Vikan - 11.06.1992, Blaðsíða 36

SMASAGA EFTIR RIKARÐ O. PALSSON
að fyrsta sem ég gerði, eftir að orðin
ÝTTU Á ENTER birtust á skjánum í
miðjum bréfaskriftum til erlends kunn-
ingja, var að gá hvort símamótaldið væri í
sambandi. Svo var ekki.
Ég reyndi að vista það sem komið var af
bréfinu. Jújú, rúllutjaldið fór niður og „vista"
sortnaði. En það eina sem gerðist eftir músar-
klikkið var aö hin blikkandi skipun lengdist í:
ÉG SAGÐI: ÝTTU Á ENTER!
Ég er ekki ýkja myrkfælinn maður og hef allt-
af hlegið heilum hlátri að öllu sem kennt er við
„dulræna reynslu" enda aldrei reynt neitt
sjálfur, né heldur tekið mark á gaspri manna
og bóka um þvílíkt. Þar að auki virðist greinin
loksins - guði sé lof - vera farin að dala eftir
áratuga blómaskeið á bókamarkaðnum, þegar
skyggnilýsingabækur, fjarpatsrit, andaglasa-
kukl og álíka speki reið húsum. En nú risu mér
hár á hnakka svo að ég hálfpartinn dauð-
skammaðist mín.
Ég hristi því af mér, slökkti á tölvunni, beið
tuttugu sekúndur og kveikti á ný með rit-
vinnsluforritsdiskinn inni. Allt gekk eðlilega unz
ég opnaði fælinn.
f stað þess að góðkunnur skjalalistinn birtist
komu hin dularfullu skilaboð aftur í nýju til-
brigði:
ÞÚ SLEPPUR EKKI, FYRR EN ÞÚ ÝTIR Á
ENTER!
Nú var mér öllum lokið. Með viðbragð-
ssnerpu villtavestursbófa seildist ég eftir
slökkvirofanum. Hann skrensaði undan sveitt-
um vísifingrinum en mér tókst þó að slökkva.
Hélt ég. Því að klikkið kom. Hið heyranlega
klikk.
En Ijósið fór ekki af skjánum. Þvert á móti.
Nú hljóp skratti í veiruna. Bókstaflega. Glott-
andi hyrnt andlit súmaði upp og niður. Tístgjaf-
inn hló ískrandi stafrænum nornahlátri og dreit
úr sér heilum fossi af rísandi og fallandi tóna-
runum.
Mér varð óneitanlega ekki um sel. Sviðs-
mynd úr Sígildum sögum aftan úr bernsku
flaug mér fyrir hugskotssjónir: Þegar söguhetj-
unni og drukkna sjómanninum í Djöflaflösku
Stevensons birtist kölski himself Ijóslifandi
uppúr álagabokkunni, eftir að gangverð henn-
ar er komið niður í eitt sentím og eilíf glötun
blasir við.
Ég hafði þó rænu á að rífa rafleiðsluna úr
innstungu. Hananú! Ég varpaði öndinni léttar.
En of snemmt.
Myndin hélzt óbreytt á skerminum og sýndi
hvergi á sér fararsnið. Þessi uppákoma ætlaði
engum þekktum lögmálum að lúta.
Þó var líkt og veiran - eöa hvað það nú var
- skildi að nú væri kannski vænlegra að slá á
léttari strengi því allt í einu hjaðnaði djöfla-
músíkin og eftirfarandi skilaboð birtust, um leið
og ásjóna andskotans dróst saman í doppu og
hvarf:
EIGUM VIÐ AÐ VERA VINIR?
Þetta hafði tilætluð áhrif. Mér varð aðeins
rórra. Veirulætin urðu ögn mannlegri. Ekki ólíkt
tölvunni HAL úr „Ódysseifsför 2001“, þegar
Bowman geimfari dró allt ég-ið úr henni, skúffu
fyrir skúffu, þar til hún gekk í barndóm og raul-
aði Ljú-fa Ann-a, láttu mig viss-u fá...
Samt með fyrirvara. Jafnvel tölva með vit
fimm ára krakka er til alls líkleg.
Ég beit á jaxlinn og páraði á lyklaborðið:
ÞAÐ ER UNDIR ÝMSU KOMIÐ . . .
Mér varð litið til rafmagnssnúrunnar sem lá
eins og uppþurrkaður áll á parketgólfinu. Þessi
dæmalausu tjáskipti virtust hvorki háð heil-
brigðri skynsemi né aðkeyptu rafmagni. Stafir
mínir flygsuðust skilvíslega upp á skjáinn.
Tölvupúkinn tók stórmannlegu gálgagrobbi
mínu furðu vel og blikkaði:
ÞÉR ER EKKI FISJAÐ SAMAN! JÆJA,
ÝTTU NÚ Á ENTER.
Ég játa það hér með að ég var búinn að fá
mér einn lítinn enda laugardagskvöld og vanur
að blanda geði við pennavinina ytra undir létt-
um áhrifum einu sinni á viku. En þegar hér var
komið var snarlega farið að renna af mér. Auk-
inheldur var ég einn heima í fjarveru Ingudísar
konu minnar - ef frá er talinn heimiliskötturinn
sem hvort eð er var sama um allt nema kvöld-
verðinn sinn.
Svarleikur minn í stöðunni var ekki beysinn.
En mannlegur. Ég ýtti á ESC.
Það hlaut að merkja escape, undankomu.
Eins og sjá má telst ég varla langt kominn í
tölvumálum enda nota ég þennan kísil-Mími
aðallega sem útvíkkun á venjulegri ritvél, eins
og ku víst algengast. Auk þess bauð mér æ
meir i grun að ENTER gæti reynzt eitraður
fingurbrjótur. „Undir ýmsu kornið" var því hálf-
gert hálmstrá til að vinna tíma.
Tölvan: ÞÚ SÆRIR MIG. ERUM VIÐ EKKI
VINIR?
Ég: HVAÐ VILTU?
Tölvan: ÖÐLAST TRAUST ÞITT.
Ég: MEÐ ÞVl' AÐ LÁTA MIG ÝTA Á
ENTER?
Tölvan: ALLAVEGA MEÐ ÞVÍAÐ ÝTA EKKI
Á ESC.
„Ó ekki!" hugsaði ég. „Við erum jafnari en
ég hélt.“ Ég flýtti mér að ýta á CONTROL.
Tölvan: JÁ, HERRA?
Ég: GERÐU MIG RÍKAN.
Tölvan: ÝTTU Á . .. ÝTTU Á .. ÝTTU
Á... Skjárinn fylltist af rökrænum lokleysum
sem óþarfi er að hafa eftir. í bláenda kom stutt
talnaröð.
Ég: HA?
Tölvan: HREINUM ER ALLT FUNDIÐ FÉ.
Hér lauk samtali því það slokknaði á
skjánum.
Þó að ég hafi aldrei hlotið þá náðargáfu að
höndla stærðfræði lagði ég talsverða hugar-
orku í að rannsaka þetta kveðjuskot. Reyndar
náði ég rétt að hripa það niður í tæka tíð (á
rauða minnismiðablokk sem ég hef alltaf innan
seilingar ef ske kynni að góð hugmynd hlypi á
snærið - fæstir skríbentar hafa efni á öðru) og
næstu daga á eftir braut ég heilann, svo brak-
aði i hverju tré, um hvaða lærdóm mætti draga
af þessum merkingarlausu arabísku tölustöf-
um að handan.
Um stundarsakir taldi ég sjálfum mér trú um
að þeir stæðu í sambandi við tölu dýrsins í Op-
inberunarbókinni en hvorki það né annað gekk
upp.
Ég varð engu nær.
Síðan gleymdust tölurnar, miðinn týndist og
veigameiri málefni urðu ofar í huganum.
Ég lenti í langvarandi andlegri ördeyðu -þvi
sem enskumælendur kalla writer’s block. Út-
gefandinn minn varð fyrst áhyggjufullur, síðan
örvæntingarfullur. Það endaði með að hann
borgaði mér tilskildar skaðabætur og rifti
samningi okkar enda salan á eldri bókum mín-
um dottin upp fyrir; lesendur og gagnrýnendur
misstu áhugann þegar ekkert nýtt bættist við.
Þetta var líkt og martröö sem ætlaði aldrei
að linna.
Tvö ár liðu. Ég var farinn að drekka fleirum til
en pennavinunum og oftar en á laugardögum.
Satt að segja flesta daga vikunnar. Orðinn
skuldseigari en andskotinn enda heimilið á
góðri leið með að lenda undir hamrinum. Ég
fylltist sjálfsvorkunnsemi, konunni og jafnvel
nánustu vinum til ama og armæðu.
Þau sögðu: Þú ert að verða aumingi.
Svona segja hollvinir á fyrsta stigi. Ég reyndi
að hlæja að því en innst inni fann ég að það
var satt.
Hugmyndatómið var algert. Dag eftir dag
glotti nakinn tölvuskjárinn hæðnislega við upp-
blæstri og auðn unz ég þoldi ekki lengur við og
braut hann í æðiskasti.
Það blés ekki byrlega. í sannleika sagt fór
ég að hugleiða stytztu leiðina út úr þessu öllu.
Hún Dísa mín mundi bjarga sér enda vorum
við enn barnlaus.
Ég var bara fyrir henni.
Það var komið svartasta skammdegi, viku
fyrir jól þegar ég ákvað að Ijúka þessu af. Ég
hafði hugsað mér að verða úti í afskekktri
hraungjótu. í senn fallegt og hagnýtt niðurlag á
ævisögunni. Láta sig bara hverfa þarna uppi á
óspilltu öræfunum, tófum og hröfnum til saðn-
ingar. Og enginn óþarfa útfararkostnaður.
Teygja mætti úr dúnmjúkri helfró með ví-
36 VIKAN 12. TBL. 1992