Vikan - 05.03.1992, Blaðsíða 64

LEIKARINN RICHARD PRYOR:
EITT SINN
SKÆR STJARNA
- NÚ FALLANDI
HARMSAGA UM HÆFILEIKARÍKAN GRÍNISTA
Rlchard Pryor og fyrrum elglnkona hans,
Jennlfer Lee.
Velklulegur að sjá en samt sæll I faðml fjölskyldunnar.
Svlpmynd úr Lady Slngs the Blues þar sem
Rlchard Pryor lék á mótl stórsöngkonunnl Dlana
Ross.
Margir geta tekiö undir
aö þaö hafi verið
Richard Pryor sem
ruddi brautina fyrir aöra þel-
dökka grínista eins og til að
mynda Eddie Murphy sem lít-
ur á Richard Pryor sem læri-
föður sinn. Það mátti líka sjá
þá saman f myndinni Harlem
Nights (1989).
Glöggir áhorfendur, sem
sáu síðustu mynd Richards
Pryor, Almost You (1991),
gátu séð að þar var sjúkur leik-
ari á ferðinni. Hann var fölur,
tággrannur og átti erfitt með að
ganga eðlilega. Hvað veldur?
Richard Pryor þjáist af hrörn-
unarsjúkdómi og gerir sér nú
grein fyrir því að hann geti
sjálfum sér um kennt. Strax í
upphafi leikara- og grínista-
ferilsins, sem hófst á sjöunda
áratugnum, hóf hann neyslu
►
Grínistinn
hrjáði
Richard
Pryor vlð
upptökur
á Almost
You sem
gerð var (
fyrra.
eiturlyfja sem átti eftir að
draga dilk á eftir sér. Það er
sorglegt að vita til þess að
þessi hæfileikaríki grínisti
skuli eiga við að striða sjúk-
leika sem gerir honum leikara-
starfið og lífið óbærilegt. Þeg-
ar litið er um farinn veg koma
upp í hugann allar þær fjörutíu
kvikmyndir og sjónvarpsþættir
sem hann lék í á tuttugu og
fimm ára ferli sínum.
Bestu kvikmyndirnar með
Richard Pryor eru án efa Stir
Crazy (1980), The Toy
(1982), The Lady Sings the
Blues (1972), California Su-
ite (1978), Bustin Loose
(1981), Superman III (1983),
Somekind of Hero (1982) og
Jo Jo Dancer, Your Life Is
Calling (1986) sem er sjálfs-
ævisaga hans. I þeirri mynd
greinir Richard Pryor frá dap-
urlegri bernsku sinni.
Hann ólst upp hjá móður
sinni sem var vændiskona og
sjálfur var hann vandræða-
unglingur. I fyrrgreindri mynd
fjallaði hann einfaldlega um
erfiðan lífsferil sinn en þrátt
fyrir erfiða æsku hafði hann
eitt, hæfileika. Hann hafði
hæfileika til að vekja hlátur og
skemmta fólki. Auk bernsk-
unnar fjallaði hann um ein-
manaleika, eiturlyfjavanda og
hjónabandserfiðleika í mynd-
inni Jo Jo Dancer. Hann var
ófeiminn við að sýna Iff sitt
eins og það var en myndin
hlaut litla athygli þar sem hún
þótti of alvarlegs eðlis og lítt
fyndin. Hún var fyrst og fremst
uppgjör hans við fortíð sína.
Greinarhöfundi þótti myndin
athyglisverð og sýna lista-
manninn í nýstárlegu Ijósi.
Auk þess má draga lærdóm af
þessari mynd eins og öðrum
myndum sem fjalla um sams
konar efni. Nefna má Frances
64 VIKAN 5. TBL. 1992