Heima er bezt - 01.04.1973, Page 18
THEODOR GUNNLAUGSSON FRA BJARMALANDI:
Labbaé á milli lancisborna
Fimmtán daga ferðalag
(FRAMHALD)
Fagurt síðsumarskvöld stóð hann eitt sinn við suður-
gluggann á stóru baðstofunni sinni á Skinnastað og
horfði yfir túnið og skógarhlíðarnar, sem nú voru að
sveipast skarlatskyrtlum haustsins. Sér hann þá allt í
einu hvar önnur vinnukona þeirra hjóna kemur út úr
bænum og stefnir beint suður túnið og fer mikinn. Hann
horfir á hana um stund. Hann virðist skyndilega átta sig,
því hann segir svo að glöggt heyrist:
„Stóra Anna, stikar glannalega,
framm til granna í fjörðinn hér,
að fá sér mann. Nú líkar mér.“
Svo hló hann stóra hláturinn, svo undir tók í baðstof-
unni.
Á hlaðinu á Beigalda var okkur fagnað af heilum hug.
Næstum öll athygli mín beindist þó að húsmóðurinni,
Þóru, sem ég þekkti strax af föður og systur, þótt ég
hefði aldrei séð hana áður. Hún var stórglæsileg. Af
svip hennar stafaði mildi móðurinnar en úr augunum
sindraði af gáfum föðurins. Og öll framkoma hennar
var í senn eðlileg, óþvinguð og aðlaðandi. Ég var sann-
færður um það, að í brjósti þessarar konu bærðist heitt
og göfugt hjarta. Grönfelt virtist mér hár maður, dökk-
ur á brún og brá, íhugull, myndarlegur og viðmótið
sérstaklega aðlaðandi. Jón fannst mér aftur á móti hafa
breytzt mikið. Hann var fremur lágur maður en þrek-
inn, dökkur á hár og skegg, venjulega fámáll og hæg-
látur, en mildin í augum hans og brosið gleymdist eng-
um, sem veitti því athygli. Það var líka óbreytt, en mér
fannst hann miklu fullorðinslegri en ég bjóst við. Mér
sýndist hann hafa elzt um mörg ár. Og um leið og ég
hafði heilsað honum fannst mér að sltjótur og algjör
skilnaður við bernsku- og æskustöðvar hefði ef til vill
tekið meira á hann en hann hefði látið uppi. Sumir menn
byggja óyfirstíganlegan múr umhverfis sína helgu hnd,
sem alltaf streymir, en enginn fær að sjá. Og — nið
hennar skilja þeir einir, sem eiga sjálfir aðra, með sama
umbúnaði.
Kvöldið inni í hlýju stofunni á Beigalda varð mér
ógleymanlegt. Ég þurfti fáu að svara og lagði ekkert til
mála. Ég gat því ótruflaður fylgzt með samræðum,
spurningum Þóru og Jóns fyrst og fremst, sem allt og
alla þekktu svo vel heima, svörum Munda bróður og
ótal minningamyndum, sem brugðið var upp, með bros
á vör og gamanyrðum, sem gáfu atburðunum vængi.
Og — margir svifu þeir fyrir ljóshfandi eins og fiðrildi
milli fagurlimaðra bjarka, sem gengið er hjá á kyrru og
sólgylltu sumarkvöldi.
Eg veitti því líka athygli, að það glaðnaði yfir fleirum
en mér og þeim, sem töluðu. Húsbóndinn Grönfelt varð
líka oft að einu brosi, svo innilega gladdist hann yfir
þessum löngu liðnu atburðum, í örmum þeirrar sveitar,
sem kona hans og mágur unnu svo mjög, og honum var
án efa sjálfum farið að þykja vænt um. Skógarhlíðarnar,
fjallafaðmurinn víði, undirlendið og hafið í norðri,
hlutu jafnvel í hug hans að búa yfir ómótstæðilegum
töfrum, þegar júnínóttin sveipaði allt silfurblikandi og
gullnum rósaslæðum. Og í kyrrðinni barst þá að eyrum
niður árinnar, eins og voldugur bassi, við tímans háværa
og stundum hjáróma göngulag.
Um kvöldið, þegar við gengum út var veðrið svo milt
og loftið var svo létt og tært og hressandi. Ég áttaði mig
ekki strax á breytingunni. Þetta var svo líkt og heima.
AUt var líka svo hljótt og hátíðlegt og fólkið svona
aðlaðandi. En þá var eins og hreimfögur rödd hvíslaði
að mér: „Þú virðist ekki átta þig á því, að þú ert kominn
burtu úr Reykjavík, þar sem hávaðinn og ónæðið eltir
mann. Hér finnur þú sjálfan þig-“ Og alveg ósjálfrátt
leit ég í suðurátt. Þarna voru heiðríkjublettir á lofti.
Þeir boðuðu eitthvað gott. —
2. KAFLI
Morguninn eftir vaknaði ég við mannamál. Ég heyrði
ekki betur en það væri fagnaðarhreimur í röddinni. „Nú
er óvenju fagurt að líta út,“ sagði einhver. Ég reif opin
augun. Sólskin. Og nú skildi ég allt. Sumarið v a r kom-
126 Heima er bezt