Vikan - 24.10.2000, Blaðsíða 4

Kæri lesandi
íslensk ojfitumenning
*y að kom illa
M ^ við kaunin á
Islendingum
JL þegar í Ijós
kom að við eigumfeit-
ustu börn í Evrópu. Við
sem höfum verið svo
upptekin af því að stœra
okkur afað eigafalleg-
astafólkið á jarðarkúl-
unni og höfum hlegið
hœðnislega að akfeitum
Bandaríkjamönnum og
því sem við köllum ham-
borgaramenningu
þeirra. Islendingum brá
því illa í brún við þessi
nýju tíðindi og vottaði
fyrir skömmastutilfinn-
ingu í þjóðarsálinni. En
hvað höfum við gert í
málinu ? Ekkert.
Öifáir áivökulir ein-
staklingar innan einka-
vœdda líkamsrœktar-
geirans hafa tekið sig til
og komið áfót nám-
Forsíðufyrirsæta:
Laufey Stefánsdóttir
Förðun: Margrét R. Jónas
Ljósm.: Gunnar Gunnarsson
Hár: Begga, hárgreiðslust.
Bylgjan
Fatnaður: Gallerí Sautján
Naglalakk:
Two plums up frá OPI
skeiðum fyrir börn og
unglinga sem eiga við
ojfituvandamál að
stríða og er það lofsvert
framtak. En það er
fjarri því að vera nóg.
Við þurfum að koma
markvissri kennslu í
nœringarfrœði og heil-
brigðum lífsháttum inn í
grunnskólanámsefnið
og kenna börnunum
okkar að virða líkama
sína og heilsu. Þjóðfé-
lag, sem hefur tekið
slíkum stakkaskiptum í
neysluvenjum sínum,
hlýtur að þurfa að
bregðast við í takt við
nýja tíma. Það er ekki
leiigur nóg að bjóða
börnum upp á einn leik-
ftmitíma í viku og enga
frœðslu um matarœði
og nœringu. Iþróttafé-
lögin okkar eiga heiður
skilinn en þau byggja
öll á keppnisíþróttum
sem henta alls ekki öll-
um börnum. Nœringar-
frœðslan þarfað vera
miðstýrð og eðlilegur
hluti námsefnis barna í
fyrstu bekkjum grunn-
skólans til þess að hún
beri tilœtlaðan árangur.
Æskilegt vœri að Land-
lœknisembœttið vœri í
forrystuhlutverki hvað
þetta varðar en svo
ótrúlega sem það kann
I að hljóma, þá er emb-
œttið líklega ekki í stakk
búið til þess, sökum
fjársveltis.
Við vitum hvers vegna
börnin okkar hafafitn-
að svona mikið. Neysla
óhollrar skyndibita-
fœðu, gosþamb, aukið
lireyfingarleysi, tölvu-
og myndbandsnotkun
liefur nú tekið sinn toll.
Einnig hefur stóraukið
umburðarlyndi gagn-
vart feitu fólki eflaust
haft sitt að segja.
Að sjálfsögðu er það
gott mál aðfólk sé orð-
ið meðvitað um að það
sé ekki eftirsóknan’ert
að unglingsstúlkur séu
grindhoraðar og sem
beturfer hefur mikil og
opinská umrœða átt sér
stað um átröskunarsjúk-
dóma eins og anorexíu
og bulimíu. Hins vegar
hafa átröskunarsjúk-
dómar eins og offita
fengið minni eða jafnvel
enga athygli. Samt vit-
um við öll hversu um-
fangsmikið og alvarlegt
vandamál ojfita er og
það má rekja marga
banvœna sjúkdóma til
þess að einstaklingar
eru alltoffeitir. Ojfitu-
vandamálið leggur
miklu fleiri einstaklinga
í valinn en aðrir átrösk-
unarsjúkdómar.
Feittfólk hefur á und-
anförnum árum barist
við að bœta ímynd sína
og öðlast þá viðurkenn-
ingu að „feitt séfallegt “
í stað þess að berjast
við að grenna sig og
hugsa betur um þennan
eina líkama sem það
fœr. Aukið umburðar-
lyndi gagnvart feitu
fólkifelur í sér þessi
skýru skilaboð til barn-
anna: Það er allt í lagi
að verafeitur svofremi
sem þú ert hamingju-
samur og ánægður með
sjálfan þig. Þetta er
bara alls ekki rétt. Það
er ekki allt í lagi að
verafeitur. Burtséðfrá
fegurðarsjónarmiðum
þá er engum liollt að
lifa og nærast á óholl-
um, orkuríkum og feit-
um mat. Það er beinlín-
is lífshœttulegt.
Hvað er til ráða ef við
viljum að börnin okkar
lifi heilbrigðara lífi og
við höfum ekki enn
fengið skólana til liðs
við okkur? Þá er að líta
í eigin barm og hefja
staifið heima við. Fjöl-
skyldan getur tekið sig
saman undir leiðsögn
foreldranna og stefnt að
hollara matarœði og
aukinni hreyfingu með
litlum tilkostnaði. Allt
sem til þarf er hugar-
farsbreyting sem byggir
á því að vera meðvitað-
ur um matarœði og
nœringu. Skreffyrir
skrefer hægt að breyta
neysluvenjum á heimil-
inu með það göfuga
markmið að leiðarljósi
að huga að heilsunni.
Takið smjörlíki, fitumik-
ið viðbit ogfeita osta út
af innkaupalistanum.
Kaupið holla ávaxta-
safa eða sykurlausa
drykki og hafið alltaf
nóg afferskum ávöxtum
og grœnmeti innan seil-
ingarfyrir svöng skóla-
börn. Gamla góða skyr-
ið stendur alltaffyrir
sínu og þaðfœst nú með
alls konar gómsætu
bragði og gott er að
drekka léttmjólk þegar
þess er kostur.
Kjúklingabringur og
fiskur er bráðhollur og
góður matur sem óhætt
er að borða sig saddan
af án þess aðfitna.
Gönguferðir og sund er
góður kostur ef fólk œtl-
ar að breyta um lífsstíl
og raunar er öll hreyf-
ing af hinu góða.
Berum viðeigandi virð-
ingufyrir líkama okkar
og hjálpum börnunum
okkar að lifa heilsusam-
legu lífi.
Hrund Hauksdóttir,
ritstjóri
Ritstjórar: Jóhanna G. Harðardóttir og Hrund Hauksdóttir, vikan@frodi.is. Útgefandi: Fróði hf. Seljavegi 2, simi: 515
5500 fax: 515 5599. Stjórnarformaður: Magnús Hreggviðsson. Aðalritstjóri: Steinar J. Lúðvíksson, sími: 515 5515.
Framkvæmdastjóri: Halldóra Viktorsdóttir, sími: 515 5512. Blaðamenn: Steingerður Steinarsdóttir, Gunnhildur Lily
Magnúsdóttir, Guðríður Haraldsdóttir og Margrét V. Helgadóttir. Auglýsingastjórar: Ingunn B. Sigurjónsdóttir og
Sigriður Sigurjónsdóttir vikanaugl@frodi.is. Grafiskur hönnuður: Guðmundur Ragnar Steingrimsson.
Verð i lausasölu 459 kr. Verð i áskrift ef greitt er meö greiðslukorti 344 kr. á eintak. Ef greitt er með giróseðli 390 kr. á
eintak. Litgreining og myndvinnsla: Fróði hf. Unnið í Prentsmiðjunni Odda hf. Öll réttindi áskilin varðandi efni og
myndir.
Askriftarsími: 515 5555
4
Vikaii