Vikan - 09.12.1971, Blaðsíða 38

Þurrkarinn
T.D. 67
★ Afköst: ca. 5 kg. af blaut-
þvotti.
★ Þér snúið stillihnappnum og
þurrkarinn skilar þvottinum
þurrum og sléttum.
★ Fyrirferðarlítill og kemst fyrir
í takmörkuðu húsrými, jafn-
vel ofaná þvottavélinni eða
uppi á borði.
Utanmál aðeins
67,3 x 48,9 x 48,3 cm.
★ Verð aðeins kr.
17.480,-
Fæst í Rafha, Oðinstorgi.
Smyrli, Ármúla 7, s. 8 44 50
og hjá okkur.
RAFTÆKJAVERZLUN ÍSLANDS HF.
Ægisgötu 7, símar: 17975 og 17976.
Snyrtivörur í mjög lágum uerðflokki,
en fyrsta flokks vara.
Reynið þær uörur, áður en þér kaupið aðrar dýrari!
PÉTUR PÉTURSSON, HEILDVERZLUN HF.
SUÐURGÖTU 14.
|~H Parnall
B. Stórriddarakross skal bera
í bandi um hálsinn, þétt undir
hnút hálsbindis.
C. Stjörnu stórriddara skal
bera á brjósti vinstra megin.
D. Stórkross. Stórkrossridd-
arar bera krossinn á haegri
mjöðm í bandi um vinstri öxl,
en stórkrossstjörnu á brjóstinu
vinstra megin. Stórkrossbandið
er borið undir kjóljakka, en
yfir vesti. Embættismenn kirkj-
unnar og vígðir menn í guð-
fræðideild háskólans, sem hlot-
ið hafa stórkross, bera kross-
inn, þegar þeir eru í hempu, í
bandi stórriddara um hálsinn
og stjörnuna á brjósti vinstra
megin.“
Og svo framvegis. Menn
skyldu sem sagt ekki halda að
þeir geti hengt puntið á sig
algerlega eftir eigin smekk.
í Ríkishandbókinni frá 1965
er skrá yfir þá, sem sæmdir
eru fálkaorðunni, miðað við
þrítugasta og fyrsta október
1964. Þá eru stórkrossriddarar
hundrað tuttugu og þrír, þar
af aðeins þrettán fslendingar.
Eru þeir, auk stórmeistara
sjálfs, forseta íslands, þáver-
andi forsætisráðherra og fjórir
fyrrverandi, tveir biskupar
(fyrrverandi biskup fslands og
vígslubiskup), tveir rithöfund-
ar, tveir ambassadorar (þáver-
andi og fyrrverandi) og einn
háskólaprófessor. Af erlendum
stórkrossriddurum ber fyrst að
telja flesta eða alla þjóðhöfð-
ingja nágrannalandanna og
ættmenn þeirra, en aðrir stór-
krossriddarar erlendir eru flest-
ir stjórnmálamenn og hirðem-
bættismenn, svo og sendiherr-
ar, en svo er að sjá að enginn,
sem einu sinni hefur verið út-
nefndur ambassador til fslands,
komizt hjá því að þessi sérstaki
kross sé hengdur á hann.
Þá er komið að „stórriddur-
um með stjörnu“, en þeir voru
um þessar múndir tuttugu og
tveir talsins íslenzkir, en hundr-
að tuttugu og einn erlendur. f
þessum hópi eru nokkuð hlið-
stæðir virðingamenn og hinir
fyrri, en þó að jafnaði af held-
ur lægri gráðum, eins og vænta
mátti. Stórriddarar stjörnu-
lausir voru sextíu og þrír ís-
lenzkir, en erlendir tvö hundr-
uð áttatíu og einn. Þá koma
óbreyttir riddarar, og eru þeir
að vonum miklu flestir, inn-
lendir þrjú hundruð og seytj-
án, erlendir fjögur hundruð
sextíu og fimm.
Önnur íslenzk heiðursmerki
en fálkaorðan eru, eins og þeg-
ar hefur verið drepið á, heið-
ursmerki Alþingishátíðarinnar
1930, heiðursmerki vegna end-
urreisnar lýðveldisins, heiðurs-
peningur til minningar um
herra Svein Björnsson, forseta,
afreksmerki hins íslenzka lýð-
veldis, heiðursmerki Rauða
kross íslands, heiðurspeningur
forseta fslands, minnispening-
ur um Petsamoför m/s Esju,
heiðurspeningur til minningar
um vígslu Skálholtskirkju og
afhendingu Skálholtsstaðar til
þjóðkirkjunnar 1963. Hundrað
og níutíu íslendingar báru er-
lend heiðursmerki, þegar um-
rædd ríkishandbók var látin á
þrykk út ganga.
Greinilegt er að æðstu menn
þjóðarinnar, forseti og forsæt-
siráðherrar, hafa flestay orð-
urnar, en margir aðrir eru
orðnir sómasamlega skreyttir.
Má til dæmis taka að haustið
1964 var Agnar Kl. Jónsson,
þáverandi ráðuneytisstjóri,
stórriddari af fálkaorðunni
(með stjörnu), og handhafi
heiðursmerkis vegna endur-
reisnar lýðveldisins, auk þess
sem hann hafði verið sæmdur
eftirfarandi heiðursmerkjum
erlendum: stórkrossi orðu Ól-
afs helga (norskt), stórkrossi
Oranje-Nassau-orðunnar (hol-
lenzkt), stórkrossi Merito Civil
(spænskt), stórkrossi orðu Le-
ópolds konungs annars (belg-
ískt) og kommandörkrossi
fyrsta stigs af Dannebrogsorð-
unni (dönsk). Ennfremur er
hann stórofficier af orðu Heið-
ursfylkingarinnar (franskt),
stórofficier af Merito della Re-
publica (ítölsk), hefur komm-
andörkross af Vasaorðunni
(sænskt), The Kings Medal for
Service in the Cause of Free-
dom (brezkt) og Coronation
Medal 1953 (brezkt). Annar
ráðuneytisstjóri, Birgir Thorla-
cius, er þá stórriddari af fálka-
orðunni, auk þess sem hann
ber stórkross finnsku ljónsorð-
unnar, er kommandör æðsta
stigs af þjónustuorðu þýzka
sambandslýðveldisins, hefur
kommandörkross fyrsta stigs
af Dannebrogsorðunni, Norður-
stjörnuorðunni sænsku, orðu
Ólafs helga og spænsku orð-
unni Merito Civil.
Handhafar heiðursmerkja
virðast að miklum meirihluta
vera embættismenn, og er svo
helzt að sjá að nokkurn veginn
föst regla sé að veita þeim eina
eða aðra orðu eftir þetta og
þetta langan þjónustutíma, eða
þá við einhver hátíðleg tæki-
færi. Virðist því sem orður séu
oftar veittar af hefð en sem
bein afrekslaun. Er þá orðið
hæpið, að menn þeir, er meda-
38 VIKAN 49. TBL.