Heima er bezt - 01.09.1977, Qupperneq 4
GUÐMUNDUR JÓSAFATSSON FRÁ BRANDSSTÖÐUM:
Bjarni O. Frímannsson
fyrrum bóndi og oddviti á Efri-Mýrum
Nf ú munu liðnir meir en sex tugir vetra síðan
fundum okkar Bjarna ó. Frímannssonar bar
fyrst saman. Mér varð þegar starsýnt á hann,
bráðþroska, glæsilegan að vallarsýn, fjörmik-
inn og glaðan svo af bar, orðfæran svo athygli vakti og
síðast en ekki síst: ágætlega íþróttum búinn, en það var
óspart metið til framavona af þeirri kynslóð, sem þá
átti hug okkar. Þar kom og enn fleira til. Við vissum
hann víking til verka, en þá var það talið til vegsauka
að skila víðum teig að kvöldi, þótt öfundlaust væri ekki
horft til Hvammsengjanna þegar það var metið og það
jafnvel skyti upp kolli, að fleiri gætu skilað skák, sem
eftir yrði tekið, ef staðið væri á slíkum teigi. En teig-
urinn sker ekki úr um dagsverkið og er þá jafnt haft
í huga: sláttur unglings og staðan á lífsteignum, — dags-
verk hins vasklega ungmennis eða ævistarf hins aldur-
hnigna.
Bjarni Óskar Frímannsson fæddist í Hvammi í Langa-
dal 12. mars 1897. Foreldrar hans voru Valgerður Guð-
mundsdóttir frá Sneis á Laxárdal, Guðmundssonar frá
Umsvölum í Þingi, og Guðmundur Frímann Björns-
son frá Mjóadal, Þorleifssonar. Þau hjón voru hún-
vetnsk í ættir fram. Það hefur löngum fylgt Bjarna, að
grunnt hefur reynst á gamanmálum þegar hann var
sestur í sinn hóp, og þá færð húnvetnsk ættgöfgi hon-
Hvcrrmmbraður: Jóhami, Bjarvi, Halldór f þeirra elstur, hálf-
bróðir), Guðmundur, Hihnar.
um til vegsauka. Á einni slíkri samkundu kom fram, að
fáir Húnvetninga myndu svo konungbornir í ættir fram
sem hann, því fáa liði væri að rekja í föðurætt til Guð-
mundar skagakóngs og þó enn færri í móðurætt til
Konungs-Björns. Mætti af því marka ættgöfgina. Var
gerður að því góður rómur í það sinn. Hér skal ætt
hans ekki rakin frekar.
Bjarni ólst upp til fulls þroska hjá foreldrum sínum
í Hvammi, heimakær, þótt snemma tæki að brydda á
félagshyggju og mannblendni. Hann vakti þegar á ung-
lingsárum athygli með fjármennsku sinni og glögg-
skyggni á þau mál. Hann sat yfir fjárbókum sínum
þegar aðrir sátu við spil og tafl. Þó heillaði fjármennsk-
an hann ekki svo, að hann nyti ekki þess félagslífs, sem
ungt fólk efndi til þar í nágrenninu. Hann varð ungur
einn af forustumönnum ungmennafélaga í sveit 05 hér-
aði og sótti til þeirra drýgri hluta af félagsmálaþjálfun
sinni, en flesta grunar, enda voru þau einstæður aflvaki
samhyggju og mannræktar. Hann varð snemma djarf-
máll og framgjam, fullhugi til afls og áræðis, — efnis-
lega og andlega, — en ræktaði atgervi sitt á heimaslóð-
um einum, því hann settist aldrei á skólabekk eftir að
fermingarundirbúningi lauk. Þó varð hann ungur sjálf-
kjörinn í forustusveit. Hann var, eins og áður segir,
fjölhæfur íþróttamaður, ágætur glímumaður, fóthvat-
ur og lék það af íþróttum, sem hann reyndi við, af
mýkt og fimi. Frækni hans mun ekki hafa verið mæld,
enda voru þá ekki fyrir hendi þau mælitæki, er staðfest
gætu afrek frjálsra íþrótta. Þar er því fátt fyrir hendi,
sem fært verður til fræðimennsku um íþróttir þeirra
ára. Hinu verður trauðla neitað, að annað skeið hafa
íþróttir ekki verið stundaðar af jafn almennum áhuga
og á blómaskeiði ungmennafélaganna. Þótt ekki næð-
ist hærra en viðurkenndar tölur sanna, hafði hin al-
menna rækt, sem við þær var lögð, sitt að segja, enda
mundi „þykja hljótt í skóginum, ef aðeins syngju þeir
fuglarnir, sem fegurst syngja“. Bjarni var hvort tveggja:
barn þessarar hreyfingar og þó í höfðingjaliði.
Eins og þegar er sagt hóf Bjarni félagsmálaferil sinn
innan ungmennafélagshreyfingarinnar, komst snemma
280 Heima er bezt