Vikan - 28.06.1990, Page 22

DALAILAMAXIV
VERNDARENGILL TÍBETA
fatnaö Ijósmyndarans Bijoux og skellihló. Létt
andrúmslott ríkti í þessum móttökusal ábótans
(Dalai Lama er fyrst og fremst ábóti Gelugpa-
reglunnar) og ég beið ekki boöanna en leyfði
hugsunum mínum aö taka á sig mynd. Nú
skildi ég af eigin raun hvað Tíbetar áttu við
þegar þeir töluðu um að Dalai Lama væri allt i
öllu án þess að hafa þurft nokkurn tímann að
trana sér fram. Maðurinn hreint og beint geisl-
aði af mannkærleik og það var unaðslegt að
vera í návist heilagleikans, hinnar fullkomnu
veru sem sýndi fagurt fordæmi bara með því
aö vera til.
Bandaríski skáldjöfurinn Mark Twain kunni
að koma orðum aö hlutunum og hann lýsti
þrískiptingu persónuleikans á eftirfarandi hátt:
„Maðurinn er ekki eins einfaldur og hann lítur
út fyrir aö vera. í fyrsta lagi er maðurinn sá
sem hann heldur að hann sé, í öðru lagi er
hann sá sem aðrir halda að hann sé og í þriðja
lagi er hann sá sem hann er í raun og veru.“
Það væri ekki úr vegi að hefja þetta viðtal
með því að spyrja hreint út:
- Hver ert þú?
- Ég er búddamunkur. Ef ég á að gefa
dýpra svar við þessari spurningu myndi búdd-
ísk sjálfsskoöun leiöa til þeirrar niðurstöðu að
ég hefði hlotið útnefningu sem mannleg vera.
- Efþú hefðir ekki verið útnefndursem fjórt-
ánda holdgun hins háheilaga Dalai Lama frá
Tíbet, hvað hefðirðu tekið þér fyrir hendur?
- í það fyrsta, ef ég hefði dvalið um kyrrt á
fæðingarstað mínum, Takster, þá hefði legið
beint viö að taka upp búskap. Á hinn bóginn, ef
DALAILAMA XIV
Yfirlætislaus dvalarstaður Dalai Lama XIV, sem
er hluti af heimavist klaustursins Namgyal
Dratsang.
ég hefði átt kost á að sinna hugðarefnum
mínum, hefði ég ábyggilega kosið að gerast
vélvirki til að geta unnið að einhverju sem
tengdist tækjum.
- Áttu heiðurinn af einhverjum nýjum upp-
finningum?
- Nei, það get ég ekki sagt. Ég hef bara
unnið að smáviðgerðum."
- Nú tíðkast það hjá sumum tibetskum
klausturreglum að munkar stundi samlífi við
konur. Hefur þig nokkurn tímann langað til að
ganga I hjónaband?
- Mig? Ég er munkur.
- Hefur löngunin einhvern tímann gert vart
við sig?
- Jafnvel þegar mig hefur dreymt konur,
sem hafa látið vel að mér, finn ég innra meö
mér að ég er fyrst og fremst munkur. í þessu
lífi er ekki rúm fyrir slíka hluti. Ef til vill í næsta
lífi. Andlegur agi situr í fyrirrúmi hjá þeim sem
ástunda búddisma. Það þýðir að mér ber að
draga úr fáfræði, þráhyggju, þvermóðsku og
reiði. Ef þráhyggja á borð viö kynferðislega
ofurást heltekur þig áttu yfir höfði þér afbrýði-
semi, stærilæti og alla þessa hluti sem geta
fengið þig til að missa stjórn á þér. Slíkar
kenndir myndu koma munki í bobba.
- Mahatma Gandhi taldi að kynlíf og líferni
laust við ofbeldishneigð gæti aldrei farið
saman. Finnst þér þessi viðhorf hans hafa við
eitthvað að styðjast?
- Kynlíf virðist byggjast á vinsamlegum
samskiptum en um leið og elskendur leggja
eignarhald hvort á annað leysist ástin upp. Of-
beldislaus tjáning ástarinnar, sem á sér stað
við samfarir, getur auðveldlega umturnast og
orðið skaðvaldur. Ef þú verður of háður ein-
hverju gætirðu orðið pirraður eða reiður ef við-
takandi ástar þinnar uppfyllir ekki væntingar
þínar. Dýpri skilningur á huglægri bindingu,
sem jaðrar við þráhyggju, fær þig til að skilja
hvar reiðin á upptök sín. Reiði leiðirtil ofbeldis.
- Ég var staddur í andlegri bækistöð
Bhagwan Osho Rajneesh þegar dauða hans
bar að höndum. Það vakti athygli mína að
hann stappaði stáiinu í syrgjendur með því að
gefa frá sér eftirfarandi yfirlýsingu skömmu
fyrir andlát sitt: „Það er mikil blessun að njóta
samvista við Búdda meðan hann er á lífi en
það er ennþá meiri blessun að vera viðstaddur
þegar hann segir skilið við jarðneska tilveru
fyrir fullt og allt. Vatnsdropinn hefur runnið
skeið sitt á enda í mörgum holdtekjum og hann
sameinast úthafinu, tilverunni eins og hún birt-
ist í almættinu. “ Gætirþú varpað frekara Ijósi á
þessa yfirlýsingu Oshos?
- Viltu að ég fjalli um þessa yfirlýsingu með
tilliti til fráfalls Rajneeshs sérstaklega eða viltu
almenna umfjöllun um aðskiln-
að andlegs fræðara og áhang-
enda hans?
- Mér þætti mestur fengur i
þinni innsýn án tillits til persónu-
legra meininga indverska meist-
arans.
- Þetta er erfiö spurning.
Upplifun þín veltur alfarið á and-
legum iðkunum þínum í lifanda
lífi. Ef þú öðlast einhverja áreið-
anlega reynslu, ósvikna upplif-
un fyrir tilstilli ákveðinna and-
legra iðkana, getur þú orðið
móttækilegur fyrir blessun
Búdda eða einhvers annars. Ef það er tilfellið
gildir einu hvort meistari þinn er á lífi, að skilja
við, á milli lífa eða að ráðgera nýja holdtekju.
Blessun hans er til staðar.
Stundum verða á vegi þínum manneskjur
sem eru á bólakafi í ákveðnum iðkunum sem
eiga að gera þeim kleift að endurfæðast á
▲ Lhamo Dhondrub tveggja ára snáði í faðmi
fjölskyldunnar. Margra mánaða leit að fjórtándu
holdgun Dalai Lama bar árangur er snáðinn
stóðst öll þau próf sem leitarflokkur gerði út af
rikisstjóra Tíbets lagði fyrir hann. Honum tókst
meðal annars að bera kennsla á persónulega
muni og samstarfsmenn Dalai Lama XIII.
himneskum stöðum. (Þessar hugleiðsluiðkanir
eru oftast viðhafðar þegar dauðinn er yfirvof-
andi og iðkandinn æskir þess að komast í
samband við Chikhai Bardo; það alhjúpandi,
hreina Ijósmagn sem fólk getur séð þegar það
er í andarslitrunum.)
Þaö getur veriö mjög erfitt fyrir jaröneskan
líkama að eiga tjáskipti við anda á æðri tilveru-
stigum en eftir dauðann getur líkamslaust út-
frymi farið hamförum og heimsótt æðri tilveru-
stig. Ef slík staða skyldi koma upp ætti meist-
arinn í upphæðum að geta rætt við útfrymið í
mestu vinsemd.
Mér sjálfum finnst mikilvægara að stunda
andlegar iðkanir meðan á lífi manns stendur
en einhverjar undur furðulegar hugleiðslur
tengdar hreinu Ijósi eftir dauðann. Ef þér tekst
ekki að ná tökum á andlegum iðkunum í þessu
lífi getur næsta líf veitt þér annað tækifæri,
nýja von um blómlegt andlegt líf. Meðan á lífi
þínu stendur skiptir mestu máli
að vera góð persóna og þú ættir
að einsetja þér að leggja stund
á andlegar iðkanir.
- Hvað viltu láta afþérleiða í
krafti þeirra áhrifa sem Dalai
Lama hefur á annað fólk?
- Því miöur hafa þessi svo-
kölluðu áhrif á annað fólk ekki
haft sérstaklega heillavænleg
áhrif á nauðsynlegt frumkvæði
Lhamo Dhondrup, Dalai Lama
fjórtándi, um það leyti sem
leitarflokkur tíbetsku stjórnarinnar
hafði upp á honum.
sem allir Tíbetar þurfa að sýna til að málum
okkar sé komið í höfn. Þar af leiðandi álít ég
sjálfur hið mesta böl að margir Tíbetar skuli
líta þannig á stöðu Dalai Lama að hann eigi að
geta gert kraftaverk í alþjóöamálum. Þess
vegna reyni ég yfirleitt að blessa alla góða við-
leitni fólks til að gera þennan heim bærilegri.,
22 VIKAN 13. TBL.1990