Vikan - 05.03.1992, Blaðsíða 36

Á íslandi eru um 85%
íbúðarhúsnæðis í eigu
íbúanna sjálfra. Annars
staðar á Norðurlöndum er
þetta hlutfall aðeins 30%.
Hér er því lítið framboð af
leiguhúsnæði og markaður-
inn frumstæður.
Félagsstofnun stúdenta
sér um rekstur nokkurra
stúdentagarða og fyrirhug-
að er að byggja fleiri slíka.
mundir. Bæði er erfitt að fá viðunandi húsnæði
og svo er það dýrt. Það sem ég hef milli hand-
anna myndi minnka töluvert ef ég færi að
leigja.
FRUMSTÆÐUR MARKAÐUR
Bandalag íslenskra
sérskólanema hefur einnig
hugsað sér að byggja eða
kaupa húsnæði fyrir sína
félagsmenn.

kibúðir vantar á skra' . , ■ „ herbergi]
IBoðin " "*J
herr3^^" í3 Reykjaví^ íjeturj
Greiöslugeta 38 þús. a man. 0 í
tyrirfram. Upplýsir>gar sima 1
i‘ar , otr snyru-*
regtusemi ,Jreina.l
ilp kemur tu D
[súna 96-25988. 0íí baö'- Upf
Á íslandi eru um 85 prósent íbúðarhúsnæðis í
eigu íbúanna sjálfra. Annars staðar á Norður-
löndum er þetta hlutfall aðeins 30 prósent. Hér
er því lítið framboð á leiguhúsnæði og mark-
aðurinn frumstæður, að sögn framkvæmda-
stjóra Húseigendafélagsins. Undir það tekur
formaður Leigjendasamtakanna: „Meginmálið
er að hér verði til eiginlegur húsaleigumarkað-
ur. Þetta er í raun enginn venjulegur markaður.
Hann stendur utan við húsnæðiskerfið en ætti
að vera þar inni. Menn eru að leigja sínar eigin
íbúðir, stundum íbúðir sem á að selja.“ Eins
segir hann reynt með samkomulagi að komast
framhjá lögum um réttindi leigjenda. Reglur
um uppsagnarfrest séu til dæmis ósjaldan
hunsaðar með þessum hætti og leigjendur
þurfi þá að fara úr íbúðum með stuttum fyrir-
vara.
Leigjandinn: „Nýlega fór húseigandinn
þess á leit við okkur að við flyttum áður en
samningurinn rennur út. Við höfum fastan
leigusamning út ágúst 1992. Eigandinn vildi
hins vegar helst að við færum út snemma á ár-
inu.“
STÚDENTAHVERFI ÁRIÐ 2000
Félagsstofnun stúdenta rekur svokallaða
stúdentagarða, annars vegar einstaklings-
garða fyrir 100 einstaklinga, hins vegar hjóna-
garða þar sem eru 142 íbúðir til leigu. Á ein-
staklingsgarða kemst fólk utan af landi en ein-
stæðir foreldrar og barnafólk hefur aögang á
hjónagarða.
Leigjandinn: „Ég hef rétt á garðsvist af því
að ég er utan af landi. Það hefur stundum
hvarflað að mér að sækja um því það væri
ódýrara fyrir mig. Eftir að ég kom til Reykjavík-
ur hef ég alltaf búið í íbúð svo ég get varla
hugsað mér að flytja á heimavist, því hvað eru
einstaklingsgarðarnir annað? Þar þyrfti ég að
deila eldhúsi og setustofu með fjölda manns
og eftir að hafa vanist öðru þættu mér það
bæöi óheimilislegir og ópersónulegir búskap-
arhættir. Ég vildi að boðið væri upp á litlar ein-
staklingsíbúðir. Reyndar skilst mér að nú ætli
Félagsstofnun að fara að byggja slíkar íbúðir
og það líst mér vel á.
Stúdentahverfi árið 2000 heitir bygginga-
áætlun Félagsstofnunar. Þann 1. des. siðast-
liðinn var tekin fyrsta skóflustungan að nýjum
hjónagarði. í honum verða 20 íbúðir fyrir
barnafólk og jafnframt verður þar leikskóli fyrir
110 börn. Arnar Þórisson, framkvæmdastjóri
Félagsstofnunar stúdenta, segir að vonast sé
til að hægt verði að taka þetta hús í notkun í
lok næsta árs. Stefnt sé að því að byggja níu
blokkir til viðbótar af sömu stærð og þá fyrstu
fyrir barnlaus pör og einstaklinga. Hann segir
að þessar blokkir séu hannaðar með sveigjan-
leika í huga og hægt sé að laga íbúðir að þörf-
um barnafólks eftir því sem nauðsyn krefur.
Arnar segir að byggingaframkvæmdir séu að
öllu leyti fjármagnaðar með lánum og láni
Byggingasjóður verkamanna stærsta hlutann,
það er 90 prósent. „Þótt takist að koma fyrir-
huguðu húsnæði í notkun fyrir árið 2000 mun
það alls ekki verða til þess að uppfylla þörf
stúdenta fyrir húsnæði," segir Arnar að lokum.
BÍSN - HEFUR STOFNAÐ EIGIN
HÚSNÆÐISMIÐLUN OG
BYGGINGASJÓÐ
Aðeins nemendur i Háskólanum hafa aðgang
að stúdentagörðum og húsnæðismiðlun stúd-
enta. Atli Georg Lýðsson, hjá Bandalagi ís-
lenskra sérskólanema (BÍSN), segir að í haust
hafi félagið falast eftir samstarfi við húsnæð-
ismiðlunina en fengið neitun. Það hafi því
stofnaö eigin húsnæðismiðlun. Hann segir að
langmest framboð sé af stökum herbergjum en
eftirspurnin sé hins vegar fyrst og fremst eftir
tveggja herbergja íbúöum. BÍSN hefur einnig
áform um að kaupa eða byggja íbúðir til að
leigja sínum félagsmönnum og hefur stofnað
byggingasjóð í því skyni. Atli segir að þessi
mál séu enn á frumstigi. Búið sé að sækja um
lán hjá Húsnæðisstofnun og fá lánsloforö. Enn
sé hins vegar ekki vitað hve hátt það lán verði
né hvenær því verði úthlutað. Eins hefur félag-
ið sótt um einhverja fyrirgreiðslu hjá Reykja-
víkurborg og fengið jákvæð viðbrögð en þó
ekki loforð, að sögn Atla.
FLESTIR ÁFRAM Á ALMENNUM
LEIGUMARKAÐI
Eftir að Lánasjóðurinn fór að gera þá kröfu að
námsmenn sýndu fram á leigugreiðslur með
skattframtali hefur áhugi húseigenda á því að
leigja þeim minnkað. Áður þóttu þeir jafnvel
eftirsóknarverðari leigjendur en aðrir en nú
hefur það breyst. Þetta sést til dæmis á því að
framboð á húsnæði hjá húsnæðismiðlun stúd-
enta hefur minnkað eftir breytingarnar hjá
Lánasjóðnum. Það er greinilegt að framboð á
því húsnæði sem stúdentar sækja mest eftir er
alls ekki nóg. Litlar íbúðir eru eftirsóttastar en
af þeim er minnst framboð og þær eru hlutfalls-
lega dýrastar. Það er þvi erfitt fyrir stúdenta að
fá hentugt húsnæði á viðráðanlegu verði. Fyrir
þá sem leigja á frjálsum markaði virðist einna
hagkvæmast að leigja stórar íbúðir. Því fylgja
hins vegar ýmis vandamál. Til dæmis hentar
ekki öllum sami leigutími og fólk á einfaldlega
misvel saman.
Félagsstofnun stúdenta sér um rekstur
nokkurra stúdentagarða og fyrirhugað er að
byggja fleiri slíka. Bandalag íslenskra sér-
skólanema hefur einnig hugsað sér að byggja
eða kaupa húsnæði fyrir sína félagsmenn. Það
er hins vegar Ijóst að þessar framkvæmdir
koma seint til með að fullnægja þörf stúdenta
fyrir húsnæði nema að litlu leyti. Eftir sem áður
mun stærstur hluti þeirra þurfa að leita fyrir sér
á almennum leigumarkaði, sem að öllu
óbreyttur er langt frá því að svara þörfum
þeirra.