Bjarmi - 01.11.1996, Blaðsíða 12
BROTIÐ TIL MERGJAR
boðinn Erik Ásbo var sendur ásamt konu sinni Signe til
landsins árið 1920, að hvítasunnuvakningin náði að
skjóta rótum meðal landsmanna. Ásbo hafði áður fengið
sýn um hvar hann ætti að hefja starf sitt, en á ferð sinni
hringinn i kringum landið fann hann staðinn hins vegar
hvergi. Eftir árangurslaust boðunarstarf með Páli Jónssyni
í Reykjavik ákvað Ásbo sumarið 1921 að halda heim á leið
en með viðkomu í Vestmannaeyjum. Er skemmst frá því
að segja, að þar fann hann loks þann stað, sem hann hafði
séð í sýninni, og var honum útvegað húsaskjól af Gísla
Johnsen konsúl, einum valdamesta manni Vestmannaeyja,
sem hafði tekið á móti honum fyrir misskilning. Gísli hafði
ætlað að sækja norskan fulgaskoðara niður á bryggju, sem
Er skanmstfrá þí að segj a, að jmrfann hann
loks \ann staó, srn hann hafði séó í sýninni,
og var honum úívegað húsaskjó! af Gísla
Johnsen konsúl, einum valdamesta manni
Vestmannaeyja, sem hafði tekið á móti honum
fyrir misskilning.
Hvítasunnukirkjan
Fíladelfía í Reykjavík.
átti að gista hjá honum, en villtist á honum
og Ásbo. Hann vildi þó ekki vísa Ásbo
burt þar sem hann var kominn heim til
hans nema að koma honum fyrir annars
staðar sem hann og gerði. Auk þess
hjálpaði hann honum í leiðinni til að
finna stað fyrir samkomur.
Ásbo-hjónin höfðu nokkru áður kynnst
Sveinbjörgu Jóhannsdóttur, prestsdóttur,
sem frelsast hafði á samkomu hjá
Hjálpræðishemum á Akureyri og kynnst
hvítasunnuvakningunni úti í Bandaríkj-
unum, og gerðist hún túlkur þeirra. Pétur
Pétursson, prófessor við guðfræðideild
Háskóla íslands, telur í doktorsritgerð
sinni Frán váckelse till samfund, að hún
hafi átt stóran þátt í þeim árangri, sem
varð af boðun þeirra í Vestmannaeyjum,
en þá frelsuðust um 70 manns. Eins og
svo margar aðrar konur þar á þessum
árum var Sveinbjörg sjómannskona, en
hún hafði misst bæði eiginmann sinn og
son í hafið. Þess vegna kann boðskapur
hennar að hafa náð vel til margra þeirra
kvenna, sem sátu einar heima, meðan
eiginmenn þeirra og synir stunduðu
sjómennsku. Þetta fólk hafði alist upp við gömlu
húslestrahefðina, en boðun Ásbo og Sveinbjargar um synd
mannsins og blóð Krists hefur skírskotað til þess, sem það
þekkti frá Passíusálmunum og postilluhöfundum eins og
Jóni Vídalín, og því mætt trúarþörf þess, enda var sjó-
mennskan lífshættuleg og ógnaði heimilunum. Þegar and-
staða við trúboð Ásbo hófst og reynt var að hrekja þau
hjónin burt úr byggðinni, fór Sveinbjörg að ganga um
meðal kvennanna, tala við þær í heimahúsum, biðja með
þeim og hafa biblíulestra. Þetta voru viljasterkar konur,
sem létu ekki undan aðkasti umhverfisins og ólu margar
hverjar börn sín upp með það í huga að hlúa að trúarlífi
þeirra.
Fyrsti söfnuður hvitasunnumanna, Betelsöfnuðurinn í
Vestmannaeyjum, var stofnaður 1. janúar 1926 eftir að reíst
hafði verið safnaðarhús þar fyrir tilstilli Svía, en við það
tækifæri tóku 19 manns niðurdýfingarskírn. Á fjórða ára-
tugnum breiddist síðan starf þeirra út um landið og voru
stofnaðir söfnuðir í Reykjavík og á Akureyri árið 1936. Við
það tækifæri kom Norðmaðurinn Thomas B. Barratt
(1862-1940) til landsins, en hann hefur verið kallaður faðir
hvítasunnuhreyfingarinnar í Evrópu.23 Barratt þessi hafði
áður verið prestur innan norsku meþódistakirkjunnar, en
eftir að hafa kynnst starfi Seymours við Azusastræti í Los
Angeles árið 1906 gerðist hann hvítasunnumaður og
stofnaði fyrsta söfnuðinn í Noregi. Auk þess átti hann
12