Heima er bezt - 01.04.1960, Blaðsíða 26

— Hvaðan er hann? Ég kannast ekkert við nafnið.
Séra Astmar horfir í spyrjandi undrun á konu sína.
— Ég fann hann niðri í bæ. Hann á hvergi þak yfir
höfuðið og ætlaði að halda jólin úti, svo að ég bauð
honum að dveljast hjá okkur yfir hátíðina. Við munum
bæði orð Meistarans: — Það, sem þér gerið einum
þessara minna minnstu bræðra, það hafið þér gert mér.
Mátti ég ekki bjóða honum heim?
Séra Ástmar horfir innilega á konu sína:
— Jú, vina mín, sannarlega máttir þú 1 iað. Yið minn-
umst bæði orða Adeistarans um minnstu bræðurna, og
þú hefur sýnt það í verki. En þannig er hin lifandi trú.
Ég býð þennan ókunna jólagest velkominn á heimili
okkar.
Séra Ástmar rís á fætur og vefur konu sína örmum
með innilegri lotningu fyrir hjartagöfgi hennar. Síðan
ganga þau saman fram í eldhúsið.
Grímur hefur lokið snæðingi, er prestshjónin koma
fram í eldhúsið. Séra Ástmar heilsar gestinum alúðlega.
Hann kynnir sig fyrir honum og býður hann velkom-
inn. Prestinum er þegar ljóst, að hér er raunverulega
einn af hinum minnstu bræðrum í merkingu þeirra orða
Meistarans, og hann gleðst enn heitar en áður yfir þessu
tiltæki konu sinnar. Én séra Ástmar hefur ekki tíma til
að ræða neitt við gestinn að þessu sinni, því að starfið
kallar hann.
Frú Eygló er Ijóst, að gestur hennar þarfnast fleira
en húsaskjóls, matar og drykkjar. Hann þarf einnig
annan fatnað til að klæðast í. En úr því getur hún ekki
bætt í kvöld á annan hátt en að ldæða hann í föt af
manni sínum. Það ætti líka að geta tekizt. Maðurinn
hennar á nóg föt, og þeir eru nokkuð svipaðir að stærð,
báðir fremur stórir menn á vöxt. Frú Eygló nær í ný-
legan alfatnað af manni sínuin, fær Grími hann og segir
um leið hlýtt og móðurlega:
— Nú vil ég mælast til að þú farir í bað og skiptir um
föt áður en hátíðin byrjar. Hér er fatnaður, sem þú átt
að ciga.
Grímur tekur undrandi við fötunum af frú Eygló
og réttir henni svo hönd sína í orðvana þakklæti. Er þá
kærleikur þessarar konu alveg takmarkalaus? Og enn
finnst honum þetta allt líkara draumi en veruleika. En
þó er hann vissulega vakandi.
Hin heilaga jólahátíð er að hefjast. Séra Ástmar er
ferðbúinn til kirkju sinnar. Þaðan ætlar hann að flytja
fagnaðarboðskapinn æðsta til innstu dala og yztu
stranda á öldum Ijósvakans. Frvi Eygló ætlar ekki að
fara með manni sínum til kirkjunnar að þessu sinni,
heldur hlýða á orð hans gegnum útvarpið heima ásamt
gesti sínum og Grétu.
Séra Ástmar kveður konu sína ástúðlega og hraðar
sér af stað til kirkjunnar. Kyrrð og tign vetrqrkvöldsins
varpar dýrðlegum helgiblæ jólanna á himin og jörð.
Grímur gengur hreinn og endurnærður og klæddur
góðum fötum inn í ljósum skrýdda stofuna í fylgd með
frú Eygló og Grétu. Frúin vísar honum til sætis í djúp-
um hægindastól. Síðan opnar hún útvarpið í stofunni
og tekur sér því næst sæti ásamt Grétu. Hátíðlegur
klukknahljómurinn berst til þeirra frá helgidómi Drott-
ins og fyllir hugi þeirra hljóðri kennd og lotningu.
Guðsþjónustan er nú hafin. Þýð rödd séra Ástmars
hljómar um stofuna hans heima. Hann les fallegustu
söguna, sem nokkru sinni hefur gerzt, og flytur fegursta
boðskapinn á þessari jörð: — Yður er í dag frelsari
fæddur, sem er Drottinn Kristur í borg Davíðs. Síðan
hljómar margraddaður söngur:
I dag er glatt í döprum hjörtum,
því Drottins ljóma jól,
í niðamyrkrum nætur svörtum
upp náðar rennur sól.
Grímur lýtur höfði, og boðskapur jólanna streymir
um sál hans. Nú eru mörg ár liðin, síðan hann hefur
hlýtt á þann boðskap. En áhrif hans nú kalla fram end-
urminningar löngu liðinna ára, þegar Grímur var lítill
drengur heima í foreldrahúsum. Þá átti hann sakleysi
og hreinleika barnssálarinnar, hlustaði hugfanginn á
fallegu söguna um Jesúbarnið í jötunni af vörum góðr-
ar móður og geymdi hana í hjarta sínu, horfði í sælum
fögnuði á jólaljósin, sem móðir hans tendraði í litlu
stofunni heima, gladdist innilega yfir fátæklegu gjöf-
unum hennar, og jólaljósin spegluðust í Ijúfri gleði
barnsaugna hans. Allar þessar mörgu unaðssemdir voru
Jesúbarninu góða að þakka, allt kom þetta vegna fæð-
ingar hans. Hve honum þótti þá vænt um Jesúbarnið
og þráði að líkjast því. Ádóðir hans sagði honum, að
Jesús Kristur væri frelsari allra manna og Ijósið eilífa,
og hún bað drenginn sinn að missa aldrei sjónar á því
leiðarljósi, heldur ganga á vegum þess alla ævi, þá yrði
líf hans auðugt af sannri gleði og hamingju. Og vissu-
lega ætlaði hann að gera eins og mamma hans bað hann
og kenndi honum. En svo------
Hann varð fulltíða maður. Leið hans lá að heiman út
í hinn stóra heim. Hann fór að vinna fyrir sér, aðallega
við sjómennsku. í fyrstu gekk allt vel, og lífið brosti
við honum. En svo kom ógæfan. Hið góða veganesti
móðurinnar féll í gleymskunnar djúp, og leiðarljósið
eilífa bliknaði og hvarf honum að lokum. Hann villtist
af réttri leið, hlaut stór og sár vonbrigði og varð að
lokum þræll ofdrykkjunnar. Móðir hans var löngu
dáin, og hann átti hvergi athvarf. Þegar hann kom að
landi, fann hann hvergi kærleika. Hann eyddi öllum
arði iðju sinnar á knæpum í vondum félagsskap og
sökk stöðugt dýpra og dýpra í eymd og spillingu. Að
lokum var hann ekki lengur starfi sínu vaxinn sökum
óreglu og hætti þá að vinna á sjónum. Þar með fannst
honum hann vera algerlega glataður maður og gaf upp
alla vörn. En í djúpi hjartans þráði hann alltaf samúð og
hlýju, þráði að eignast vin, sem skildi hans aumu kjör.
En nú vildu fáir eiga vinskap við hann, og enginn sem
var honum nokkurs virði. Honum fannst flestir fyrirlíta
sig, og það kvaldi hann sárt. Hann sótti því fastar og
fastar í eiturveigar áfengisins til þess að leitast við að
deyfa kvöl sína, en það varaði aðeins um stundarsakir.
Kvöl hans reis jafnharðan upp á ný og enn sáari en
134 Heima er bezt