Vikan - 11.07.1991, Page 45

Áhrif í húsum
JÓNA RÚNA KVARAN SVARAR LÓU, 19 ÁRA
Kæra Jóna Rúna!
Ég veit eiginlega ekki hvernig ég á aö byrja þetta
bréf en ætla samt að reyna að segja þér frá því
sem veldur mér hugarangri. Málið er að ég er
nýtrúlofuð og fór að búa fyrir nokkrum mánuðum.
Kærastinn minn er sjómaður og ég því heilu vik-
urnar ein heima. Við leigjum litla kjallaraíbúð í
miðbæ Reykjavíkur. Mér finnst eins og ég finni
eitthvað sem ég get ekki fyllilega skýrt svo vel
fari. Ég verð oft óróleg og vil helst komast eitt-
hvað út. Þegar við erum bæði heima finn ég þetta
ekki eins mikið sem betur fer.
Við höfum verið saman í þrjú ár og mjög sjald-
an rifist. Núna er engu líkara en við séum miklu
oftar ósammála og rífumst oft heiftarlega nánast
út af engu. Mér finnst þetta mjög skrýtið og er
næstum viss um að það er eitthvað hérna í íbúð-
inni sem ýtir undir þessa erfiðleika hjá okkur.
Peningamálin eru í lagi eða hér um bil. Við elsk-
um hvort annað. Við erum á margan hátt mjög lík
og viljum bæði lifa friðsömu lífi. Ég man eftir því
að þegar við fluttum hingað sagði frænka mín,
sem býr ofar í götunni, að það hefðu fáir tollað
hér í húsinu, flestir flutt innan árs. Eins sagði hún
að það væri altalað að fólk sliti oftast sambúð, að
því er virtist, þegar það flytti í einmitt þessa íbúð
sem við leigjum. Hún er mjög kunnug fólkinu sem
á húsið og kemur oft bæði til okkar og svo þeirra
á efri hæðinni.
Kæra Jóna Rúna, hvað getur valdið þessu? Ég
vildi óska að þú gætir svarað þessu og veit að ef
þú getur það ekki þá getur það enginn. Ef þú finn-
ur hvernig ég er þætti mér mjög vænt um að
heyra umsögn þina um manngerð mína og
kannski eitthvað fleira sem í mér kann að búa en
ég sé ekki sjálf. Mér finnst ég ekki vera á neinn
hátt sérstök, því miður. Hafðu kærar þakkir fyrir
bæði allar uppbyggilegu greinarnar í Vikunni og
eins hvað þú ert hreinskilin og ráðagóð.
Með fyrirfram þökkum og von um svar.
Lóa
Kæra Lóa!
Innilegar þakkir fyrir bréfið. Eins og þú sérð varð
ég að stytta það töluvert vegna möguleika á að
þú kynnir að þekkjast. Ég minni þig eins og aðra
á að svör mín byggjast á innsæi mínu, reynslu-
þekkingu og hyggjuviti en engri faglegri þekk-
ingu. Við veltum okkur upp úr þessum þáttum til-
verunnar sem trufla sálarró þína hvað mest
þessa dagana og reynum að leita mögulegra
skýringa. Mundu að íhuga vel svör mín áður en
þú notfærir þér nokkurt þeirra. Ekkert gleypa
hrátt.
EINVERA HENTAR EKKI ÖLLUM
Við íhugum til að byrja með einveruna sem slíka.
Það er ágætt vegna þess að okkur gengur mjög
misvel að lifa sjálf okkur af í einveru. Það þarf
yfirleitt töluverðan sálarstyrk og innra öryggi til
að vera einn. Sumum okkar fellur miður að vera
ein á nóttunum og finnst eins og við getum ekki
lifað þann þart sólarhringsins af nema í sam-
félagi við einhvern. Myrkur getur aukið ótta
sumra við einsemd. I sjálfu sér er kannski enginn
grundvallarmunur á örðugleikum við að vera einn
yfirleitt ef við á annað borð eigum í erfiðleikum
með einveru.
Hitt er svo annað mál að ef við eigum nóg
hugðarefni og gerum hugann upptekinn fremur
en einbeita okkur að einverunni, þá eru mun
minni líkur á ótta og óöryggi af völdum einveru þó
tilhneigingin sé til staðar. Ef þú finnur mikinn
óróleika gríþa þig þegar þú ert ein heima er vitan-
lega rétt hjá þér að drífa þig eitthvað út og jafnvel
gista hjá ættingjum eða vinum, ef þig langar ekki
heim í einveruna. Verra er að láta óöryggið, sem
óttinn við einveruna veldur, þróast heldur en að
gera eitthvað í málunum. Við verðum fyrst að sjá
hvar skórinn krepþir, fremur en að þvinga okkur
til að vera í aðstæðum sem eru okkur ofraun sál-
arlega eins og þessar virðast þér stundum. Það
þarf ekki að vera nein sérstök dulræn skýring á
óróleika þeim sem grípur þig heima, jafnvel þótt
þú teljir þig finna eitthvað.
Það er mjög auðvelt að tengja slíkan ótta við
óöryggi almennt sem fær svo ímyndunaraflið í
gang og þá magnast sá ótti sem var fyrir. Hitt er
svo vitanlega til í dæminu að þú sért næm á áhrif
sem geta tengst því dulda í tilverunni og orðið
óörugg af. Flest sem við höfum ekki fulla stjórn á
og þekkjum ekki getur gert okkur óttaslegin.
NÁIN VIÐKYNNING GETUR
LEITT ÝMISLEGT í UÓS
Þú segir að þið séuð tiltölulega nýbyrjuð að búa
saman og fátt hafi truflað samvistir ykkar fram að
þeim tíma að búskapur hófst. ( sjálfu sér er ekk-
ert dularfullt við það þó þið rífist af og til og séuð
ósammála. Eins og þú bendir á eru tilefnin aftur á
móti kannski ekki á trjánum í kringum ykkur eins
og virðist í sumum samböndum. Peningamál í
lagi, þið nokkuð lík og fleira jákvætt.
Ég vil þó benda á, áður en við íhugum dulrænu
möguleikana, að það er ekkert smámál að deila
sjálfum sér með annarri manneskju allan sólar-
hringinn. Við förum náttúrlega úr sparifötunum í
þannig nánd og þá geta komið undan þeim hin
og þessi fötin sem í eru klædd hegðunarvanda-
mál ýmiss konar. Föt sem alls ekki sjást svo auð-
veldlega þess á milli og allra síst við takmarkaðri
viðkynningu.
Það er margsannað mál að jafnvel besta fólk
hefur tilhneigingu til að breytast á umtalsverðan
hátt þegar það hefur sambúð. Þess vegna er ein-
mitt mjög gott að prófa sig áfram í þannig
sambúð, þó ekki væri nema til að kynnast hvort
öðru ögn betur áður en að til dæmis hjónabandi
kemur. Eins og oftar en ekki kemur í Ijós getur
verið erfitt að deila áhyggjum sem tengjast pen-
ingamálum og atvinnuörðugleikum eins og flestir
finna fyrir, sérílagi á yngri árum.
Þér finnst mál þau sem þið rífist út af greinilega
mjög léttvæg og vonandi er þar ekki nein sjálfsaf-
neitun á ferðinni. Þess vegna er hentugt að
gaumgæfa einmitt það sem þú talar um, það er
hvort einhver þau skilyrði séu í húsinu sem fram-
kallað geti möguleika á hinum ýmsu vandræðum,
ef þið verðið sjálf til að koma þeim af stað með
einhvers konar neikvæðni.
HUGSANAGERVI í HÚSUM
Hugurinn er lifandi tæki sem stýrir öllum okkar
hugsunum. Þessu tæki þarf að stjórna vegna
þess að það getur ekki valið og hafnað góðum
eða slæmum hugsunum. Við getum fyllt þetta
tæki af jákvæðum hugsunum og þær hafa eins
og neikvæðar hugsanir ákveðin áhrif. Hugsunum
okkar fylgja sem sagt ákveðin áhrif og þær eru lif-
andi andlegur kraftur sem er flestum nema dul-
rænum ósýnilegur. Margir finna þessi misjöfnu
áhrif hugsana. Okkur getur hreinlega liðið vel eða
illa eftir því hvernig við skynjum þessi áhrif, þar
sem við erum eða komum.
Þessi kraftur hugsananna tekur á sig andlegar
myndir, reyndar það sem kalla mætti hugsana-
gen/i. Það safnast síðan saman þar sem hugsun-
in varð til og myndar nokkurs konar andleg ský
sem sjáanleg geta verið þeim sem eru skyggnir.
Ef við íhugum þetta með rökum er ekki ósenni-
legt að í húsum, sem eru við aldur, séu marg-
breytileg hugsanagervi fyrir hendi þegar íbúar
þeirra yfirgefa þau. Þeir sem flytja síðan í við-
komandi hús geta á einhvern hátt fundið fyrir
þessum lifandi hugsanagervum.
Sumir finna óróleika grípa sig og vilja helst ekki
vera í viðkomandi húsi mínútu lengur en þeir
þurfa. Aðrir tala um að þeim líði svo undur vel í
viðkomandi húsi en skilja bara ekki af hverju. Við
sem erum ofurnæm og skyggn í þokkabót vitum
vel að það er engin ímyndun þegar fólk finnur
þennan augljósa mismun.
JÁKVÆÐ ÁHRIF
Það er til dæmis ekki tilviljun að flestir finna til
friðar og innri kyrrðar þegar þeir koma í kirkjur. I
þeim er venjulegast það besta að gerast í hugum
kirkjugesta. Þeir eru jákvæðir og finna vellíðan
streyma um sig. Bænahald er umtalsverður þátt-
ur í kirkjuhaldi og þess vegna er ekkert skrýtið að
okkur geti liðið vel í þeim. Bænir eru góðar hugs-
anir og við finnum afleiðingar þannig hugsana
streyma á móti okkur þegar inn er komið.
Þeir sem eru mjög næmir á hugsanagervi og
koma í kirkju geta jafnvel fundið á áhrifunum,
sem streyma á móti þeim, hvort nýlega hefur ver-
ið jarðsungið í kirkjunni eða eitthvað annað veriö
14. TBL. 1991 VIKAN 45