Vikan - 29.03.1979, Blaðsíða 12
eftir því sem líða tekur á daginn, og allt
verður næstum grábrúnt og ljóst.
Á margan hátt hefur þetta ástand mitt
hjálpað mér að skilja aðra í þeirra erfið-
leikum og finna til með þeim. Það eru
margir, sem hafa orðið að þola meira en ég,
og gert það án þess að kvarta. Hér á
Reykjalundi og á þeim sjúkrahúsum, sem
ég hef dvalist, hef ég kynnst mörgum
ógleymanlegum manngerðum, fólki, sem
ég hefði ekki undir neinum kringum-
stæðum viljað missa af kynnum við.
Ein stúlka, sem ég kynntist, hafði djúp
áhrif á mig. Hún dó úr krabbameini eftir
mikla og hetjulega baráttu, þá sautján ára
gömul. Ég var litlu eldri, og oft hefur mér
verið hugsað til þess síðar, hve mjög það
hefur orðið mér til hjálpar fordæmið, sem
hún setti, því hún barðist án þess nokkurn
tíma að bugast. Það er mjög þroskandi að
kynnast slíku og jafnvel þakkarvert, því
ekki er öllum veitt slík reynsla í þessu lífi.
Og það hjálpar mér, að ég get sagt, að ég
hafi mína eigin trú á líf eftir dauðann, get í
rauninni ekki ímyndað mér, að það slokkni
á manni eins og ljósaperu. Ef svo væri — til
hvers var þá þetta, og var þá til einskis
barist?”
Allir erfiðleikar eru gróði
„Það sagði eitt sinn gamall maður, afi
vinkonu minnar, að allir erfiðleikar væru í
rauninni gróði. Það er heilmikið rétt í því,
og ef til vill eru það aðeins forréttindi að fá
að þjást og kynnast erfiðleikum. Það er nú
einu sinni svo, að maðurinn virðist þurfa að
lenda í erfiðleikum sjálfur til þess að þrosk-
ast. Sársauki er í mörgum tilvikum illbæri-
legur, en hann getur líka verið flestu öðru
meira þroskandi. Ég hef hitt fólk á mínum
aldri, sem mér hefur fundist ótrúlega
óþroskað, og jafnvel miðaldra manneskjur,
sem einhvern veginn hafa farið á mis við
það, sem eykur nianni skilning og þroska í
lífinu.
Undir niðri vissi ég alltaf, að ég gæti
orðið blind, þótt ég væri alltaf að vona. En
þetta er bara mitt líf, sem er svona. Það
hefur þróast í þessa átt, og við því er ekkert
að gera. Á þessum tíma hef ég kynnst fólki,
sem hefur átt um sárt að binda, og ef ég er
að fara í aðgerð, sem ég kvíði, hugsa ég til
ákveðinna persónuleika innan sjúkrahús-
veggjanna og segi við sjálfa mig: „Verra
gæti það nú verið.”
Ég er alveg ákveðin í því að láta ekki
þessa blindu hafa neikvæð áhrif á mig.
Lífið heldur nú einu sinni áfram, hvað sem
gerist, og það er alveg nóg að vera fatlaður
líkamlega, þótt maður fari ekki að láta það
eyðileggja sig andlega líka. Dagarnir eru að
sjálfsögðu misgóðir, en ég er svo heppin að
hafa fengið gott skap i vöggugjöf. Það er í
rauninni ómetanlegt, því það hefur átt
ríkan þátt í því að forða mér frá þeirri
einangrun, sem margir i mínum sporum
lenda í.”
Stúdentspróf í örorku?
„Það gefst i rauninni lítill tími til að
vorkenna sjálfum sér og láta sér leiðast,
hafi maður nóg að starfa. Á daginn er ég í
endurhæfingu, sem ætlað er að gera mig
sterkari líkamlega, sérstaklega þó hægri
Hamingjan er
ekki bundin
líkamlegu ástandi
„Eftir þessa lífsgöngu geri ég mér grein
fyrir, að ég á ekki bót fyrir rassinn á mér,
eins og þar stendur, sef ekki einu sinni í
eigin rúmi. Alltaf þegar ég hef eignast
einhvern aur, hef ég reynt að ferðast sem
Umferðin er hœttuleg þeim *em ekkert sér, þvf
allt er miðað við heilbrigða f heimi hinna sjáandi.
Snjó er illa mokað af umferöareyjum og þvf
slæmt fyrir blinda að átta sig á umhverfinu.
hliðina, sem sjúkdómurinn hefur lagst verr
á. Einnig hef ég fengið að starfa tvo tíma á
dag hér á Reykjalundi sem aðstoðarmaður
félagsráðgjafa og einn tíma eftir hádegi við
að fara á herbergin og tala við sjúklingana.
Þetta hjálpar mér fjárhagslega, en venju-
leg öryrkjalaun eru 560 krónur á tímann.
Við slíkar tekjur falla hins vegar tólf
þúsund krónurnar niður. Það eru því
miður ekki allir jafnlánsamir og ég að geta
drýgt tekjurnar með slíku, fyrir utan hvað
þetta er ómetanleg andleg upplyfting. Mér
líkar starfið mjög vel og hef mikinn áhuga á
því að læra félagsráðgjöf. Reyndar held ég,
að ég eigi auðveldara en ella að skilja þá,
sem eiga við sjúkdóma að stríða, vegna lífs-
reynslu minnar. Hins vegar mun sú reynsla
ekki verða numin eða mæld í skólakerfinu
og því við ramman reip að draga. Ég var
sjúklingur strax áður en ég hafði lokið
nokkru undirstöðunámi, þvi ég hef verið á
stofnunum að mestu leyti frá sextán ára
aldri, bráðum 13 ár. Þar af leiðandi yrði ég
að taka stúdentspróf strax í upphafi, og þar
er blindan mér talsverður fjötur um fót.
Einhver yrði að lesa alit inn á band fyrir mig,
og hvernig ætti ég að komast í tíma og geta
fylgst með? Tólf eða þrettán ára reynsla mín
í örorku yrði víst seint metin í punktakerfi
menntaskólanna. Þó má ef til vill segja, að
„stúdentspróf’ mitt í örorku sé ekki síðri
undirstaða fyrir nám í félagsráðgjöf en
margt annað, sem metið er til menntagráða í
þjóðfélaginu.”
íslendingar virðast almennt ekkert vita um hvita
stafinn, þvi enginn gerir sig liklegan til að rótta
blindri stúlku hjálparhönd. Græna Ijósið er
komið, en ekkert hljóðmerki er fró þessum götu-
Ijósum svo ógerningur er fyrir hana að átta sig á
hvort óhætt er að ganga yfir. Vegfarendur veita
hvíta stafnum enga athygli og ganga i sveig
framhjá henni.
llVlkan 13. tbl.