Vikan - 11.06.1992, Qupperneq 45

HVAÐ ER TIL RÁÐA?
Menntun, fræðsla og fyrir-
byggjandi aðgerðir eru það
sem koma skal í sambúð
svartra og hvítra. Bush
Bandaríkjaforseti hefur látið
þau orð falla að algjör upp-
bygging þurfi að eiga sér stað.
Svertingjar eru þó á einu máli
um að nú dugi ekki orðin tóm
heldur skuli verkin tala. Við-
felldinn blökkumaður, Willie
Williams, hefur verið ráðinn
lögreglustjóri og tekur við á
næstu vikum. Ætlunin er að
fjölga stórlega þeldökkum lög-
regluþjónum, ekki síst í þeim
hverfum þar sem púðrið er
eldfimast og glæpaflokkarnir
öflugastir, jafnframt er talið að
þetta verði í síðasta sinn sem
svertingjar verði útilokaðir frá
þátttöku í kviðdómi sem úr-
skurðar í málum sem varða
hagsmuni þeirra og réttindi.
Kalifornía er sólríkur staður,
þar sem áður var villta vestrið
og gullgrafararnir streymdu í
hrönnum til að leita að málm-
inum gula. Kalifornía er líka
leiðarendi þeirra sem hafa
safnað og sparað ailt sitt líf til
þess að geta eytt áhyggju-
lausu ævikvöldi í ævarandi
sól. Hingað koma misjafnir
sauðir í ólíkum erindagjörðum
í leit að allsnægtum, frama og
frægð. En það þarf aö hafa fyr-
ir því og veruleikinn er sjaldn-
ast í kallfæri við væntingarnar.
i Kaliforníu einni vafrar ein
milljón heimilislausra um og
veit ekkert hvað næsti dagur
ber í skauti sér. Stór hluti
þessa fólks kom hingað í leit
að draumnum sem hefur fyrir
löngu breyst í martröð.
Hingað flæða eiturlyf frá
Mexikó, Mið- og Suður-Amer-
íku gagngert ætluð ungu
„áhugasömu" fólki sem er fúst
aö feta sin fyrstu spor í frum-
skóginum, vopnað sprautum,
hnífum, jafnvel vélbyssum. Já,
það gerir margt misgott undir
sömu sólinni og nú liggur það
fyrir að þeir sem héldu um
stjórntaumana þegar eldarnir
5000 brunnu verði látnir svara
til saka ... í næstu kosningum
því mannslíf fyrir málstaðinn,
þó góður sé, er of mikið af því
góða.
Lausnin liggur í markaðs-
kerfinu, þar sem hið opinbera
og fylkið sjálft búa til hvetjandi
aðstæður sem örva fyrirtæki
til að fjárfesta í hverfum og at-
vinnutækifærum þeldökkra og
annarra sem verst uröu úti í
óeirðunum. Þá þarf að flytja
inn í þessi hverfi kennara sem
flytja með í farteskinu von og
uppbyggjandi aðferðir til
handa þeim börnum sem eins
og er heyra ekki annað en bar-
lóm kennara sem beinlínis til-
kynna börnunum að þeirra
bíði ekkert nema gatan og
glæpagengin sem hafa hreiðr-
að um sig eins og ormar í
gömlu rusli.
Sá lærdómur sem aðrar
þjóðir geta dregið af þessu er
að þann dag sem manneskjan
missir þá trú að húr. ot' ? tt
réttlæti í greiþar kerfisins ar
voðinn vís og upplausn
skammt undan. Við skulum
bara eitt andartak ímynda okk-
ur að íslendingar hefðu neyöst
til að fara með landhelgismálin
sín fyrir Alþjóðadómstólinn í
Haag og einn dag á venjuleg-
um miðvikudegi kæmi svo úr-
skurðurinn: Landhelgin skal
færö aftur, ekki í 12 mílur,
heldur 4, jafnvel 3. Hætt er við
að einhver íslendingur myndi
ganga út á götu og taka til
hendinni, jafnvel grípa til
vopna ef hann gæti gengið að
þeim vísum inni í skáp eða
undir kodda, eins og stór hluti
Ameríkana. Þetta segir sig
sjálft. □
JONAS JONASSON SKRIFAR
Mauraland
sjálfsdýrðar
Islensk
pólitík er
sandkassa-
lelkur þar
sem mesta
frekjudoll-
an hefur
mesta
plássió.
Eg er kominn á þennan
kyrrláta aldur, þar' sem
erill hvunndagsins er
eins og þreytandi suð í mask-
ínu sem ekki er hægt að
stoppa. Ég man sumardaga
fyrir rúmlega tveimur áratug-
um, þegar við hjónin vorum á
Spáni með litla dóttur okkar
sem hafði aldrei áður ferðast
mikið út fýrir Elliðaárnar. Á
leiðinni suður á flugvöll horfði
hún með eftirvæntingu á það
sem fyrir augu bar og þegar
við ókum framhjá Vogum
spurði hún hvort þetta væri
T Hinir
minni mátt-
ar krefjast
réttlætis og
betri kjara
en hefur
ekki verið
svarað.
Spánn. En þegar í sólina kom
hafði sú litla hvað mesta
ánægju af að horfa á maurana
í sandinum á leiksvæði barna
við hótelið. Hún gat löngum
stundum setið í sandinum og
horft stórum augum á erilinn í
maurabyggð og stundum hló
hún hátt og kallaði þá gjarnan
til mín að koma og sjá.
Mér finnst mannlíf oft vera
eins og mauraþúfan suður á
Spáni og fróðlegt að fylgjast
með sumum þeim manna-
maurum sem hvað stífast
stressa sig við að „ná langt" í
lífinu og vera áríðandi. Það
hefur oft vakið mér furðu hvað
sömu menn eru störfum
hlaðnir í nefndum og ráðum
ríkisins, en þurfa jafnframt að
sinna sínum föstu störfum og
segir sig sjálft að eitthvað
verður að sitja á hakanum og
það kemur í Ijós að oftast er
það fasta starfið sem verður
útundan.
Hvað er það nú sem veldur
því að sami maðurinn er settur
í allar þessar nefndir og ráð,
auk þess að gegna kannski
þýðingarmiklu og erilsömu
lífsstarfi? Maður hlýtur að
álykta að það séu hæfileikarnir
sem ráöi því og spyr þá sjálfan
sig hvort viðkomandi maður sé
einn í landinu búinn slíkum
hæfileikum. En, nei, það er
ekki skýringin heldur að við-
komandi er mjúkmáll og sann-
færandi í allri umræöu, hefur
yndi af kokkteilboðum þarsem
menningin er til umræðu og
menningarpostular fjölmenna
til að vera gáfaðir á opinberum
vettvangi, gefa sér tíma til að
horfa í myndavélina sem alltaf
er til staðar þar sem dýrðin er
skærust og - eru í réttum
flokki.
íslensk pólitík er ákaflega
barnaleg. Hún er sandkassa-
leikur þar sem mesta frekju-
dollan hefur mesta plássið,
stærstu sandhrúguna og lætur
sér á sama standa þó að leik-
félagar verði útundan. íslensk
pólitík er niðurlægjandi fyrir
marga þá sem vilja taka þátt í
þeim ósköpum. Síðasti harm-
leikur heimskunnar er byltingin
í Menningarsjóði, þar sem
sjálfstæðiskonu var vikið
burtu, alþýðuflokkskona gerð
að aðalmanni en síðan vikið úr
þeirri stöðu því flokkur hennar
treysti henni ekki til starfans.
Viðkomandi kona lýsti því yfir
að hún ætlaði að segja sig úr
flokknum ef henni væri ekki
treyst og varð auðvitað að
standa við það. Alþýðuflokkn-
um virtist standa á sama um
þessa konu, sem vill vel og er
betri en engin. Miskunnarleys-
ið réð, leikfléttur urðu til á
skákborði hégómans, per
sónudýrkunin varð ofan á,
skítt veri með málefnið!
Þannig er ísland, mauraland
kunningsskapar, meðal
mennsku og sjálfsdýrðar. Bitl-
ingagræðgin rekur menn
áfram í endalausum erli, því
fleiri nefndir og því fleiri ráð,
því fleiri innrömmuð dýrðar-
spjöld á vegg, sem viðkomandi
getur síðan setið við að horfa
á og sagt við sjálfan sig: „Þetta
var nú meðan ég var allt í öllu
og átti menninguna. Ég var
góður þá og ómissandi. Það
var þegar ég starfaði hjá ...
æ, hvað var það nú aftur sem
ég hafði að aöalstarfi?1 □
12. TBL. 1992 VIKAN 45