Vikan - 29.09.1988, Side 19

Hróbjartur Lúðvíkssoii skrifar:
Laxveiðar leysa
margan vanda
Eg hef að undanförnu verið
íyrir sunnan að gegna er-
indum fyTir hreppinn, að
sjálfsögðu. Sveitarsjóður-
inn er þurrausinn eins og
nærri má geta í slíku árferði. Ég átti
viðræður við bankastj órann okkar
fyrir sunnan, þvi það þýðir ekkert að
tala við útibústjórana hérna fýrir
norðan. Þeir stóru fyrir sunnan vilja
líka fá okkur, helst á fjórum fótum,
fnn á teppið með hæfilegu millibili.
Þeir vilja líklega hafa það á tilfinning-
unni, að þeir hafi alla landsbyggðina í
hendi sér.
Ég bar upp erindið eins og mér bar,
fyrir hönd hreppsnefhdarinnar, tal-
aði um erfiðleikana til lands og
sjávar, um hálfbyggðar framkvæmd-
irnar sem nauðsynlegt væri að ljúka
við til að gera byggðarlagið meira að-
laðandi svo að við misstum ekki allt
unga fólkið frá okkur á suðvestur-
hornið. En þar vilja helst allir búa.
Þar er glaumur og gleði, og þar virðist
vinna fyrir alla. Erfiðir atvinnuhætt-
ir í dreifbýlinu valda erfiðleikum á
innheimtu gjalda svo að sveitarsjóð-
nr er orðinn skítblankur. Ég rakti
þetta allt fyrir bahkastjóranum okk-
ar á eins trúverðugan hátt og mér var
hnnt, og fór þess á leit að sveitar-
sjóðnum væri veitt lán til að komast
yfir erfiðasta hjallann. Því auðvitað
hirtir upp á ný eins og jafnan áður.
Bankastjórinn okkar tók mér
elskulega án þess að segja já eða nei,
en fór að tala um ástandið á öllum
sviðuun. Hann sagði mér að það væri
hroðalegt að vera bahkastjóri á þess-
um síðustu og verstu tímum. Sagðist
bara helst ekki sofa fyrir áhyggjum.
Hann sagðist varla hafa komist í lax-
veiði í sumar fyrir stanslausum fund-
arhöldum um allskonar vandræða-
mál hjá fyrirtækjum sem væru á
hvínandi hausnum. Já, þetta hefur
verið vandræða sumar á öllum
sviðum. Þó hafði hann fengið einn
22ja punda lax í Þverá, eða kannski
var það í Laxá. Ég tók varla eftir því í
hvorri ánni það var því ég var svo
agndofa og fékk aldrei tækifæri til að
skjóta inn nokkru orði um blankan
sveitarsjóðinn eða um beiðnina um
fyrirgreiðslu, sem var þó tilefni heim-
sóknar minnar.
Bankastjórinn talaði látlaust um
þensluna í þjóðfélaginu, um auknar
kröfur þegnanna sem aldrei væri
hægt að gera ánægða, um nauðsyn-
legar aðhaldsaðgerðir í bankakerfinu,
\xm nauðsyn þess að spara á öllum
sviðum.
- Bankarnir þurfa líka að spara,
sagði hann og sló flötum lófanum á
borðið til áherslu. — Bankarnir þurfa
að sýna gott fordæmi. Nú verður lax-
veiðidögunum fækkað á næsta ári.
Bankastjórinn okkar vék að ósann-
girni fjölmiðlanna sem hundeltu þá
bankastjórana, jafnvel upp í Borgar-
fjörð, til að taka af þeim myndir við
laxveiðar. Og svo væru birtar niður-
lægjandi fréttir um bruðl og forrétt-
indi. Bankastjórinn æsti sig bara upp
um leið og hann barmaði sér yfir því
að það væri svo sannarlega erfitt að
vera bankastjóri nú á dögum. Hann
taldi að það væri verið að rífa niður
gamlar og góðar hefðir, og taka af
hlunnindi sem alltaf hefðu verið talin
sjálfsögð. Það yrði að haia í huga að
það væri ekki sama hvort menn sætu
í ábyrgðarmiklum stöðum eða ynnu
bara minniháttar og áhyggjulaus
störf.
Ég reyndi að láta líta svo út að ég
væri fullur samúðar, og skaut inn í
rétt á meðan bankastjórinn okkar
var að draga andann hvort ekki væri
líka verið að býsnast yfir koníaks-
kaupunum þeirra á niðursettu og
tollfríu verði fyrir jólin.
Það kom hroðalegur svipur á
bankastjórann okkar þegar hann leit
yfir borðið. Ég fann að ég kiknaði
saman og mér varð þegar ljóst að ég
hafði talað af mér, og að ég hefði
aldrei átt að minnast á koníakið.
Hann næstum þrumaði yfir borðið:
— Það eru bara ráðherrarnir sem fá
koníakið.
Ég vissi ekki mitt rjúkandi ráð og
það varð allt í einu vandræðaleg
þögn. Ég taldi vænlegast í þessari
stöðu, ef ekki ætti allt að fara í vask-
rnn hjá mér, að víkja aftur að laxin-
um. Ég fór að segja frá honum bróður
mínum sem er bóndi og er vel í sveit
settur og hefur veiðirétt...
Það glaðnaði á ný yfir banka-
stjóranum okkar. Ég fór að ýja að því
að fyrst það væri að sverfa að þeim í
ábyrgðarstöðunum með laxveiði-
hlrmnindin þá gæti ég svo sem athug-
að í tíma hvort það yrðu ekki lausir
dagar í ánni hjá honum bróður mín-
um næsta sumar. Að sjálfsögðu yrði
það hreppsnefndinni mikill heiður ef
þeir bankastjórarnir sæju sér fært að
þiggja boð okkar...
Bankastjórinn fór glaður í bragði
að tala um rausn og myndarskap og
vitnaði til ættfræðiþekkingar sinnar
og taldi að minnsta kosti fjögur eða
fimm góðmenni í minni ætt sem
hefðu jafnframt verið miklir skila-
menn. Hann tók þéttingsfast í hend-
ina á mér og þakkaði mér fyrir höfð-
ingsskapinn og sagðist að sjálfsögðu
leggja beiðni hreppsnefndarinnar
fyrir fund í bankanmn hið snarasta.
Hann hrósaði hreppsnefndinni sem
hann sagðist hafa miklar spurnir af
og sagði að við hefðum sýnt mikla
ráðdeild og aðhaldssemi í fjármálnm
sem væri öðrum til fyrirmyndar.
Hann kvaddi mig með virktum.
Þessi heimsókn til bankastjórans
okkar olli mér nokkrum heilabrotum
á leiðinni norður í jeppanum. Ég var
ekki viss um hvernig félagarnir í
hreppsnefndinni tækju þessu tilboði
með laxveiðina. Risnan í reikningun-
um myndi snarhækka þegar þar að
kæmi. Og hvernig var það svo með
yfirlýsingar ríkisskattstjóra um að
öll greidd hlunnindi yrði að færa til
tekna á viðkomandi. Ætli við verðum
ekki að gefa út launaseðla á banka-
stjórana? Þeir verða líklega ekki
mjög hressir yfir því. □
VIKAN 19