Vikan - 06.01.1977, Side 40

Er
foreldrum alveg sama?
Nýlega átti ég tal við nemanda á þríðja ári i Kennaraháskólanum. Hann
var ekki sérlega bjartsýnn á framtíðina, hann fékk ekki þá æfingakennslu,
sem honum bar, lánamálin voru í ólestrí, og hann var ekki einu sinni viss
um, að hann myndi nota menntun sina í starfi að loknu prófí, ef hann þá
gæti lokið prófi, vegna þess að hann myndi skorta tilskylda æfíngakennslu.
Hann hafði valið sér kennslu yngri bama sem sérsvið, en sagðist ekki vis6
um, að bann myndi treysta sér til að kenna þeim aldurshópi.
— Eru það launin? spurði ég, því eins og flestir vita, er kennsla yngri
barna ekki metin jafnt í launum eins og kennsla eldri baraa, þótt krafíst sé
sömu menntunar til þess. Nei, ekki voru það launin, heldur ábyrgðin. —
Það er svo erfítt að kenna yngri börnum, þetta er svo mikið ábyrgðarstarf,
mér fínnst ég naumast vera maður til þess að takast þessa ábyrgð á
hendur, sagði hann. Ég fann, að honum var þetta fyllsta alvara, og ég
skildi hann mjög vel, enda hef ég reynslu af hvoru tveggja, að kenna
börnum yngri en tiu ára og eiga börn á þessum aldri í skóla.
Fyrstu skóiaárin era þau mikilvægustu að mati allra, sem til þekkja. Þá
eru börain svo dásamlega opin og ósnortin. Þau koma flest fullkomlegu
gagnrýnis- og hleypidómalaus í skólann, full tilhlökkunar og fróðleiks-
fýsnar. Það skiptir öllu máli, að fyrstu spor þeirra á menntabrautinni séu
ánægjuleg og árangursrík. Það skiptir öllu máU, að þau fái svalað
þekkingarþrá sinni, og ekki sist skiptir það öUu máli, að skólinn verði þeim
staður, sem þeim þykir vænt um og þar sem þeim fínnst þau eiga sitt
annað athvarf.
Þetta held ég, að flestir kennarar taki undir. Og víst hafa þeir reynt að
vekja athygli og áhuga þeirra, sem völdin hafa. En hvar eru raddir
foreldra? Hvers vegna heyrist svo Utið frá þeim?
Af hverju líða foreldrar þegjandi og hljóðalaust, að barni þeirra sé
misþyrmt i skóla með sundurslitnum vinnutíma og setu i alltof fjölmennum
bekkjum, þar sem starf kennarans gengur helst út á það að fá megnið aí
bekknum til að halda sér saman? Af hverju rísa foreldrar ekki upp og
krefjast þess. að skóli verði annað og meira en geymslustaður, og það meira
að segja lélegur geymslustaður, af því börnin era stöðugt rekin fram og
aftur milli skóla og heimilis, þar eð ekki er pláss fyrir þau : skólanum
,,sínum" miUi kennslustunda? Hvers vegna leggja ekki foreldrar kennurum
lið í baráttu þeirra fyrir bættum kjörum og sjólfsögðu réttlæti í
launamálum?
Allt kemur þetta fyrst og fremst niður á börnunum. Er foreldrum alveg
sama, hvemig farið er með börnin þeirra? T7 it
Meðal
annaira
orða
NÝ FRAMHALDSSflQj
Þegar Dísu varð ljóst, að húsbóndinn
lagði hug á hana
vissi hún í fyrstu ekki, hvemig hún
ætti að bregðast við.
En áður en hún vissi af var hún
búin að gleyma öllu, sem hún
hafði heyrt um hann.
Hann heillaði hana gersamlega.
Hún var sem drukkin og hugsaði
ekkert um afleiðingar og eftirköst.
„Það er svo sárt.”
„Vertu róleg Disa mín, það
hlýtur bráðum að lagast”.
Þær eru tvær einar í baðstofunni
þessa stundina, ung stúlka, nánast
bam liggur í rúmi og engist í þján-
ingum sinum. Hjá höfðalaginu situr
móðir hennar, gömul og lúin. Hún
þerrar svitann af enni dóttur sinnar
með svölum klút og reynir að róa
hana og telja í hana kjark. Guð
minn góður, blessað barnið, skyldi
ekki ljósan fara að koma. Gamla
konan reynir að bægja eigin óró fró
meðan hún hughreystir dóttur sína.
Baðstofan er lítil og þröng og þar
inni er hálfrokkið, þótt úti sé glaða
sólskin og þær heyra í fiskiflugunni
suða við gluggann.
Stúlkan gripur báðum höndum
um rúmstokkana og engist af
kvölum, verkirnir koma nístandi
sárir með jöfnu millibili. Henni
finnst þetta hafa verið svona dögum
saman, en það var víst bara í gær-
morgun sem þetta byrjaði, fyrst
hægt og rólega og ekkert voðalega
sárt, en í gærkvöld og alla nótt og
fram á daginn í dag hefur hún verið
nánst friðlaus, en ekkert gerist.
Bróðir hennar fór af stað um miðja
nótt að sækja ljósuria, hún var hjá
sængurkonu í annarri sveit, en nú
hljóta þau að fara að koma, hún
heldur þltta ekki út miklu lengur.
Meðan hún hefur legið þarna og
kvalist hefur hún séð lif sitt eins og í
sjónhendingu, gleymdum minning-
um fró bemskuárunum hefur skotið
upp í hugann, en mest hefur hún þó
hugsað um síðastliðið ár og sumarif
í fyrra alveg sérstaklega.
Það var um krossmessu í fyrra að
hún fór að Vallholti. Hún var heil-
mikið upp með sér að verða ráðin
sem fullgild kaupakona á annað eins
stórbýli, rétt nýorðin sextán ára. Þó
var í henni dólítill kvíði yfir að vera
nú að fara í fyrsta sinn að heiman
frá mömmu. Hún hafði líka heyrt að
bóndinn á Vailholti væri svoddan
skapvargur og hrokagikkur og
vondur með víni. Mömmu hennar
var ekkert sérlega um það gefið að
hún réði sig þetta, en í boði var gott
kaup og heima var engin sérstðk
þörf fyrir hana þetta sumarið.
Bróðir hennar var líka heldur
hvetjandi þess að hún færi, sagði að
heimskt væri heimaalið bam og
þetta væri heldur ekki svo langt,
það yrði hægt að fylgjast með þvi
að henni liði ekki illa. Og fyrst
Stefán vildi að hún færi var
sjálfsagt að fara. Hún var vön að
lúta forsjá þessa fullorðna bróður í
einu og öllu, leit jafnvel fremur á
hann sem föður en bróður, enda
aldursmunur yfir tuttugu ár.
Föður sínum mundi hún ekkert
eftir, hann hafði dmkknað í sjó-
róðri, þegar hún var á öðm árinu.
Og þá hafði Stefán verið kvæntur
maður og tekið þær mæðgur að sér.
Halla, kona Steftms, hafði líka alltaf
reynst henni vel og á böm þeirra leit
hún sem kær systkin.
Stefán fylgdi henni sjálfur að
Vallholti.Þau fóm ríðandi yfir fjall-
ið heima hjá Gili, eins og þau væm
að fara til kirkju, en í þetta sinn áðu
þau bara á hlaðinu ó Stað og héldu
svo áfram út dalinn og yfir hálsinn
og þá blasti Vallholt við.
Dísu fannst hún aldrei hafa séð
stærri og reisulegri bæ. Bærinn á
Stað var eins og moldarkofar við
hliðina á þessu, að maður tali nú
ekki um litla bæinn heima á Gili.
Jón Grímsson bóndi á Vallholti
tók sjálfur á móti þeim úti á hlaði.
„Jæja, er nú nýja kaupakonan
komin?” sagði hann um leið og
hann tok hana af baki.
Hún hafði nokkmm sinnum séð J ón
Grimsson áður, en aldrei svona
nærri. Hann var stór og myndarleg-
ur maður á fertugsaldri, en á fríðu