Vikan - 28.06.1990, Page 17

hús í Vík í Mýrdal. Þar tók hann til viö sína iön.
Hann setti þar upp verkstæði og byggöi sér
smiðju. Á verkstæðinu var aðallega unniö við
silfursmíðina. Jón smíðaði svipur, bauka og
dósir og gerði stafi úr silfri á hluti sem fólk vildi
gefa. Þetta lék í höndunum á honum. Svo var
bætt við búskap. Jón var búinn að vera þarna
sem drengur hjá foreldrum sínum og líka hjá
móðursystur sinni í Heiðardal. Þar er Heiðar-
vatn og þaö var gullkista út af fyrir sig út af
veiðinni. En svo varð líka atvinnuleysi í Vík og
þá fór maðurinn minn aftur til sjós. Við vorum
búin að koma okkur vel fyrir í Vík, það var búið
að byggja þarna fjós og hlöðu og við vorum
með kýr. Allt var þetta eins og algengt var hjá
fólki á þessum árum.
- Hvað urðu börnin mörg?
Börnin eru fjögur. Þau fæddust öll í Vík.
Sigrún er elst, fædd 1921, Þorgrímur 1924,
Hafsteinn 1931 og Bryndís 1936. Við fluttum
frá Vík 1938. Þá seldum við allt og leiðin lá á
ný til Reykjavíkur. Eldri börnin fóru í nám.
Þetta var á kreppuárunum. Ég man að ég fór
eitthvað á undan suður. Þá voru samgöngurn-
ar ekki eins og þær eru núna. Við ætluðum
fyrst aö kaupa hús þar sem Hlíðarnar eru núna
en þar var að byrja að byggjast. Ég dvaldist hjá
Sigríði systur minni en hún var með matsölu á
Klapparstígnum og þar var auðvitað vel tekið á
móti mér, en ég var með Bryndísi með mér á
öðru ári. Svo gerði ég það í bríaríi að auglýsa
eftir húsi. Það voru til fasteignasalar þá eins og
Þarna bjó til dœmis
Sigurður Ólafsson,
okkar söngvari. Það var
tignarlegt að sjá þegar
þau voru í útreiðartúrum
um helgar.
núna og það voru mörg hús I boði. Flest voru
verðlögð á þetta frá fimm til níu þúsund. Það
var margt að skoða. En ég er svolítið forlaga-
trúar og annaö það að ég var talsvert ringluð í
þessum húsakaupum. Ég var að hringja austur
til mannsins míns út af þessu og vildi vera at-
hugul. En einhvern veginn þótti mér þó gaman
að braska í þessu. Svo kom það upp úr dúrn-
um að mér leist mjög vel á tveggja hæða hús.
Það var vélstjóri sem átti það og vildi selja. Ég
var að velta vöngum yfir þessu og þá vantaði
mig að komast í síma. Ég fór inn til skósmiðs
á Klapparstígnum og bað hann að lána mér
síma. Það var sjálfsagt en ég þurfti aö tala við
vélstjórann. Kaupin voru enn ekki afráðin. Þeg-
ar ég var búin að tala kom skósmiðurinn til
mín, en hann hafði heyrt hvað ég var að tala.
Hann sagðist vilja vara mig við, ekki síst við
þessum fasteignasölum. Hann sagði að þeir
væru sumir ansi skæðir, ekki síst ef fólk væri
ókunnugt og væri að flytja í bæinn. Ég þakkaði
honum auðvitað fyrir ráðleggingarnar. Svo
segir hann að hann viti af húsi við Hverfisgötu
sem tengdamóðir hans eigi. Hún var búin að
missa manninn og vildi selja. Ég var hrifin af
Reykjavík og vildi helst vera niðri í bænum. Ég
ákvað að skoða húsið og það var keypt fyrir
fimm þúsund krónur. Ég hugsaði með mér að
hvernig sem allt færi þá væri alltaf hægt að
ráða við þessi kaup.
Þegar við svo fluttum þarna inn var eins og
gamla konan, sem var búin að eiga þetta hús,
saknaði hússins því hún strauk hverja fjöl og
bað okkur og húsinu allrar blessunar. Enda
leið okkur vel þarna. Svo var það árið 1943
sem við seldum þetta hús og fluttum á Laug-
arnesið. Þá var stríðið í algleymingi og miklar
verðbreytingar. Við seldum á fimmtíu og fimm
þúsund og keyptum Laugamýrarblett 32 en
það var mikil eign. Hann átti það hús hann Páll
Þormar en hann var mikill ræktunarmaður.
Þetta hús hafði verið flutt að en þaö var upp-
runalega byggt þegar Balbo flugkappi hinn
ítalski kom til landins. Þetta var gott hús, fjögur
herbergi og eldhús. Það fylgdi mikið tún og yfir
þrjátíu rifsplöntur meðfram skurði Sem hafði
verið grafinn til að þurrka svæðið upp. Páll
hafði ræktað upp stóran garð og hafði sett þar
upp gróðrarstöð. Það var hver blettur ræktað-
ur. Niðri í lóðinni var stór skemma, sumarhús
þar við og refagirðing og svo kálgarður með
öðru slíku. Það kom ekki í okkar hlut að hirða
um refina sem betur fór því að þeir voru farnir.
Svo að ríkið þurfti ekki að borga með þeim
refum.
Við keyptum alla eignina á hundrað þúsund
en þetta var erfðafestuland og því fór sem fór
að þetta var allt tekiö og blokkirnar sem nú
standa voru byggðar yfir þetta allt.
Við sáum eftir þessu öllu því að þetta var
sannkallaður herragarður og þarna var margt
gott fólk í grendinni. Þarna bjó til dæmis Sig-
urður Ólafsson, okkar söngvari. Það var tignar-
legt að sjá þegar þau voru í útreiðartúrum um
helgar. Þá voru margir fallegir hestar á ferð-
inni. Það var reisn yfir því.
- Hvað starfaði maðurinn þinn þegar þið
bjugguð í Laugarnesi?
Hann var svo heppinn að hafa alltaf vinnu þó
að margir væru atvinnulausir. Hann var mjög
vinnusamur og gat alltaf fundið sér eitthvað til
að vinna við. Eftir að við fluttum á Laugarnesið
setti hann upp málmsteypu og steypti meðal
annars potta, pönnur, Ijóskrónur og margt
fleira. Og þá var ekki eins og nú hægt að flytja

En svo kom nóttin
og það var voðaleg nótt.
Það vareins og himinninn
logaði allur og þó
urður jarðskjólftar og
Ijósagangur.
U
inn alls konar efni heldur varð að notast við
gamlar netakúlur og bræða þær upp. Það var
,aldrei hægt að flytja inn neitt efni. Þeir lofuðu
því stundum fyrir kosningar, sumir hverjir, að
það yrði hægt að flytja inn efni en það varð
aldrei neitt af því. Jón hafði þó nóg að starfa
þarna innfrá. Svo keypti hann sér bát og stund-
aði hrognkelsaveiðar svo að við höfðum nóg
fyrir okkur að leggja. Við vorum þarna eins og
konungur og drottning í ríkinu. Jón skaffaði
nóg til heimilisins og lét aldrei deigan síga.
- Er ekki eitthvað sérstakt á langri ævi sem
þér er minnisstæðast? Hvað um Kötlugosið en
þá varstu í Vík?
Já, já, hvort ég man Kötlugosið. Þá var ég í
Suðurvík. Það vildi svo til að það var dásam-
legt veður þennan dag. Það voru nokkrir
mótorbátar og svo Skaftfellingur sem lágu úti
fyrir. Það var verið að skipa upp vörum en þær
voru ferjaðar í land á bátum. Það var því mikið
um að vera í Vík. Það var saltlaust og tunnu-
laust í Vík og því var stoppað af að láta nokkra
fjárrekstra koma austan að yfir Mýrdalssand til
slátrunar. Ef það hefði verið meira af mönnum
með fénað austur á sandinum þennan dag
hefði getað farið verr. Gunnar bróðir minn var
þá vinnumaður á Ásum og hann var sendur
ásamt öðrum vinnumanni, Helga að nafni, til
Víkur til að sækja vörur eins og gengur. Þeir
voru með fjóra vagnhesta. Sveinn hafði lagt
svo fyrir að þeir skyldu koma við í Hafursey en
þar var venjulega áningarstaður. Það var svo-
lítið hús í Hafursey og þar gátu menn hitað sér
kaffi. Þeir skyldu á þarna hestunum og gefa
þeim tuggu sem þeir höfðu með sér í poka og
fá sér kaffisopa. En þetta var víst í eina skiptið
sem þeir svikust um aö gera það sem Sveinn
sagði þeim. Þeir sáu skipin í fjarska og þá
13.TBL.1990 VIKAN 17