Vikan - 09.07.1992, Blaðsíða 54

TEXTI: ANNA HILDUR HILDIBRANDSDÓTTIR / LJÓSM.: BJARNI HARÐARSON O.FL.
MENNINGARMIÐSTÖÐ OG KAFFIHÚS OPNAÐ Á EYRARBAKKA
GAMLI BARNASKÓUNN
GÆDDUR LÍFI Á NÝ
Flestir vita aö Eyrarbakki
er forn verslunarstaður
en faerri vita kannski að
þar var stofnaður fyrsti barna-
skólinn á landinu árið 1852.
Árið 1880 var byggt nýtt hús
undir starfsemi skólans, á litl-
um hól á Skúmsstaðarlóðinni,
sem hýsti hana fram til 1913.
Eftir það var húsinu breytt í
íbúðarhús, stækkað og flutt á
steyptan grunn nær Búðar-
stígnum þar sem það stendur
enn í dag. Þar var síðan um
árabil rekin gisti- og greiðasala
og leigð út aðstaða til lækn-
inga, þannig að húsið hélt á-
fram að iða af því lífi.
Þetta er virðulegt gamalt
timburhús, eitt af mörgum
gömlum húsum í þorpinu sem
eru augnakonfekt þeirra sem
eiga leið hjá og bera þess vitni
aö vera hluti merkrar sögu.
árið 1987 festi Bergljót Kjart-
ansdóttir myndlistarkona kaup
á gamla barnaskólahúsinu,
sem þá hafði staðið autt í 25
ár, með það aö markmiði að
koma þar á fót menningarmið-
stöð. Nú, fimm árum seinna,
eru markmiðin að verða að
veruleika í samstarfi hennar
og Jóhönnu Leopoldsdóttur
sem kom inn i verkið fyrir ári.
Þegargamlar ræturtoguðu í
Bergljótu, sem hefur verið bú-
sett meirihluta ævi sinnar er-
lendis, keypti hún sér pínulítið
hús á Eyrarbakka til þess að
eiga sér athvarf þar sem hún
gæti ræktað tengsl við landið
sitt á ný.
„Ég þekkti hérna gamlan
smið sem hjálpaði mér mikið
við að gera upp litla húsið mitt.
Á milli okkar var mjög góð vin-
átta og við töluðum mikið
saman. Ég held að upp úr því
hafi kviknað hjá mér hug-
myndir um það sem ég vildi
vinna að.hér á íslandi í tengsl-
um við myndlistina," segir
Bergljót hugsi. „Mér finnst ég
alltaf hafa skynjað að hér á
þessum stað hafi veriö mjög
Þannig var aðkoman að húsinu þegar taka skyldi til starfa við
endurbætur á því eftir að það hafði staðið afskiptalaust í
aldarfjórðung.
stórir hlutir. Seinna fóru þess-
ar hugmyndir að tengjast
þessu húsi sem stóð autt hér í
miðju þorpinu. Mér fannst
liggja beint við að endurvekja
hér eitthvað félagslegt og
menningarlegt.
Eftir að ég keypti húsið byrj-
aði ég að huga að þvi hvaða
leiðir væru færar til að gera
það upp. Það þurfti mikið að
gera. Hér var hvorki hiti né raf-
magn og ekkert rennandi vatn.
Það þurfti því að leggja allar
lagnir og grafa fyrir skólpi, fyrir
utan að skipta um bárujárn og
skafa upp alla veggi hér að
innan. Þetta tók allt saman
mjög langan tíma, fyrst og
fremst vegna peningaskorts.
Ég komst fljótlega að því að
það var ekki mikill áhugi hjá
yfirvöldum að veita styrki til
lagfæringar."
Jóhanna skýtur hér inn í að
það sé talandi dæmi um
áhuga stjórnvalda á að við-
halda gömlum húsum sem
I menningarverðmætum að
i *
• j \ I
Þessi mynd mun vera frá því um 1920 en þá var rekin í húsinu gisti- og greiðasala. Það er því ekki
alveg nýtt að í húsinu fari fram veitingaþjónusta ...
54 VIKAN 14.TBL. 1992