Heima er bezt - 01.04.1958, Qupperneq 6

Efri myiid: „Ungafóstrurnar", sem ungarnir eru aldir upp í.
Neðri myiid: Helga og Kristján fóðra æðarfuglinn.
vcl skáldmæltur. Hcfur Landsbókasafnið eignazt mörg
handrit frá hans hendi, og mörgum fróðleik hefur hann
bjargað frá glötun. Öll bera handrit hans vitni um
smekkvísi og fagurt handbragð, enda fór orð af, hví-
líkur listaskrifari hann væri. Lítið eitt fékkst hann við
bókaútgáfu, safnaði og þýddi t. d. smásögur handa
börnum og gaf út, og eitthvað skrifaði hann í Akur-
eyrarblöðin.
Geir Vigfússon lé'zt árið 1880, en niðjar hans hafa
stöðugt búið í sama húsinu, en hann var langafi Krist-
jáns Geirmundssonar, og hafa nú fimrn ættliðir fæðzt
þar í húsum á söntu lóðinni. Mun slíkt vera fágætt um
hús í kaupstöðum hérlendis. Lítill varfi þykir mér leika
á því, að fræðimennskuhneigð og listfengi Geirs Vig-
fússonar hafi gengið í erfðir til niðja hans, Kristjáns og
systkina hans. Systir hans, Elísabet, er víða kunn fyrir
teikningar sínar og myndamótun, og hefur hún numið
þær Iistir af sjálfri sér, en Geir bróðir Kristjáns hefur
aflað sér óvanalegrar menntunar og málakunnáttu með
sjálfsnámi einu. Má það einstakt og furðulegt heita á
vorum tímum, hversu langt þau systkini hafa náð með
sjálfsnámi, og gerir slíkt enginn, nema gáfur séu í blóð
bornar.
Síðan Náttúrugripasafn Akureyrar var stofnað, hefur
Kristján annazt það og í raun réttri komið því upp, sem
síðar segir. Fyrir nokkru heimsótti ég hann í Náttúru-
gripasafnið og spurðist fyrir um störf hans, til þess að
kynna lesendum „Heima er bezt“ þennan sérstæða
mann, sem svo hljótt hefur verið um. En þótt Kristján
sé fjarri því að vera nokkur auglýsingamaður, þá lét
hann að orðum mínum og skýrði mér frá ýmsu því, er
mér lék hugur á að vita.
Kristján er nú rúmlega fimmtugur, fæddur 1907.
Hefur hann dvalizt alla ævi á Akureyri og ekki notið
nokkurrar skólagöngu annarrar en barnaskólanáms.
Ekki hefur hann farið utan, nema eina ferð til Græn-
lands, sem síðar getur. Hann er því svo fullkomlega
sjálfmenntaður í grein sinni, sem framast má verða.
Hvernig stóð á því, Kristján, að þú fórst að setja upp
fugla?
Frá því fyrst ég man eftir mér, hafði ég ánægju af
fuglum. Eg fylgdist með háttum þeirra og öllu atferli,
og einhvern veginn fór mig að langa til að eiga þá
stoppaða, syo að ég gæti haft þá hjá mér. Ég fór svo að
bjástra við að troða þá upp, en vissi raunar ekkert um,
hvernig að því skyldi farið, og hafði þá naumast séð
uppsettan fugi. En einhvern veginn tókst þetta, og ég
hafði komið upp nokkrum fuglum, einkum svartfugl-
um. En þetta gekk allt ósköp erfiðlega.
Og hver kom þér svo á sporið?
Steingrhmir Matthíasson héraðslæknir hafði einhvern
veginn komizt að þessu föndri mínu, en eins og þú
kannske manst, þá var hann áhugamaður um flesta góða
hluti. Honum þótti gaman að sjá fugiana mína og
hvatti mig til að halda áfram. Sumarið 1930 var danskur
prófessor, Fridricia að nafni, í heimsókn hjá Steingrími.
Kom hann með hann heim til mín, til að sýna honum
fuglana. Prófessornum þótti þetta vonum merkilegra,
og þar sem honunt leizt svo vel á fuglahami mína, gaf
ég honum tvo svartfugia, og þótti honum vænt um.
Síðan sendi prófessor Fridricia mér ágæta bók, sem þá
var nýkomin á dönsku, um uppsetningu dýra. Varð
hún rninn fyrsti og mér liggur við að segja eini leiðar-
vísir um langt skeið, en síðar hef ég raunar aflað mér
fleiri bóka um þetta efni.
Þegar bókin var fengin, fór ég að leggja meira kapp
á söfnun fugia mér til gamans, eftir því sem tími minn
leyfði, en öðru þurfti að sinna. Ég safnaði ekki sízt þeim
fuglum, sem sjaldséðir voru. Þeir, sem sáu þetta safn
mitt, luku lofsorði á það og hvöttu mig til að halda þessu
áfram. Einn sá maður, sem fylgdi starfi mínu með mest-
um áhuga, var Jakob Karlsson, kaupmaður. Hann hafði
sjálfur hug á að eignast fuglasafn, og tók ég nú að safna
fuglum og setja þá upp fyrir hann. Loks varð það úr,
að Jakob keypti allt fuglasafn mitt, ásamt nokkrum
spendýrum, sem ég hafði einnig sett upp mér til gam-
I 16 Heima er bezt