Vorið - 01.04.1972, Blaðsíða 6
afkastað á sem skeimnstum tíma með sem
minnstu erfiði.
Það voru engar smáræðis fyrirætlanir,
sem liann hafði sett sér.
Frá því hann var harn að aldri, hafði
liann haft áhuga á gufuvélinni. Oft hafði
hann horft á ketil móður sinnar, þegar
gufustrókurinn stóð upp úr stútnum. Og
liann hafði reynt að setja tappa í stútinn.
En alltaf brauzt gufan iit einlivers staðar
annars staðar. Hún liafði í sér kraftinn,
sem elcki var hægt að fjötra.
En hvernig færi nú, ef honum tækist að
loka hana inni?
Þetta var fyrsta merkilega tilraunin,
sem hann gerði. Hann náði í gamla leir-
könnu fyllti liana af vatni, lokaði síðan
með leir fyrir öll op og lét leirinn þorna
vel og harðna. Síðan setti hann könnuna
yfir eld og kynti.
Eftir stundarkorn fór að suða í könn-
unni. Það sýndist vera ósköp meinlaust.
En suðan tók að vaxa. Það var farið að
þrengja að gufunni. Hún hvæsti. Hún
urraði eins og grimmur hundur.
Allt í einu kom voðalegur livellur. —
Iíeitt vatn og leirflísar hentust af miklu
afli iit um allt herbergið.
Og nú vaknaði löngun hans til ]>ess
að læra að ráða yfir þessu afli og stjórna
því. Ef hann frétti af gufuvél einlivers
staðar í nágrenninu, fór hann þangað
og skoðaði hana í krók og kring. Hann
vissi orðið talsvert, en hann vildi læra
miklu meira. Þess vegna fór hann nú, þeg
ar hann kom til Detroit, beina leið inn í
eitt vélaverkstæðið og spurði eftir yfir-
manninum.
— Hann stendur þarna, sagði einn af
verkamönnunum og benti á hann. Henry
fór beint til hans.
— Mig vantar vinnu, og mig langar
að læra eitthvað um vélar, sagði hann.
— Jæja, þig langar til að læra eitthvað
um vélar, sagði yfirmaðurinn. Rétt er
það. Ég skal gefa þér kost á því. Komdu
hingað kl. 7 í fyrramálið.
Þar með var Ilenry Ford ráðinn vél-
smíðanemi. Hann byrjaði á byrjuninni,
og launin voru lág, aðeins 2y2 dalur á
viku. En hann hugsaði ekki mikið um
peningana. A hverjum degi mátti hann
nú vinna að því, sem hann hafði áhuga á
og þótti mest gaman að. Með hverjum
deginum, sem leið, myndi liann læra eitt-
hvað nýtt og nálgast smátt og smátt hið
mikla mark, sem hann hafði sett sér.
Enda lá hann ekki á liði sínu. Hann
vann svo vel, að launin hækkuðu brátt
upp í fimm dali á viku.
En áður en langt um leið stóð hann
aftur á tímamótum. Hann gat ekki lært
meira þarna. Og nú var um það að ræða,
livort hann ætti að halda áfram þarna og
tryggja sér góða stöðu eða fara og læra
meira og hætta á að fá lægri laun.
Hann gerði sér ljóst, að nú var hann
útlærður vélsmiður, og gat, notað kunn-
áttu sína til að smíða sjálfur vélar. Svo
að hann bann sagði lausri stöðu sinni og
fór til vélaeiganda nokkurs, sem ferðaðist
á milli búgarða og þreskti korn með vél-
um sínum. Verkefni hans var að lialda
vélunum við og gera við þær, ef þær bil-
uðu.
Þessi vinna stóð aðeins fram á baustið.
Þá fór hann heim til föður síns og hjálp-
aði til við búskapinn. Hann breytti smið.j
unni í smáverkstæði, þar sem hann kom
sér meðal annars upp borvél. Þar undi
liann við tilraunir sínar, hvenær, sem
honum gafst tómstund til.
Honum veittist ekki erfitt að smíða
dráttarvél,-sem gekk fyrir gufu. Úr göml-
6
VORIÐ