Vikan - 09.03.1989, Blaðsíða 8

Telur karlaveldið í þingflokki sjálf-
stœðismanna sniðganga sig í pólitík
orð í því starfi. Upp úr 1970 varð starf
sveitarstjóra í Mosfellshreppi Iaust.
Margir, mjög margir, höfðu hug á starfinu.
Þar á meðal var Salóme. Hún fékk ekki
starfið. Samflokksmenn hennar í hreppn-
um völdu fremur reyndan sveitarstjóra,
Hrólf Ingólfsson, sem verið hafði bæjar-
stjóri á Seyðisfirði. Þessi niðurstaða varð
Salóme eðlilega vonbrigði og sumir segja
með réttu.
Fór á þing
í desember 1979
Það er síðan í desemberkosningunum
árið 1979, sem Salóme Þorkelsdóttir er
kjörin á þing. Þá hætti Oddur Ólafsson
læknir á þingi. Sá mæti maður hafði verið
eins og sniðinn til þess að vera þingmaður
í Reykjaneskjördæmi. Læknar hafa reyndar
löngum verið Sjálfstæðisflokknum drjúgir
til kjörfylgis og Oddur ekki síst. En hann
var meira en vel látinn læknir. Hann er
upprunninn af Suðurnesjunum, nánar til
tekið úr Höfnunum. Hann var síðan bú-
settur í Mosfellshreppi og hafði starfað þar
sem læknir á Reykjalundi við miklar vin-
sældir. Ekki má heldur gleyma störfum
Odds fyrir berklasjúklinga, sem voru
mikil. Allt þetta gerði Odd Ólafsson að úr-
valsþingmanni fyrir svo sundurleitt kjör-
dæmi sem Reykjaneskjördæmi var og er
raunar enn.
Salóme Þorkelsdóttir var valin í stað
Odds Ólafssonar á lista Sjálfstæðisflokksins
í Reykjaneskjördæmi og hefur setið á þingi
síðan árið 1979. í prófkjöri fyrir kosning-
arnar 1983 varð vegur flestra þingmanna
og helstu ffambjóðenda Sjálfstæðisflokks-
ins í Reykjaneskjördæmi minni en þeir
vildu sjálfir. Þar skar Salóme sig þó úr.
Árangur hennar í prófkjörinu var mjög
góður. Sú skýring var af mörgum gefin , að
þar hefði hún notið þess að hafa ekki verið
mjög áberandi í störfum sínum á liðnu
kjörtímabili. Auk þess sem líka var á það
bent, að margir hefðu valið hana vegna
þess að hún væri kona og þeir viljað hafa
konu í öruggu sæti á listanum.
Glæsimennska
í fyrirrúmi
Hvort sem þessar skýringar á kjörfylgi
Salóme Þorkelsdóttur eru réttar eða ekki,
fer það ekki á milli mála að þar sem
Salóme Þorkelsdóttir fer, þá er kona á ferð.
Um nokkra hríð þótti það, og þykir sum-
um kannski enn, heldur hallærislegt að
konur og jafhvel karlar líka legðu mikið
upp úr útliti og klæðaburði. Salóme Þor-
kelsdóttir alþingismaður hefur aldrei ver-
ið á þessari skoðun. Hún hefur heldur
aldrei farið leynt með þessa skoðun sína.
Afstaða Salóme til útlits fólks, ffamkomu
og fatnaðar kemur vel ffam í eftirfarandi
viðtalsbroti, sem birtist í tímaritinu Stíl og
er birt hér með leyfi ritstjóra þess blaðs.
Viðtalið var einmitt tekið vegna þess eins
og segir: „Hvar sem hún (Salóme) fer vek-
ur hún athygli fýrir glæsilegan og fágaðan
klæðaburð, jafnt hjá konum sem körlum.
Það er sannkallaður stíll yfir henni." Og
síðar í viðtalinu segir:
„Til dyranna kemur Salóme, óaðfinnan-
leg í útliti að vanda. Allt er í stíl. Fagurblá
silkiblússa með kraga upp í háls gefur lát-
lausu ullarpilsi glæsilegan svip. Svart og
gyllt lakkbeltið er í stíl við skóna og sokk-
arnir eru að sjálfsögðu einnig svartir. Enn
einu sinni vaknar spurningin: Hvernig fer
hún að?
„Ég held í fyllstu hreinskilni að þetta sé
meðfætt", segir Salóme þegar við höfum
komið okkur fyrir í stofunni með rjúkandi
kafl! og konfekt. „Ég hef alltaf haft mikla
ánægju af fallegum hlutum, ekki síst fatn-
aði. Mörgum þótti ég víst pjöttuð í æsku
og ég á ýmsar endurminningar sem tengj-
ast því. Mér er minnisstæð ung stúlka, sem
passaði okkur systurnar um tíma. Ætli ég
hafi ekki verið fjögurra ára eða svo. Hún
sagði einhverju sinni við mömmu: „Ef ég
ætti hana Lóu,“ en það var ég kölluð,
„mundi ég alltaf klæða hana í hvítan silki-
kjól.“ Þetta gladdi mig óskaplega og ég gat
vel hugsað mér það hlutsldpti í ffamtíð-
inni að klæðast slíkum skrúða. Svo pjattið,
sem sumir kalla, hefur fylgt mér lengi.“
„Tískubrúda“
Við vitnum áfram í viðtalið við Salóme:
„Þegar ég bauð mig fyrst ffam til sveitar-
stjórnarkosninga hér í Mosfellssveit fýrir
rúmum tuttugu árum, höfðu víst einhverj-
ir á orði að þeir hefðu lítið við svona tísku-
brúðu að gera. Ég komst þó inn og sat í
sveitarstjórn hér sem aðalmaður í 17 ár
samfleytt. Svo ekki virðist þetta hafa háð
mér svo mjög,“ segir Salóme og brosir
kankvís.
„Það var ríkjandi viðhorf lengi vel að
engan veginn gæti farið saman að ná
árangri í starfi og hyggja jafhframt gaum-
gæfilega að útliti sínu. Þetta hefur lengi
verið flokkað undir hégóma. En fýrir mér
er þetta enginn hégómi. Mér líður einfald-
Iega betur ef ég veit að ég er vel til fara og
geri þetta því fyrst og ffemst fyrir sjálfa
mig. Þetta er mér mikilvægur þáttur í dag-
legri vellíðan. Vissulega finnst mér starf
mitt einnig krefjast þess að ég sé smekk-
lega klædd og það er mér auðvelt því ég
hef mikla ánægju af því sjálf."
Að lokum grípum við niður í viðtalið
við Salóme Þorkelsdóttur þar sem hún
ræðir um klæðnað sinn í vinnunni. Það er
að segja á Alþingi.
Síðbuxur óviðeigandi
í þingsölunum
„Ég hugsa fyrst og fremst um að vera
þannig til fara í vinnunni að mér líði vel og
að fötin séu smekkleg og þægileg. Oftar en
ekki hef ég föt til skiptanna á skrifstofunni
til að grípa til ef eitthvað óvænt kemur
upp á. Það er nauðsynlegt fyrir mig þar
sem ég bý svo langt ffá bænum og hleyp
því ekki svo glatt heim. Mér finnst ágætt
að ganga í síðbuxum þegar það á við. Til
dæmis nota ég þær oft hér heima. En ég
kann ekki við að klæðast þeim innan
veggja Alþingis. Einhvern veginn finnst
mér það ekki viðeigandi en kannski er það
bara sérviska í mér.“
Þessi tilvitnun í viðtal við Salóme Þor-
kelsdóttur er mjög lýsandi dæmi um af-
stöðu hennar til útlits og klæðnaðar. Einn
heimildarmanna Vikunnar, innan Alþingis,
sem getur ekki talist til stuðningsmanna
hennar segir að ofangreint viðtal sé gott
dæmi um klæðhað hennar og ffámgang í
þeim efnum. Þéssi sami heimildarmaður
segist reyndar telja það miður hve margir
þingmenn sjái ekki ástæðu til þess að feta
þarna í fótspor hennar. Of margir þing-
menn af karlkyninu telji það greinilega
nægilegt að vera í jakkafötum og með
bindi, án tillits til útlits fatanna. Þessi
heimildarmaður segist líka harma það, að
sumir kvennalistaþingmennirnir hafi að-
eins séð ástæðu til þess að taka eitt upp af
háttum karlkynsstarfsbræðra sinna. Það er
lélegan klæðaburð.
„Við viljum líka föt
eins og Salóme“
Eins og gefur að skilja eru ekki allir sam-
mála Salóme Þorkelsdóttur um gildi þess
að vera smekklega til fara. Sú skoðun hefur
8 VIKAN 5. TBL.1989