Vikan - 26.01.1989, Qupperneq 37

Sigrún Harðardóttir skrifar fró Sussex í Englandi:
Af umferðarmenningu
Á hraðbrautum Englands gilda ekki stórsvigsreglur okkar íslendinga.
MYNDIR: GUNNLAUGUR RÖGNVALDSSON
Mitt fyrsta verk í Sussex var að
flnna gangfæra bifreið sem ég
gæti hugsanlega fengið not af
til þess að bera mig um skóg-
inn í skólann dag hvern. Að því loknu beið
mín athyglisverð þraut, að aka vinstra
megin á vegum úti.
Ég settist upp í bílinn — farþegamegin.
Ekkert stýri. Ég leit flóttalega í kringum
mig og mjakaði mér yflr á hægra sætið og
undir stýrið þar. Til allrar hamingju voru
kúpling, bremsa og bensíngjöf í réttri röð
undir fótunum á mér. Ég fylltist bjartsýni
og setti í gang. Hægri höndin skaust til
hliðar til þess að setja í gír og lenti fast á
bílhurðinni. Eítir smá þreifingar sá ég að
ekki dugði annað en að nota vinstri hönd
á gírstöngina.
Þetta voru aðeins byrjunarörðugleikar,
og eftir smáæfingu sá ég að á meðan ég
myndi eftir því að nota vinstri höndina
myndu gírskiptingar ekki angra mig að
ráði. Ég ók af stað niður stíginn sem liggur
frá húsinu þar sem ég bý á golfvellinum,
og sem leið lá niður í þorpið Forest Row.
Fyrstu dagana mátti sjá konu aka um
götur þorpa og bæja í grenndinni tautandi:
„Vinstra megin, vinstra megin,“ og farþega
sem stundi: „Ekki svona nálægt hérna
megin," og sem var svo feginn þegar við
námum staðar, að hann setti handbrems-
una á fyrir mig. Hún var jú „réttum" meg-
in við hann.
Eftir nokkra daga var vinstri umferð
orðin eðlileg og sjálfsögð, að undantekn-
um hringtorgum. Mér flnnst nú skorta um-
ferðarmenningu í hringtorgum Englands,
ég get nú ekki annað sagt. Þegar maður
ætlar í sakleysi sínu að aka inn í hringiðuna
sólarsælis, kemst maður að því að enginn
regla gildir um að halda sig í innri eða ytri
hring. Menn bara sveifla sér eftir vild á
milli og þá er að hrökkva eða stökkva og
bjargi sér hver sem best hann getur. Ég er
ekkert sérstaklega hress með þennan
frumskógaranda á hringtorgum, þar sem
fólk verður oft á tíðum að fara fleiri en
einn hring til þess að komast út aftur. Ég
hef aftur á móti ekki lenti í því, og kemur
íslendingurinn í mér þar til.
Ég hef aðeins séð óþolinmæði í umferð-
inni þarna á einum stað, það er á hrað-
brautunum. Því þar gildir ekki stórsvigs-
reglan okkar íslendinga, heldur ekur mað-
ur hægar á vinstri akrein og hratt á þeirri
hægri, og vei þeim sem vogar sér að velja
vitlaust. Englendingar virðast aka á hrað-
brautum hraðar en kurteisin annálaða nær
að halda í við þá. Hinir prúðbúnustu aðilar
leggjast á flautuna og nota ákaflega evr-
ópskar móðgandi handahreyfingar ef hæg-
geng bifreið verður á vegi þeirra á hröðu
reininni.
Að öðru leyti eru Englendingar hinir
kurteisustu í umferðinni. Ekki gengi þetta
öðruvísi. Lagt er allsstaðar sem mögulegt
og ómögulegt er að leggja, og algengt að
umferðin þurfi að skiptast á að fara
ffamhjá slíkum tálntunum. Þetta er auðvit-
að afskaplega þægilegt ef mann bráðvantar
að skreppa í einhverja búð, en hundleiðin-
legt ef maður á leið þar framhjá. Þeir sem
gefa eftir og leyfa bifreið sem kemur á
móti að komast fá vink og bros á móti.
Vanti brosið þá reikna ég með að þar fari
Þjóðverji. Ef brosið er innilegt er Brasi-
líubúi undir stýri. Það þarf æfingu til þess
að ná siðvenjum nákvæmlega.
Svo er undravert hvað Englendingar
kunna að bakka. Þeir bakka af minnsta til-
efni. Og það undarlega er að enginn stelur
bílastæðinu meðan þeir renna framhjá því
til þess að bakka inn í það. Mér er líka hætt
að bregða við að sjá bifreið á fúllri ferð
afturábak eftir löngum innkeyrslum, og
jalhvel fleiri en eina. Ég stend þarna full
andaktar yfir þessari merkilegu hæfni.
Þar sem ég er í skóla skiptast á skógur,
þorp og ræktað land. Vegirnir eru bugð-
óttir og hæðóttir og maður hefur ekki hug-
mynd um hvert maður stefhir, því trén
byrgja manni sýn á alla vegu. Ég hef oft
villst um nætur í Sussex effir skemmtilega
kvöldstund á ókunnum stað. Skiltin gefa
aðeins til kynna helstu borgir, og erfitt er
að átta sig á því úr hvaða átt maður kemur
og í hvaða átt frá borgunum áfangastaður
manns er. Áfram ek ég gegnum þokuslæð-
ur og niðamyrkur um þrönga vegina og
kem iðulega að kunnuglegu skilti og hrópa
upp: „Nú veit ég hvar við erum!“ Það er
blessað aðvörunarskiltið með beljunni á.
Það er verst að maður þarf allsstaðar að
vara sig á kúm í sveitinni, og sjaldnast
reynist vera um „mína“ kú að ræða. En það
er ævintýri ævintýranna að giska á vega-
mótum og kannast svo loksins við sig ein-
hversstaðar við kunnuglegan pöbb. Þá tek
ég stefhuna sigri hrósandi út í myrkrið og
kemst ævinlega heim að lokum. Vinstra
megin. □
Eftir nokkra daga var greinarhöfundur farinn að venjast vinstri umferðinni...
2. TBL. 1989 VIKAN 37