Heima er bezt - 01.04.1995, Qupperneq 21

hafa menn auðvitað verið á stjái um
nóttina til að huga að heyjum og hús-
um, og þar sem örstutt var milli bæj-
anna var ekkert líklegra en menn
hefðu tal hver af öðrum og réttu jafn-
vel hjálparhönd eða skiptust á bönd-
um og verkfærum.
Ekki er neitt ótrúlegt að goðinn
sjálfur væri með mönnum sínum að
fylgjast með, þótt hann stæði
kannski ekki í erfiðustu torfverkun-
urn.
Nú var það fastur liður að menn,
og þó einkum höfðingjar, fóru aldrei
svo út úr bæ, að þeir tækju sér ekki
vopn í hönd. í þessu tilfelli var ekk-
ert vopn handhægara en spjót, því að
það mátti einnig nota sem staf í
rokkviðunum.
Hafi nú Þorgrímur haft tal af Hóls-
mönnum uppgötvaði hann fljótt, að
Vésteinn var ekki með þeirn. Og sak-
leysislegar spurningar um, hvað
manna væri í bænum vöktu að von-
um enga tortryggni hjá einföldu
vinnufólki.
„í bænum, það eru bara kvenfólk
og krakkar, já og svo auðvitað Vé-
steinn. Nei, hann fór ekkert á fætur,
hann liggur í næsta rúmi við
lokrekkju húsbændanna. Nei, engir
fleiri karlmenn í bænum, ja, Þórður
reyndar, ef telja má hann karlmann,
þennan vesaling."
Og Þorgrímur tekur ákvörðun þó
hættuleg sé. Hann setur í herðarnar,
heldur þétt að sér úlpunni og leggur
spjódð fast að sér. Enginn veitir hon-
um sérstaka athygli, hann sker sig
heldur ekki neitt frá öðrum. Ekki
einu sinni hundarnir gelta þegar hann
kemur að útidyrunum á Hóli, lítur
laumulega til allra átta og gengur svo
hratt og ákveðið inn í skálann. Hann
er gjörkunnugur og þó birta sé næsta
lítil gengur hann hiklaust að rúmi
Vésteins, tvíhendir spjótið, því hér
má ekkert mistakast, og á einu and-
artaki er því lokið. „Hneit þar,“ segir
Vésteinn og fellur dauður á gólfið.
Þorgrímur sleppir spjótinu, snarast
fram skálann og út.
Fólkið rís upp í fletum sínum.
Hvað hefur gerst? Hver var þessi
rennblauti, úlpuklæddi maður sem
kom og fór eins og stormsveipur um
skálann? Enginn hefur þekkt hann
svo öruggt sé.
Þorgrímur hraðar sér heim að Sæ-
bóli, nú getur allt gerst. Hafði ein-
hver þekkt hann? Kemur Gísli strax
að hefna fóstbróður síns? Auðvitað
hlýtur hann strax að gruna hver veg-
andinn sé og spjótið, vitanlega
þekkti hann strax Grásíðubrotin.
I dyrunum á Sæbóli mætir Þor-
grímur Þorkeli. Þeir rekast næstum á
í rökkrinu.
„Hvað er þetta, niaður, hvað geng-
ur á?“ spyr Þorkell. „Af hverju er
þetta blóð á þér, hefurðu meitt þig?“
„Það er búið,“ hvíslar Þorgrímur,
„hann er dauður."
„Hver er dauður?“ Þorkell skilur
ekki mág sinn, hvað er að mannin-
um?
„Uss, ekki svona hátt. Vésteinn
auðvitað, ég drap hann. Komdu, við
verðum að vopnast og vera við öllu
búnir, hver veit hvað þeir taka til
bragðs á Hóli.“
Meðan þeir herklæðast, segir Þor-
grímur mági sínum frá því, sem gerst
hefur. Auðvitað hafa þeir áhyggjur,
en nú er teningnum kastað. Ekkert
verður aftur tekið.
Um það sem á eftir kemur ætla ég
ekki að ræða, en eitt finnst mér at-
hyglisvert. Hvers vegna Gísli reyndi
ekki að sækja vígsmálið að lögum
eða að minnsta kosti reikna dráp Vé-
steins til frádráttar, þegar hann var
dæmdur fyrir víg Þorgríms. Bendir
það kannski til þess að Vésteinn hafi
ekki verið að öllu leyti saklaus drep-
inn?
Einhverjum, sem les þessar línur,
kann að virðast sem ég dragi frekar
taum Þorgríms en Vésteins í þessum
hugleiðingum. Það var alls ekki ætl-
unin. „Sjaldan veldur einn þá tveir
deila,“ segir orðtækið og ég trúi því
að svo hafi einnig verið í þetta sinn.
Hlaðvarpinn ...framhald afbls 112
lega mikilvægir „varmaskiptar“ ef svo mætti segja, þeir
fluttu gífurlegt magn af heitara lofti til kaldari svæða og
öfugt. Héldu þannig tempruðu og jöfnu hitastigi á stórum
hluta jarðar, sem ekki hefði verið með þeim hætti annars.
Manninum hættir stundum til þess að gleyma því að
það umhverfi, aðstæður og þau náttúrukerfi sem hann býr
í og við, er ekki eitthvað sem varð til bara í gær. Þetta eru
að sjálfsögðu atriði sem hafa verið þúsundir, ef ekki
milljónir ára í þróun og hafa einmitt orðið til þess að
heimurinn er eins og hann er í dag, byggilegur og eins og
skapaður fyrir menn og dýr að lifa í.
Það yrði því rneira en lítið hál braut sem maðurinn
myndi hætta sér út á ef hann færi að fikta við vistkerfi
jarðarinnar með þessum hætti, þó svo hann teldi sig vera
kominn með þekkingu á því hvernig þau starfa. Þar er við
að fást öfl og framvindu sem eru honum yfirsterkari ef úr
böndum fer.
Það gildir því í þessu eins og öðru að sýna ábyrgð og
hæfilega virðingu fyrir því sem er okkur æðra og meira í
náttúrunni og reyna að spila með því en ekki á móti. Þá
mun það ala okkur og styðja eins og lögmálið segir til
urn.
Með bestu kveðjwn,
Guðjón Baldvinsson.
Heima er bezt 129