum hundr-
að tuttugustu og fyrstu her-
deildarinnar. Vígbúnaðinum
skyldi halda áfram en engar nýj-
ar árásir gerðar að sinni. Menn
óttuðust að Japanir kynnu að
hefna sín á þeim fjörutíu þúsund
stríðsföngum, sem þeir höfðu
tekið á Luzon.
Cushing kunni þessu vopnahléi
stórilla. Til að halda mönnum
sínum við efnið gaf hann út blað,
sem daglega flutti helztu fréttir
frá Bandaríkjunum. Fréttunum
náði hann með móttökutæki frá
stöð einni í San Fransiskó.
„Blaðið“ nefndist „Málgagn
frelsishersins“.
Cushing fór aftur til Manila.
Fjórum sinnum heimsótti hann
borgina, sem var yfirfull af Jap-
önum. Tilgangur hans var að ná
sambandi við aðra skæruliða-
hópa og sameina andspyrnu-
hreyfinguna, áður en baráttan
gegn Japönum yrði tekin upp að
nýju. Cushing fékk þrenns konar
persónuskilríki hjá filippínskum
yfirvöldum. Samkvæmt einum
var hann Filippseyingur af
spænskum ættum, samkvæmt
öðrum ítalsk-indíánskur kyn-
blendingur og eftir þeim þriðju
að dæma prestur.
Cushing notaði síðastnefndu
skilríkin sjaldan, en hin tvö þeim
mun oítar. Hann var lítill og
mjög dökkur yfirlitum og skar
sig því ekki úr í götulífi Man-
ila. Til að ná aukinni leikni í
hlutverki mestísans nam hann
lungumál hjá næturklúbbssöng-
konu að nafni Julia Mazetti.
En hann mætti illa í tíma,
segir hún. — Hann var alltaf
svo upptekinn. Ríkir Filippsey-
ingar, sem hötuðu innrásar-
mennina, gáfu Walt peninga fyr-
ir herteknum bandarískum
vopnum, sem hann keypti á
svarta markaðnum. Síðan smygl-
aði hann vopnunum til sinna
manna, hvernig sem hann nú
fór að því.
Ungfrú Mazetti minnist atviks
nokkurs, er hún var hvað hrædd-
ust um Cushing. Hann hafði þá
samið við háttsettan, japanskan
herforingja um kaup á miklum
vopnabirgðum. En Japaninn
íékk þá flugu í höfuðið að hann
þénaði bezt á kaupunum með
þvi að taka fyrst við peningun-
um, drepa síðan Cushing, ná
aftur vopnunum og eignast síðan
féð, sem lagt var til höfuðs út-
laganum. Liðsmenn Kempetaí
(japönsku leynilögreglunnar)
umkringdu staðinn, þar sem við-
skiptin óttu að fara fram, og biðu
Cushings. En hann hafði vit fyr-
ir sér og var kominn langt á
undan þeim. Hann faldi sig uppi
á þaki húss þess, sem þeir jap-
anski foringinn áttu að hittast í,
og sá leynilögreglumennina um-
kringja það. Þegar þeim leiddist
biðin, rannsökuðu þeir húsið. En
Cushing fundu þeir ekki. Hann
beið uppi á þaki í tvo sólar-
hringa, og allan þann tíma var
hellirigning.
Oft var Cushing hætt kominn.
Dag einn heimsótti hann eiganda
stórrar sykurplantekru utan við
Manila. Plantekran var um-
kringd japönskum varðmönnum,
en Cushing komst auðveldlega
framhjá þeim með því að fela
sig í tankbíl sem notaður var til
brennivínsflutninga. Slíkir bílar
fóru á milli plantekranna og
birgðastöðva Japana í borginni
og í þeim var aldrei leitað.
Meðan Cushing sat að kaffi-
drykkju með húsbóndanum,
komu fjórir japanskir liðsfor-
ingjar óvænt í heimsókn. Cush-
ing skreið undir rúm og hafði
þannig ágætis aðstöðu til að
skoða gljáann á stígvélum Jap-
ananna og hlusta á samtalið.
Plantekrueigandinn gaf þessum
óboðnu gestum kaffi í ró og
spekt og skrafaði við þá um dag-
inn og veginn. En fréttin um
komu Cushings hafði spurzt út
á plantekruna. Hópur stúlkna
birtist skyndilega á hlaðinu. Ein
flutti ræðu á mállýsku héraðs-
ins og síðan sungu þær „God
bless America“ til heiðurs Cus-
hing.
Cushing kreppti hendina um
skammbyssuna, sem hann aldréi
skildi við sig. Hann ákvað að
reyna að sálga Japönunum öll
um fjórum í von um að koma í
veg fyrir hefndaraðgerðir gegn
plantekrueigandanum. Söngur-
inn hætti. Cushing trúði naum-
ast eigin eyrum. Japanir kunnu