Heima er bezt - 01.08.1978, Blaðsíða 7

hann? Kennarar mega ekki taka of nærri sér, þó að ein-
hverjir nemendur séu ærslabelgir eða tossar. Menn verða
líka að gera sér þá að áhugaverðum viðfangsefnum.
Hvatning, uppörvun, skilningur, góðvild, þetta er nauð-
synlegt. Eftirlit og ráðgjöf er af því góða, valdi skal beita í
hófi.
— Námsstjórastarfið?
— Ég byrjaði á því 1943 og mesti vandinn var að sam-
ræma kennslustarfið og sameina fræðsluumdæmin. Þetta
tók sumstaðar langan tíma. Það var lagið, að vinna bug á
tregðu heimamanna og fá þá til þess að taka forystu um
breytingamar. Vera sem mest dulinn á bak við. Gera aðra
að forgöngumönnum, eða láta þá skynja það svo.
— Yrkirðu ljóð?
— Ég orti heilmikið á unglingsárum, óskaplegan leir-
burð. Mest svona 16—17 ára, allt saman bullandi heims-
hryggð, jafnvel í stíl Kristjáns Jónssonar Fjallaskálds. En
á síðari árum hef ég haldið mig við skopstælingar, oft í
samvinnu við vin minn Ólaf Hauk Árnason, þegar við
vorum á Akranesi. Ég hef stundum ort að gamni mínu í
svonefndum atómljóðastíl:
Ég er maðurinn sem varð úti á heiðinni
í 100 ár strauk útsynningurinn um kjúkur minar
loks blés hann beinum mínum fyrir melbarðið
þá mundi ég hvert ég ætlaði
— Hvað hefur helst mótað þig sem sagnaskáld?
— Mér eru margir íslenskir og erlendir höfundar kærir,
og ég les alltaf óskaplega mikið og reyni að fylgjast með,
ekki aðeins því sem birtist hér innanlands, heldur einnig
erlendis, einkum Norðurlandabókmenntum. Satt að segja
hálfkvíði ég stundum fyrir að lesa sumt en legg þó það
píslarvætti á mig. Ég hef aldrei aðhyllst neina isma í bók-
menntum, ég er hálfhræddur við þá og þóknast ekki,
þegar á að fara að búa til einhver mannkerfi, þetta er eins
og í pólitíkinni. En hvað hafi mótað mig. Kjarninn er hin
Út af Hornbjargi. Hœlavíkurbjarg í baksýn.
sígilda íslenska sagnhefð, Islendingasögumar. Þaðan hef
ég það sem ég tel best í sjálfum mér. Margt af þessu
svartagallsrausi nútímans fer í taugamar á mér svona
hálft um hálft, enda þótt ég leggi á mig að lesa þetta, eins
og ég sagði.
— Leikari?
— Leiklist hefur verið eitt af mínu tómstundagamni.
Ég byrjaði á ísafirði og hélt áfram á Akranesi. Ég lék Jón
Hreggviðsson undir stjóm Ragnhildar Steingrímsdóttur
og Jón í Gullna hliðinu undir stjóm Lárusar Pálssonar.
Það þótti mér gaman. Lárus sagði að eftir nokkra áratugi
gæti enginn leikið þá nafna, því enginn myndi þá skilja
eða þekkja þvílíkar manngerðir, og svo lék ég sr. Sigvalda
í Manni og konu. Þetta voru nú helstu afrekin, ef afrek
skyldi kalla, því að ekki veit ég hvemig til hefur tekist. Svo
skrifaði ég einn leikþátt, Ljós í holti. Það var fyrir þjóð-
hátíðina á Akranesi 1944. Þetta var um átök heiðni og
frumkristni, en þú veist að kristnin festi snemma rætur á
Akranesi, í Jörundarholti. Þess vegna heitir leikþátturinn
þessu nafni.
Undir veggnum þar sem Þórleif-
ur fœddist.
Heimaerbezt 255