Vikan - 26.01.1989, Blaðsíða 36

valin kann að vera. Hvað við öðlumst við
þetta er fyrst og íremst meira og betra
vald yfir tilfinningum, ímyndunarafli og
geði okkar.
Hugleiðsla og góð heilsa
Þegar menn hafa þolinmæði til að kom-
ast lengra og hafa áhuga á verkefhinu þá er
það eins og önnur verkefhi sem vinnast
vel eftir því sem menn ná meiri tökum á
því. Með því fæst meira jafhvægi, kannski
meiri þekking á sjálfum sér og umhverf-
inu, og þannig meiri stjórn á þeim þáttum
sem hafa áhrif á okkur og við getum haft
stjórn á. Það er enginn vafi á því að þeir
sem hafa stundað til dæmis jóga, sem er þá
ekki bara líkamlegt heldur einnig andlegt
jóga, hafa um leið náð mjög góðum tökum
á eigin heilsu, bæði andlegri og líkamlegri.
Aftur á móti eru ýmsar hættur á þessum
leiðum, til dæmis að menn fari að taka
ýmsar skynjanir, sem kunna að birtast,
sem aðalatriði. Þær eru í flestum tilfellum
aukaatriði sem best er að láta eiga sig. Dul-
heyrn og dulskyggni ýmiss konar er ekki
það sem verið er að leita eftir. Það er svo
hætt við að slíkar skynjanir segi aldrei allt,
heldur afmyndi svolítið með aðstoð hug-
ans og ímyndunaraflsins.
En þegar menn fara lengra og lengra inn
á þessar brautir, af áhuga og þolinmæði, þá
geta þeir kannski farið að komast í sam-
band við þá vitund sem er á bakvið allt og
náð þá réttri skynjun á umhverfi sínu, en
ekki brenglaðri mynd af eigin huga.
Hugleiðsla gegn streitu
— Er hægt að læra hugrækt af öðrum og
hvernig er hægt að þjálfa hana núna á þess-
um álagstímum? Er þetta kannski leit að
friði í vissum skilningi?
— Já, ffiði og þessu jafnvægi sem á og
þarf að ríkja í hinu ytra og innra, sem næst
ákaflega vel með hugrækt, en menn verða
bara að sýna þolinmæði. Ég hef ekki trú á
að hægt sé að fara á eitt helgarnámskeið og
verða alvitur og algóður á eftir. Slíkt er
blekking. Hitt er annað mál að það er hægt
að fá leiðbeiningar og ýmsir hafa verið
með þær á einstökum námskeiðum sem
taka nokkurn tíma. Leiðbeinendurnir eru
menn sem hafa stundað þetta árum og ára-
tugum saman og þekkja allar aðstæður.
Það sem ég, og kannski fleiri, var kannski
heppnastur með var að kynnast Sigvalda
heitnum Hjálmarssyni sem lengi starfaði á
vegum Guðspekifélagsins. Hann fór nokkr-
ar ferðir til Indlands og náði þar í jóga-
aðferðir sem ekki hafa verið kenndar af
öðrum á Vesturlöndum. Þetta er áreiðan-
lega eitt það æðsta, ef við getum kallað
það svo, í allri jógaiðkun. Þetta kenndi
hann hér og jafnframt kenndi hann lengi
hugrækt.
Nú hafa nokkrir, sem hafa verið áhuga-
samir og dálítið iðnir við að tileinka sér
það sem Sigvaldi hafði ffam að færa, kennt
þetta og leiðbeint. Sjálfir hafa þeir prófað
allt þetta, því segja má að þetta sé tilraun
með manninn. Við erum að gera tilraun
með okkur sjálf, við erum að þreifa eftir
hvað felst hið innra. Þannig hafa menn náð
árangri. Það eru ýmsir af þeim sem lærðu
36 VIKAN 2. TBL. 1989
hjá Sigvalda sem hafa tekið að sér að koma
þessum ffæðum áffam til almennings,
þeirra sem áhuga hafa og þiggja vilja.
Langur ferill í hugrækt
— Er langt síðan þinn ferill hófst og þú
fékkst áhugann á hugleiðslu og hugrækt?
— Já, það má segja það. Það er svo skrýt-
ið með þetta að það er eins og þetta byrji
oft á barnsaldri, þó fólk taki kannski ekki
almennilega eftir því. Hæfileikinn til að
stunda þessa andlegu iðju býr með öllum
og það er enginn öðrum betur skapaður til
að ná árangri umffam annan. Það er þolin-
mæðin og áhuginn sem vinna verkið.
Ég var líka svo heppinn að sem ungur
maður kynntist ég séra Hákoni Loftssyni,
sem var prestur hjá kaþólsku kirkjunni.
Það er mikil viska
fólgin í því að
geta hlustað á
kyrrðina sem er á
bak viið hugsanir
og hugmyndir.
Hann kunni margt fýrir sér í þessum leið-
um og hann leiðbeindi mér og vakti upp
áhuga sem kannski var fyrir. Svo var það
um svipað leyti sem ég kynntist Sigvalda
Hjálmarssyni. Þessir tveir menn voru þeir
sem mest hafa hjálpað mér og leiðbeint á
þessum leiðum og þá sérstaklega Sigvaldi.
Þetta byrjaði af forvitni um andleg mál
fýrir 40 eða 50 árum, en skipulega hug-
rækt hef ég ekki stundað svo lengi, en það
má segja svona síðustu 20 árin.
Hugrækt hentar öllum
— Á hugrækt og hugleiðsla sérstakt
erindi við okkur íslendinga? Getum við
með henni skapað okkur betra líf?
— Já, það er ekki nokkur vafi á því. Eins
og ég sagði í upphafi þá getum við séð
þetta bara á ringulreiðinni í umferðinni,
sem skapast mjög mikið af skorti á athygli
og hversu mikil streitan er. Þeir eru
kannski ekki með athyglina deyfða, hún er
bara allt annars staðar. Hugurinn stekkur
grein af grein. Bara þetta atriði er kannski
gleggsta dæmið um stressið í þjóðfélaginu.
Þetta má laga og ná góðum árangri, bara
með einföldum og réttum hugræktaræf-
ingum. Þeim fylgja þá gjarnan slökunar-
æfingar, sem mikið eru notaðar og hafa
skilað góðum árangri hjá mörgum. Þetta
er hægt ef menn ætla sér og vilja forðast
þær hættur sem fólgnar eru í stressi, ekki
bara i umferðinni heldur innra með hverj-
um og einum. Besta aðferðin er að reyna
að hugsa þegar við þurfum þess með og
hafa svo hugann hljóðan á milli. Það er
mikil viska fólgin í því að geta hlustað á
kyrrðina sem er á bak við hugsanir og hug-
myndir. Við þykjumst oft vera að hugsa
mikið, en af því að athyglin er ekki nógu
skörp þá verða þetta ekki nægilega ígrund-
aðar hugsanir heldur eins konar hugar-
flökt sem flæmir menn ffam og til baka.
Þegar við erum að tala við einhvern
einstakling um ákveðið mál þá er hann í
samtalinu jafnvel kominn út og suður af
því að hann hefur ekki athyglina við það
sem verið er að tala um. Hugurinn reikar
stjórnlaust. Það eru fyrstu skrefin að ná
valdi yfir þessu, valdi yfir huganum. Þá
skapar það ffið og ró og losar um þá
spennu sem hugrænt myndast í vöðvum
líkamans vegna þess að líkaminn og hinn
innri maður, hvað sem þú vilt kalla hann,
sál eða vitund, er allt ein heild. Alveg eins
og allt lífið á jörðinni er ein heild. Til að ná
sambandi við þetta allt saman, sem er ákaf-
lega einfalt þegar búið er að uppgötva það
og komast í samband við þessa vitund sem
á bakvið býr, þá virðist þetta allt einfalt
sem okkur þótti torsótt og hulið á bakvið
einhverjar blæjur þegar við byrjuðum.
Með þessu geta íslendingar og aðrir Vest-
urlandamenn sem þjást af stressi og hraða
nútímans náð meira jafnvægi sjálfum sér
og öðrum til góðs.
Með því að ná þessu valdi yfir huganum
— og geta verið sem oftast það sem kallað
er „hljóður hugur“ — verður þú betur var
við þinn innri mann. Þá getur þú haft
meiri áhrif á líf þitt en áður og að sjálf-
sögðu til góðs fýrir þig og aðra. Það sem er
gott fyrir aðra er gott fyrir þig. Að hjálpa
öðrum er spuming um einlægni, vilja og
að gleyma sjálfum sér í kærleika til ann-
arra. Ef til vill ert það ekki þú sem hjálpar
heldur ert þú notaður af almættinu.
Sjálfstamning og
samskiptin við aðra
— Getum við kallað það sjálfstamningu
sem er svo mikilvægt í samskiptum við
annað fólk? Hvernig getur þetta farið
saman?
— Já, þetta er tamning út af fyrir sig. Þú
setur þér kannski ekki ákveðnar reglur
eins og þú sért að temja hest. Fremur það
að þegar þú hefur náð valdi yfir huganum
og getur hlustað á kyrrðina sem að baki
býr, þá kemur þetta sem má kalla að þú
hafir tamið sjálfan þig og öðlast þann frið
sem allir þrá og leita eftir innst inni, þó
þeir kannski geri sér ekki alltaf grein fyrir
því.
í sambandi við samneyti við aðra þá
verður þú ósjálffátt umburðarlyndari og
þolinmóðari gagnvart brestum annarra al-
veg eins og þú hefur yfirstigið og öðlast
skilning á þínum eigin brestum. Þetta er
áreiðanlega sú leið sem er næst því tak-
marki sem við getum kallað frið.
Árangurinn fer fyrst og fremst eftir ein-
staklingum og því hvort menn sýna sjálf-
um sér fulla hreinskilni, taka á málunum
þegar þau koma upp og reyna að skilja þau
og öðlast þannig valdi yfir sjálfum þér.
Þannig öðlast þeir um leið meiri skilning á
náunganum og samskiptin ganga betur.
Maður sem sjálfur hefur öðlast ró hefur
ósjálfrátt góð áhrif á aðra. Órólegur og
æstur maður verkar á sama hátt illa á aðra
og torveldar góð samskipti.
Menn fara með meiri gát í gegnum um-
ferð daglegs lífs hvort sem þeir eru fót-
gangandi eða akandi. □