Vikan - 15.01.1987, Page 54

Sakamálasaga skrifuð af Gunnari Gunnarssyni fyrir VIKUNA
hélt hún sinni gömlu venju að hringa sig nið-
ur við sjónvarpið - og rauk upp eins og naðra
þegar hann fleygði í hana svuntu og skipaði
í eldhúsið. Hún sat góða stund og horfði á
hann. Mér sýndist hún vera steinhissa. Trú-
lega hefur hún haldið að úr því að hann tók
hana í fangið og bar inn í svefnherbergi kvöld-
ið áður, þá væri þessi fýla úr honum og hún
þyrfti ekki frekar að óttast þessa hugdettu
hans að hún tæki þátt í heimilisstörfum. En
hann stóð eins og Lómagnúpur í dyrunum
og benti skipandi fram að eldavél. Svo sagði
hann eitthvað. Ég heyrði auðvitað ekki hvað
það var, en ég sá að hann brosti dauft. Guð-
geir brosir aldrei meira en dauft. Hún brosti
loksins líka, stóð upp og drattaðist fram. Segja
má að frá þessari stundu hafi orðið breyting
í húsinu. Það sló að vísu oft í brýnu - en
ekki framar yfir því að hún ætlaði að koma
sér hjá verkum - heldur vegna þess að honum
fannst hún hafa kastað til höndum. Einhverju
sinni sá ég hann standa upp með matinn sem
hún hafði sett fyrir hann og moka í ruslið.
Ég hafði gaman af að sjá upplitið á minni þá
- þótt vissulega megi segja að ósanngjarnt
hafi verið af honum að krefjast þess að hún
eldaði mat eins og meistarakokkur í fyrstu
tilraun.
Smám saman tókst þeim að sníða hornin
hvort af öðru og samlíf þeirra varð átaka-
minna, þótt vissulega sæju þau mér fyrir
skemmtiatriðum af og til. Á tímabili var eins
og Stella hefði einsett sér að breyta um per-
sónuleika. Hún hellti sér út í heimilisverkin
eins og þau væru hennar líf og yndi, leit ekki
upp kvöld eftir kvöld heldur bakaði, eldaði
mat, þvoði þvotta og straujaði lín eins og
ráðskona á stóru sveitaheimili. Guðgeir dró
heim handbækur varðandi viðhald húsnæðis,
kynnti sér garðyrkju og pípulagnir og var á
kreiki með verkfæri í höndum langt fram á
nótt. Þau lágu í matreiðslubókum og nokkr-
um sinnum var augljóst að þau voru í
kapphlaupi heim því bæði langaði til að elda
kvöldverðinn.
Þessi ótrúlega rækt sem þau lögðu allt i
einu við einkalífið spratt ekki upp úr slagsmál-
um, síður en svo. Þau eyddu löngum kvöldum
í umræður - sem vitanlega fóru gersamlega
fyrir ofan garð og neðan hvað mig snerti -
en ég þekkti vel látbragð Stellu þegar hún tók
sig til og fór að tala! Guðgeir hafði ég aldrei
séð í þessum ham. Hann hélt langar ræður,
talaði þá með „öllum líkamanum“, útlistaði
með stórum freknóttum höndum og hallaði
sér þess á milli aftur og hlustaði á hana af
athygli. Þannig hafði ég aldrei séð hann í vinn-
unni. Þar var hann bara þurr, fáskiptinn og
iðulega ruddalegur.
Skyldi Stella hafa breytt honum? Er ástrík-
ið svo mikið að svalur gnúpur eins og þessi
rauðhærði drjóli breytist í mjúklyndan sam-
kvæmismann?
Ég trúði því ekki. Hvaða leik var hún að
leika? Hvað átti það að þýða að leggja svo
sjúklega rækt við einkalífið?
Ég sat hugsi kvöld eftir kvöld og fylgdist
með þeim. Stundum átti ég erfitt með að færa
til bókar það sem ég sá, því ég gerði mér
ekki fyllilega grein fyrir þeirri breytingu sem
orðin var á þeim. Ég var líka ögn ráðvilltur
í þessu vísindalega starfi mínu, því búið var
að svipta mig aðgangi að kynlífi þeirra. Stella
var hætt að hafa ljósið í svefnherberginu log-
andi þegar þau dvöldu þar inni og engir
skuggar vörpuðust á gluggatjöldin. Að vísu
hafði myndast nýtt sjónarhorn hvað ástalifið
snerti, því þau voru farin að spranga um íbúð-
ina allsnakin. Áður voru þau þó jafnan
sveipuð einhverjum dulum - hann í baðslopp
og hún í dýrum nærfötum. Nú áttu þau það
jafnvel til að fleygja af sér leppunum á bað-
herberginu og slangra svo ber inn í svefn-
herbergi. Ég varð vitni að því sama á
morgnana þegar þau voru að búa sig af stað
í vinnuna. Það var reyndar undirbúningsvinna
sem ég trúi ekki að hafi verið stunduð af fólki
yfirleitt, því það var eins og þau rifu sig upp
á morgnana miklu fyrr en kristilegt gat talist
og löngu áður en kom að því að hafa sig af
stað í vinnu. Það var eins og þau nytu þess
að vera saman þessa morgunstund! Þau voru
að dunda sér við morgunverðinn eins og hann
væri þýðingarmikil máltíð, hangsandi á bað-
inu og sátu jafnvel saman inni í stofu og lásu
hvort fyrir annað.
Það var að minnsta kosti ljóst að þetta var
ekki barnafólk.
Þegar ég hafði fylgst með þessari breytingu
sem á þeim varð og tók mig nokkurn tíma
að átta mig á henni því hún kom mér á
óvart, auk þess að gerast hægt og hægt, þá
fór ég að finna fyrir sérkennilegri tilfinningu
innra með mér.
Þegar Stella sleit sambandi við mig og fór
að leggja lag_ sitt við Guðgeir varð ég fyrir
miklu áfalli. Ég fann afbrýðisemina naga mig
að hjartarótum og hélt um stund að ég ætti
ekki eftir að lita glaðan dag. Smám saman
jafnaði ég mig og ég áttaði mig á að það sem
ég hafði talið vera ást var það kannski ekki.
Ég gerði mér grein fyrir að ástin er annað og
meira en kynlíf og að ég þráði fyrst og fremst
athygli og ástúð blíðrar konu. Stella var ekki
þannig kona. Forvitni min varðandi samlíf
þeirra Guðgeirs var aðeins að litlu leyti tengd
eftirsjá minni í Stellu eða afbrýðisemi ég
vildi aðeins af einlægni komast að þvi hvernig
svo ólíkir einstaklingar færu að því búa sam-
an. Og ég gat ekki annað en kæst þegar ég
sá hve árekstrar þeirra voru oft harkalegir og
ég fór að gæla við þá hugsun að von bráðar
kæmi að því að þau slitu samvistum. Þá hafði
ég jafnvel hugsað mér að banka upp á hjá
Stellu og bjóða henni út. Ég ræddi þann
möguleika stöku sinnum við gömlu konuna,
móður hennar, og hún taldi það góða hug-
mynd.
í rauninni fannst mér Stella ekki hafa yfir-
gefið mig endanlega nteð því að giftast
Guðgeiri. Já, ég veit það hljómar ótrúlega,
en ég bjóst við henni í faðm minn aftur. Þess
vegna varð mér oft á að hlæja þegar ég sá
hvernig þeim lenti saman; hve illa Guðgeiri
leið, hve afundin Stella var.
Þegar svo samlíf þeirra fór að breytast svo
mjög til batnaðar helltist yfir mig undarleg
tilfinning. Hvað eftir annað varþ ég vitni að
því að þeim leið vel saman. Ákaflega vel.
Stella var farin að sýna honum brennandi
ástúð. Það var augljóst að þeim leið vel, að
þau fengu ekki nóg af því að vera góð hvort
við annað - að þeim fannst lífið hvort með
öðru skemmtilegt. Um leið og þessi breyting
varð á þeim fór ég að breytast. Ég fór að finna
fyrir svo furðulegri suðu fyrir eyrunum og
þyngslum yfir höfði. Þegar leið á kvöldið gat
ég oft ekki fylgst með þeim, heldur varð að
rísa upp frá sjónaukanum og taka mér hvíld.
Og lagaðist lítið við það. Það er ekki gott
að segja hve lengi ég hefði enst við athuganir
mínar, ef þau Guðgeir og Stella hefðu ekki
breytt venjum sínum. Fram til þessa höfðu
þau Iengstum verið heima hjá sér á kvöldin.
Þau sinntu lítið öðru fólki, buðu til dæmis
ekki til sín gestum. I þau skipti sem þau voru
ekki heima voru þau oftast einhvers staðar
sitt í hvoru lagi, trúlega vegna vinnu. Ég
merkti það af því að þau komu þá heim sitt
í hvoru lagi og á mismunandi tíma. En nú
voru þau allt í einu farin að fara út saman.
Þau fóru út kvöld eftir kvöld og skildu mig
eftir verkefnislausan við kíkinn. Ég hafði í
fyrstu ekki hugmynd um hvert þau fóru né
heldur hvernig í ósköpunum ég gæti brugðist
við þessu háttalagi þeirra. Stundum hafði ég
naumast komið mér fyrir við kíkinn þegar
þau bjuggu sig að fara út aftur og létu þá
kvöldverðinn lönd og leið. Ég reiknaði með
að þau hefðu þá farið og borðað á veitinga-
stað. Ég sat þá þolinmóður allt kvöldið og
beið þeirra. Iðulega til þess eins að sjá þau
leiöast inn í íbúðina og fara beina leið í rúm-
ið! Það voru mögur kvöld fyrir mig og
rannsókn mína.
Síðan tóku þau til við furðulega iðju: Þau
komu heim, skiptu um föt og fóru i íþrótta-
galla, bundu á sig hlaupaskó og hlupu niður
götuna.
Vanlíðan mín færðist nú í aukana samfara
því að mér fannst ég vera að missa af þeim
og vissi ekki hvað þau aðhöfðust þann tíma
sem þau voru i burtu. En ég beið viö kíkinn.
Þegar þau komu heint aftur, þreytt og
sveitt, fóru þau saman í steypibað og í stað
þess að snúa sér svo að heföbundnu heimilis-
lífi, matscld og sjónvarpsglápi, l'óru þau beint
í rúmið. Og enn varð ég að bíða. Oft langt
frant á nótt en þá komu þau fram og fóru
að bardúsa í eldhúsinu.
Ég fylgdist auðvitað með þeim og skráði
niður athafnir þeirra, en suðið fyrir eyrunum
og verkurinn yfir augunum færðist í aukana.
Og ég átti orðið bágt mcð að þola hve mikla
ástúð þau sýndu hvort öðru; eða réttar sagt:
ég þoldi ekki að horfa á þessa konu sem
Stella nú var. Einhvern veginn svona hafði
ég hugsað mér hana í sambýli við mig.
Ég vil ekki halda því fram að ég hafi verið
farinn að linna fyrir sanis konar albrýðisemi
54 VIKAN 3. TBL