Vikan - 09.07.1992, Blaðsíða 9
TEXTI: VALGERÐUR JÓNSDÓTTIR / LJÓSM.: BINNI
LISTAMENN A HELLU: LEIFUR ÞORARINSSON TONSKALD
OG INGA BJARNASON LEIKSTJÓRI
i
* iBl II# I i 1 II II
ERFIÐ OG LJÓT
Leifur Þórarinsson og
Inga Bjarnason eru meö-
al þeirra listamanna sem
hafa flutt sig úr skarkala höf-
uðborgarinnar og sest aö á
Hellu. Þau voru nýbýin að koma
sér fyrir í einbýlishúsi, sem
þau keyptu sér fyrir skömmu,
er Vikuna bar þar aö garði.
Leifur haföi fallist á viðtal en
tók fram aö hann væri frekar
illa haldinn þar sem hesturinn
hennar Ingu heföi kastað hon-
um af baki með þeim afleiðing-
um að rifbein og viðbein brotn-
aði. „Þú verður að sætta þig
við að ég stynji meðan á sam-
talinu stendur,11 sagði hann í
símann áður en lagt var af
stað yfir heiðina og hann kem-
ur hálfhaltrandi til dyra. Þau
eiga tvo hesta. „Ætli verði ekki
að drepa hestinn hennar Ingu,
hann verður bara notaður í
bjúgu." Hann segir þau ekki
mikla hestamenn en íbúar á
Hellu eiga yfirleitt allir hesta.
„Fólkið hér í húsunum í kring
á flest allt hesta, þetta er land-
lægur siður hér um slóðir, allt
frá landnámstíð, svo þetta er
ekkert tískufyrirbæri. Hér eru
tíu sinnum fleiri hestar en
menn.“
Hvers vegna völdu þau
Hellu? „Leifur vildi flytja," segir
Inga og Leifur jánkar því, segir
þau hafa valið Hellu þar sem
stutt er til Reykjavíkur. „Það er
góður vegur og þó menn hafi
verið aö setja fyrir sig ófærð á
veturna er ekki erfitt að fara á
milli nema tvo til þrjá daga á
vetri. Erfiðasta færðin á vet-
urna er í Reykjavík. Auðvitað
getur verið glæfralegt á heið-
inni en þá er maður ekki að
tefla í neina tvísýnu, gistir
bara í bænum. Annars er
furðulegt aö ekki skuli vera
búið að leggja lestarkerfi um
landiö, það myndi breyta miklu
um búsæld landins."
Eiga þau ættir að rekja til
þessara slóða? „Já.“ Inga
segir það hafa komið í Ijós við
nánari eftirgrennslan að lang-
afi hennar var fæddur á Sela-
læk og faðir hans var frá Kálf-
holti. Leifur er hins vegar ætt-
aöur að norðan og austan.
„Faðir minn var af þingeyskum
ættum og fólkiö hans var aust-
an af Seyðisfirði og frá Húsa-
vík. Móðir mín var frá Sauðár-
króki og amma mín Skagfirð-
ingur og Húnvetningur. Að
þessu fólki standa alls konar
bændur eins og reyndar öllum
Islendingum öðrurn."
Þetta er ekki [ fyrsta sinn
sem Leifur er búsettur utan
Reykjavíkur. „Ég hef alltaf ver-
ið í góðum tengslum við lands-
byggðina, var í sveit á sumrin
sem barn og svo bjó ég tvö ár
á Akureyri, tvö ár var ég skóla-
stjóri Tónlistarskólans í Vest-
mannaeyjum og eitt ár var ég
á ísafirði." Þar að auki er hann
heimsborgari, bjó sex ár í New
York meðan hann var þar við
nám og í Kaupmannahöfn í
sex ár, auk þess sem hann var
við nám í Austurríki og Þýska-
landi og segist hafa þvælst þar
um slóðir í nokkur ár.
„Rangæingar eru sérstakur
þjóðflokkur," segir Leifur. „Þeir
eru rólegir í tiöinni, skynsamir
og góðir búmenn. Þeir hafa
skemmtilegan húmor, láta
samt ekki fara mikið fyrir sér,
eru lágværir og kurteisir. Það
eru miklar bújarðir hér á
Suðurlandsundirlendinu og hér
hefur verið unnið þrekvirki í
landgræðslunni, eins lítið og
hefur verið lagt af fjármunum
til þeirra hluta. Ef ekki væru
hugsjónamenn sem stæðu að
þessu veit ég ekki hvernig
þetta svæði væri. Þetta eru
öndvegismenn sem ættu að fá
medalíur á hverju ári fyrir starf
sitt. Það er greinilegt að þeim
þykir vænt um landið sitt. Það
er erfitt að vera bóndi núna því
landbúnaðarstefnan er eitt í
dag og annað á morgun. Það
er furðulegt að mönnum skuli
detta í hug að leggja landbún-
aðinn niður. Búskapur er lífs-
skoðun og lífsform, allt annað
en þeir menn geta skilið sem
sitja á skrifstofum og eru að
kortleggja þetta. Fólk hefur
sínar rætur í sveitinni og hefur
lifað hér ættlið fram af ættlið.
Það er einkennilegt hugarfar
að láta sér detta í hug að
strika yfir slíkt með einu
pennastriki."
Hann segist ekki sakna
Reykjavíkur. „Reykjavík er
erfið borg og Ijót, meö kauða-
legum monthúsum. Ég hélt að
ráðhúsið yrði fallegt en það
hefur mislukkast, þetta er
vondur arkitektúr. Það er eng-
in borgarmenning til i þessu
landi, Reykjavík hefur bara
ókosti stórborgarinnar. Það er
til dæmis miklu meiri ró yfir öllu
i New York, að ég tali nú ekki
um stórborgir í Evrópu.“
Hann var í tónlistarnámi í
New York á árunum 1959-
1965/66 og vann auk þess
sem fréttamaður fyrir Samein-
uðu þjóðirnar, sat meðal ann-
ars á alþjóðaþinginu sem að-
stoðarmaður. „Þetta var í lok
McCarthy-tímans, um svipað
leyti og Kennedy fór fram.“
- Hefurðu komið til New
York nýlega?
„Já. Inga, hvað er langt síð-
an við fórum þangað?" Hann
kallar í Ingu sem er önnum
kafin við að baka ameríska
jólaköku, uppskrift úr ævisögu
Katrínar Hepburn. Hún segir
að þaö séu þrjú ár síöan þau
fóru með tónverk í farangrin-
um til að vera við opnun á mál-
verkasýningu hjá Gunnari
Erni. „Fengum þessa mynd í
staðinn," segir hann og bendir
á stórt málverk á veggnum
andspænis. „Þaö var miklu
meira talent í borginni hér
áður fyrr, meira um að vera í
tónlist, myndlist og almennt í
listalífinu."
- Hvar er talentið núna?
„Ætli það sé ekki í Berlín,“
segir Inga. „Þjóðverjar hafa
náð forustunni í Evrópu og
það eru spennandi tímar fram-
undan.“
Sólin hellir geislum sínum
yfir stofuna þar sem við sitjum
á stólum á flísalögðu gólfinu,
innan um húsgögn sem eru
eins og spönsk í aðra ættina.
Inga er í stuttbuxum með breið
axlabönd þar sem veðrið er
yndislegt og hún nýkomin inn
frá því að spjalla við bænd-
urna í nágrenninu. Leifur seg-
ist vera að koma húsinu í
gagnið, hafa fengið iðnaðar-
menn til að leggja flísarnar á
gólfið. „Þaö eru mjög góðir
iðnaðarmenn hér um slóðir en
maður er kominn á hausinn
áður en maður er búinn að sjá
nokkurn árangur." Við förum
að tala um þetta yndislega
veður úti eins og allra góðra
íslendinga er siður. „Frænka
14. TBL 1992 VIKAN 9