Heima er bezt - 01.09.1977, Síða 32

góða hlaupa eins hratt og hann gat. Jarl hafði náð
miðju skeiðvallarins, er við mættumst. Ógurlegur gnýr
heyrðist. Við áreksturinn gaus upp rykmökkur mikill.
Þegar hann leið hjá, sást að jarl og hestur hans höfðu
fallið. Jarlinn brölti á fætur hálfdasaður. Illur kurr
heyrðist frá mönnum hans, sem minnti mig á, hvers ég
mætti vænta, ef að ég færi með sigur af hólmi.
Ég sá þegar, að nú varð ég að hafa hraðann á. Ég stökk
af baki hestinum og hljóp að jarli. Hann hjó til mín af
mikilli heift. Ég bar af mér höggið og hjó til jarls með
því afli sem ég átti til. Jarl var sýnilega enn miður sín
eftir fallið, skjöldur hans hrökk undan högginu með
þeim afleiðingum, að sverðið sneið höfuðið frá bolnum.
Ég þaut að hestinum, sem var rétt hjá, stökk á bak honum
og þeysti af stað. Ægilegt reiðiöskur gaus upp að baki
mér og mikill jódynur heyrðist.
En gæðingurinn minn var fljótari en hestar þeirra, sem
eltu. Mig bar undan. Vindubrúin lá niðri. Ég þeysti yfir
hana á fleygiferð. Lífi mínu var borgið. Vindubrúin var
samstundis dregin upp aftur. Óvinirnir komust ekki nema
að síkinu.
Óvinaherinn gerði hvert áhlaupið af öðru á kastalann,
en vann ekki á. Þegar mesti hefndarþrostinn var af þeim
runninn, tóku þeir hertjöld sín og hurfu brott. Nú
byrjuðu veizluhöld og gleði mikil í kastalanum. Þá fyrst
sá ég Elísu. Dagarnir liðu við glaum og gleði.
Einn veizludaginn komu menn föður míns. Margir
flokkar manna leituðu að mér, meðal annars þessi flokkur.
Sæludagar minir voru á enda. Ég sagði greifanum í
einrúmi frá því, að ég hefði fest slíka ást á dóttur hans, að
án hennar fyndist mér lífið óbærilegt með öllu.
Greifinn svaraði því til, að sér væri mikill heiður boð-
inn með þessum mægðum, en sér segðist svo hugur um,
að drambsemi föður míns myndi verða þarna þröskuldur
í vegi.
Greifinn sótti Elísu og tjáði henni það sem ég hafði
sagt honum. Að því loknu sagði greifinn: „Hverju svarar
þú þessu, Elísa?“
Elísa mælti: „Elsku faðir minn. Þú átt að ráða gjaf-
orði mínu. En þar sem þú kveður mig ráða, þá er svar
mitt já. Ég elska þennan mann, en þó segir mér svo
hugur um, að nú fyrst fari raunir okkar þessara þriggja
að byrja. Hver endir verður þar á, er mér hulinn leynd-
ardómur.“
Skjótt sagt, þá bundum við þetta fastmælum. Kvaddi
ég Elísu þarna í viðurvist greifans. Var sú stund okkur
báðum erfið.
Greifinn kvaddi mig einnig mjög ástúðlega. Var auð-
fundið, að hann var snortinn af ást okkar Elísu, sem
bæði voru neydd til þess að skilja.
Þegar heim kom og ég sagði föður mínum frá því, að
Elfsa væri festarmey mín, brást hann reiður við og sagði,
að á meðan hann væri konungur þessa ríkis, skyldi þessi
ráðahagur ekki ná fram að ganga.
Ég reiddist einnig og sagðist annað hvort eiga þessa
konu eða enga ella. Konungur, sem var óvanur því að
sér væri mótmælt og allra sízt í bræðþ varð ókvæða við.
Hann skipaði hirðmönnum sínum að handtaka mig og
setja í fangelsi. Ég varðist af mestu hörku. Hirðmenn
föður míns lágu rotaðir og beinbrotnir allt í kring um
mig. En enginn má við ofureflinu.
Konungur, sem var orðinn trylltur af bræði, skipaði
308 Hehna er bezt
að láta mig í þann kaldasta og fúlasta fangaklefa, sem
fynndist í fangelsinu, og hlekkja mig þar fastan við vegg-
inn. Þarna var ég látinn dúsa þar til vildis vinum mín-
um tókst að yfirbuga fangaverðina og bjarga mér úr
fangelsinu.
Ég forðaði mér inn í skóginn og komst þannig undan
leitarmönnum föður míns. Mér hafði verið afhent sverð og
bogi. Ég flýtti mér sem mest ég mátti til kastala greifans
og hugðist hvíla mig þar og jafna eftir harðræðið í fang-
elsinu. En þegar ég að lokum kom út úr skóginum, var
þar engan kastala að sjá. Ekkert.“
Fanginn mátti ekki mæla um stund. En brátt jafnaði
hann sig og hélt áfram sögunni.
„Ég trúði ekki mínum eigin augum. Ég lét hestinn
hlaupa eins hratt og ég kom honum. Ég gleymdi allri
varúð og gætti ekki, hvort leitarmenn föður míns væru
á næstu grösum. Ég þeysti yfir brúna, þangað sem kastal-
inn hafði staðið og sá þar brunarústir einar.
Stutt var síðan ódæðið hafði verið framið. Brunasterkju
lagði frá rústunum. Ég hrópaði í angist: „Elísa, Elísa mín!
Hvar ertu?“ Svo hefur hungur, vonbrigði og angist borið
mig ofurliði.
Ég kom til meðvitundar aftur við það, að komið var
rok og rigning. Ég leitaði skjóls í skóginum fyrir ofviðr-
inu, ráfaði eitthvað, vonlaus og sinnulaus, lamaður á sál
og líkama. Síðan hef ég fengið æðisköst oft og mörgum
sinnum. í æðisköstunum hef ég leitazt við að vinna kon-
ungum og svokölluðu fyrirfólki það illt sem ég hef
megnað.
Þetta er saga mín, konungur. Nú bíð ég dóms, sem
hlýtur að verða á einn veg.“
Fanginn þagnaði. Frásögnin hafði sýnilega haft áhrif á
alla viðstadda, en þó mest á fangann sjálfan. Þó mátti
sjá, að fanganum hafði létt í sinni við að láta sorgina fá
útrás í frásögninni.
Kongur rauf þögnina og mælti: „Varðmenn! Farið með
fangann afsíðis, á meðan við ákveðum dóminn.“
Þegar fanginn var horfinn út úr dyrunum mælti kon-
ungur:
„Hér hefur verið sögð mikil sorgarsaga, sem hlýtur að
hafa mikil áhrif á dóm vorn. Ég bið ykkur, meðdómendur
minir, að segja ykkar álit, enda þótt úrslit dómsins séu í
mínum höndum enn sem komið er, fyrst Bjarnharður
prins er ekki giftur prinsessunni."
' Bjarnharður prins stóð á fætur og mælti: „Yðar kon-
unglega tign. Að fengnu yðar leyfi vil ég segja mitt álit
um mál það, er bíður dóms vors.
Saga fangans gefur mér ástæðu til að ætla, að verkn-
aður hans að taka þátt í aðför að prinsessunni sé sprottinn
af geðrænni truflun, sem hefur orðið í huga hans við illa
meðferð í fangelsinu, og þó fyrst og fremst við hin snöggu
og óvæntu afdrif Elísu unnustu hans, sem hann álítur
dauða. Ég legg því til, að enginn dómur verði kveðinn
upp að sinni. Mér fannst honum létta við það að segja
sögu sína. Vil ég því líta á fangann sem sjúkling, sem
hafi gert sig sekan um illan verknað í örvita æði, þegar
hann var í því sálarástandi að vera ekki vitandi vits og
þar með eigi sjálfráður gerða sinna. Ég lít alls ekki á
fangann sem atvinnuglæpamann, er af þaulhugsuðu ráði
fremur verknaðinn, kaldur og miskunnarlaus. Þar er
mikill munur á.“
Bjarnharður prins settist.
v.