Heima er bezt - 01.04.1995, Blaðsíða 25

Bergur Bjarnason,
kennari:
Litið
til
baka
€ins og öllum er nú kunnugt,
ná íslendingar mun hærri
aldri en á fyrri árum og öld-
um, þegar þjóðin bjó við afar erf-
iðar aðstæður, þröng og köld húsa-
kynni, nær enga heilsugæslu og
þrifnað yfirleitt í algjöru iágmarki.
Fæða var þá einnig mjög takmörk-
uð á mörgum heimilum, a.m.k. á
vissum tímum, svo að lá við sulti.
Og viss harðindaár þekkja allir,
1. híuti
þegar flökkulýður reikaði um
landið og lifði á bónbjörgum eða
dó drottni sínum.
Það er undursamlegt að hugsa
um þá miklu glæsiiegu breytingu,
sem orðið hefur á öllum aðbúnaði
og aðstöðu Islendinga á nokkrum
síðustu áratugum. Við búum nær
undantekningarlaust í ágætum, vel
upphituðum húsakynnum. A þeim
tíma hafa nær allir haft næga at-
vinnu og því búið við bestu að-
stæður hvað snertir fæði, klæðnað
og þrifnað. Og loks það sem ekki
skiptir minnstu máli: Heilsugæsla
þjóðarinnar á þessum tíma hefur
verið, er enn og verður með þeirri
allra bestu sem til er í Evrópu.
Það er þessi mikla og jákvæða
breyting í lífi og allri aðstöðu þjóð-
arinnar, sem veldur því, að nú ná
íslendingar flestir miklu hærri
aldri en fyrr. Meðalaldur mun nú
vera kominn nokkuð yfir áttatíu
ár og ýmsir farnir að skjótast
langt á 10. tuginn. Fyrr á árum og
öldum mun meðalaldur þjóðarinn-
ar sjaldan hafa náð 40 árum. Svo
furðuleg er breytingin orðin.
Vegna okkar frábæru aðstöðu og
heilsugæslu halda langflestir aldr-
aðir sæmilega góðri heilsu. Og hjá
þeim held ég því ákveðið fram, að
ellin eigi að vera og sé einkar á-
nægjulegur og gefandi tími. Hníga
að því mörg augljós rök, sem hér
verða þó ekki rakin að sinni.
Enginn má ætla að ég gleymi
þeim tiltölulega fáu, sem eru sjúk-
ir á ýmsan hátt. Þeir eiga að sjálf-
sögðu ýmsir erfitt og þurfa að vera
á sjúkrastofnunum, þar sem þeir
njóta bestu aðhlynningar, þar til
dauðinn ber að dyrum. Skulu
þeim hér færðar innilega samúð-
arkveðjur.
Sá, sem þetta ritar, Bergur Bjarna-
son, norðlenskur skólamaður, er einn
af þessum furðulegu heilsugóðu
gamalmennum, bráðum 83 ára gam-
all. Og ég er svo hamingjusamur að
hafa alltaf samband við góða vini,
dunda daglega við handavinnu eða
skriftir og iðka líka daglega heilsu-
rækt af einhverju tagi stundarkorn,
einkum sund. Þannig getum við
haldið okkur lengur hressum og vak-
andi og eigum öll að gera.
Og minningarnar góðu frá starfsár-
unum og kynni við ágætt fólk eru
ómetanlegur fjársjóður, sem við get-
um oft unað við til yndis og ánægju,
og einnig og ekki síður minningarnar
um þá undursamlegu fögru og fjöl-
breytilegu jörð, sem við búum á um
stund, með sínu dásamlega og ótrú-
lega fjölþætta lífríki, er við höfum
flest kynnst vel á langri leið, bæði
heima og erlendis.
Já, við sem njótum þess svo mörg
að halda tiltölulega góðri heilsu á
efri árum, þurfum sannarlega ekki að
kvíða ellinni. Hún er einkar ánægju-
legur og gefandi tími, eins og ég gat
um fyrr.
Eitt af því, sem ég uni oft við, er
að endurkalla mér til ánægju hugljúf-
ar minningar frá ýmsum tímaskeið-
um ævinnar. Að þessu sinni er mér
efst í huga að festa á blað fáeinar eft-
irminnilegar og kærar minningar frá
æsku- og unglingsárum í nokkrum
stuttum, samanþjöppuðum þáttum.
Ég var svo hamingjusamur að alast
upp á stóru, fjölmennu heimili, Völl-
um í Lónafirði, hjá ágæturn foreldr-
um og í samstilltum systkinahópi.
Jörðin var víðáttumikil og fjölbreytt,
Heimaerbezt 133